Τό 1447 βρέθηκε στην Μάνη ο περιηγητής Κυριάκος από Ανγκώνα,τό ότι πέρασε και φιλοξενηθηκε στήν Καρυούπολη δείχνει τό μέγεθος και την σημασία τής πόλης για τούς Παλαιολόγους.Τμηματα τής περιγραφής του παρατίθενται σε μετάφραση από τα Λατινικά στά Αγγλικά από τόν καθηγητή Bodnar του πανεπιστημιου Georgetown :
[the peninsula of Tainaron. “Pylos” i.e. Bitylos]
22
On the 15th of October, directing my course from Corone to the noteworthy Laconian promontory of Tainaron in order to see other noteworthy remnants of Laconian and Messenian antiquity.
I embarked before daylight on a small boat captained by Johannes Rosea, a higly skilled sailor from Tainaron, and having crossed the Messenian Gulf before the sun reached the sixth circle of heaven, we came to Messenian Pylos, which is mentioned by several authors to have been the memorable fatherland of long-lived Nestor, olthough, we noticed, Strabo decided that the Pylos called emathoeis by Homer was in Triphylia.
23For there are still elegant remmants of the city approximately a hundred stadia from the very tip of the Tainaro peninsula; and no more than five stadia from the shore we saw a citadel built by later inhabitants out of [materials taken from] ancient buildings, where I found John Palaiologos, governor for the Spart6an prince Contantine. Received ceremoniously by him, we inspected under his guidance the extant part, made up of ancient walls, in a field, where we found this sculpted inscription to our emperor Gordianus, in which it is evident that Pylos was called Bitylos by later inhabitants, as Strabo testifies.
The city of Bitylos, through the overseers headed by Markos Aurelios Nikephoros son of Prosdectos,[honored] Emperor Markus Aurelius Gordianus Pious Fortunate Augustus
24We also saw there huge cisterns carved our by an ancient hand and many noble sarcophagi adorned with sculpture and some remarkable rocks.
[local customs described]
45
And when on my journey I hand viewed witch pleasure a lovely valley green in every direction with close packed vineyards and trees and pleasant meadows, and utterly tranquil, the locals showed me a place bounded by natural stones where every year the youths who live in the immediate vicinity engage by ancient custom in a competition, for which their prince provides the prizes, which they also call the androdromon pentastadion; that is, they compete in a men’s footrace over a distance of five stadia, which they run barefoot, mind you, and dressed only in a linen undertunic; and whoever runs more swiftly and comes in first is given ten bronze drachmas, which they call hyperpera the second [is given] five; the third, three; and after that, all the others, in order of finishing , a little cash or a quantity of Hyrcanian meat, so that none of the athletes will have gone away unrewarded, except that the prince at once rewards the one who comes in last and makes him an object of popular ridicule with the gift of an onion.
46
And indeed we came to know that the people in these places observe an ancient practice in a variety of ways, for they all build their houses in the countryside with great polygonal stones put together according to an ancient technique; and, digging out cisterns by hand, each in a long line, they protect them with huge, sevenfoot rocks; and we discovered that they somehow preserve an ancient manner of speaking, for they say that their dead, no matter what their religion was, have gone off “Hades”, that is, to the lower world. Also, their meals consist of snapped beans seasoned generously with oil, and their loaves are made from barley; their drink, however, is water. Wine they drink rarely, except on joyful festival days and on celebratory occasions that call for eulogistic oratory.
[Karopolis]
49
Moving on from Amathea, we came to Karopolis, a village of the ancient city of Asine, where we found Solianos, son of George the stratopedarhes the administrator for the despot Constantine, who received me quite properly and led me the next day to the ruined city of Asine on the shore of the Laconic Gulf. There one sees few remnants with recording of such a great city, other than some huge brick remains of the baths and the place the populace calls, the “vaults” because of some surviving arches. Also along the shore, some marble columns and other fragments of ancient structures survive. But since we found no inscriptions, we departed from the site and left behind [ruins] not worthwhile enough to record.
Cyriec of Ancona: Later travels edited and translated by Edward W. Bodnar
Σελίδα 121 από τό αυθεντικό χειρόγραφο τού περιηγητή με σχέδιο λάρνακας
Παρ’ όλα αυτά φαίνεται πώς τα γεγονότα τελείωσαν με κάποια συνθηκολόγηση, και ή επισφράγιση της ήταν ή δημιουργία των δύο ιερών, προς τιμήν των παιδιών της Λητούς που είχαν σημαντικό ρόλο και επιρροή σε όλη την περιοχή όπως φαίνεται από το μέγεθος της λατρείας που τους απέδιδαν. Σαν αποτελέσματα της κατακτήσεως αυτής μπορούν να θεωρηθούν δύο τουλάχιστον αρχαίες πόλεις της περιοχής, η Τευθρώνη, ο σημερινός Κότρωνας και ή Ίππολα στην περιοχή του Κάβο Γκρόσο χωρίς ορισμένη ακριβώς την τοποθεσία.. Για την Τευθρώνη μνημονεύεται σαν ιδρυτής της ο Αθηναίος Τεύθρας, ενώ για την Ίππολα είναι σαφές ότι η ονομασία της παραπέμπει στην Ιππολύτη ή στον υιό της Ιππόλυτο. Επιπλέον στην Ίπολλα λατρευόταν ή Ιππολαϊτιδα Αθηνά και υπήρχ
Το σημερινό χωριό Κάβαλλος και ή ευρύτερη περιοχή έχει ταυτιστεί με την θέση που βρισκόταν η παλιά πόλις. Ο Κάβαλλος απέχει από την Αρεόπολη 6 χλμ, και είναι κτισμένος αριστερά της εισόδου πεδιάδας, στο δρόμο με κατεύθυνση το χωριό Χιμάρα. Η ταύτιση επιδέχεται αμφισβήτηση, διότι δεν υπάρχουν συγκεκριμένες αποδείξεις. Η πλέον λογική παραδοχή είναι, πώς η πόλη βρισκόταν ίσως κάπου εντός της κοιλάδας που φτάνει μέχρι την Χιμάρα, και ίσως να συμπεριλάμβανε περισσότερους από έναν οικισμούς. Ακόμη τίποτε δεν αποκλείει και την εκτός της κοιλάδας ύπαρξη οικισμού ή ακρόπολης της πόλης. Περιοχή κοντά στην Χιμάρα, όπου και το νεκροταφείο ονομάζεται Πούρκος, πιθανόν παράφραση της λέξης Πύρριχος. Με αυτή την βάση η πόλη μετατοπίζεται ανατολικότερα από τον Κάβαλλο, σε περιοχή μεγαλύτερης στρατηγικής σημασίας.
Επίσης, σύμφωνα με τον Παυσανία, η ύδρευση των κατοίκων γινόταν από πηγάδι. Το φρέαρ αυτό, «δούναι δε σφίσι τον Σιληνόν νομίζουσι»,θεωρούσαν ότι το προσέφερε ο Σιληνός σαν δώρο στην πόλη. Πράγματι το νερό είναι το πολυτιμότερο δώρο για την περιοχή. Επίσης η σύζυγος του Ναιάς, προσέφερε την ομώνυμη πηγή, στην περιοχή του Κότρωνα. Ακόμα και σήμερα στον οικισμό του Πύρριχου. υπάρχουν δύο πηγάδια, και πιστεύεται ότι σε κάποιο από αυτά αναφέρεται ο περιηγητής. Βέβαια είναι ελάχιστο το δώρο του Σιληνού, σε σχέση με το δώρο της συζύγου του. Θα μπορούσε όμως το φρέαρ να ερμηνευθεί σαν πηγή και όχι πηγάδι. Υπάρχει όμως πηγή στην ευρύτερη περιοχή; Η απάντηση είναι θετική υπάρχει κάτω από την Παλιοκοτρώνα η βρύση της Δροσοπηγής, που από σύμπτωση ονομάζεται μέχρι σήμερα Σελινάρι. Κατά μία εκδοχή η πόλη πήρε το όνομά της από τον Πύρριχο έναν Λάκωνα ή Κρητικό, κατά τον Πολυδεύκη,( IV, 99).Ο Πύρριχος ήταν ήρωας ή χορευτής, πιθανόν ο Σιληνός με άλλη ονομασία του, που ανατράφηκε κατά την παράδοση στα βουνά της περιοχής. Να σημειωθεί ότι ο Σιληνός υπήρξε φίλος του Διονύσου που λατρευόταν επίσης στην περιοχή. Το όνομα Πύρριχος προσθέτει, πού στην εποχή του συνηθιζόταν στη Λακωνία, υπάρχει ακόμη και σήμερα, φυσικά στην νέα του έκφραση «ρούσος» και σε παράγωγα.
