[Από τα πρώτα μαθήματα πάντα έλεγα ότι η Αρχαία Ελληνική γλώσσα είναι μαθηματική γλώσσα άρα τίποτα σε αυτήν δεν είναι τυχαίο. Επίσης σε ορισμένα μαθήματά μου έδωσα την πληροφορία στους μαθητές μου ότι όλες οι μεγάλες Γιαπωνέζικες και Αμερικάνικες εταιρείες Ηλεκτρονικών Υπολογιστών άρχισαν να ζητούν από τα υψηλόβαθμα στελέχη τους την γνώση της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσας διότι “ανακάλυψαν” ότι οι Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές μπορούν να δουλεύουν πολύ καλύτερα με την γλώσσα αυτή. Η παρακάτω μελέτη ίσως να εξηγεί το γιατί:]
Εισαγωγή
Το αντικείμενο αυτό ανήκει σε μία επιστήμη η οποία ονομάζεται Γλωσσολογία. Βεβαίως εδώ δεν θα ασχοληθούμε με το τι πρεσβεύει η επιστήμη αυτή.
Σκοπός είναι να δούμε εάν πράγματι η Ελληνική γλώσσα είναι πραγματικά μία “Μαθηματική γλώσσα”.
Ένα γνώρισμα των Μαθηματικών είναι ότι στηρίζονται επάνω σε σύμβολα τα οποία έχουν κάποιο νόημα. Τα σύμβολα αυτά λέγονται αριθμοί που δηλώνουν ποσότητα, πρόσημα (θετικό [+], αρνητικό [-], σύμβολα πράξεων κ.λ.π.
Στην Ελληνική γλώσσα τα σύμβολα αυτά ονομάζονται γράμματα τα οποία αντιστοιχούν από μόνα τους ή σε συνδυασμό σε κάποιους φθόγγους (απλές φωνές / ήχους).
Το Ελληνικό αλφάβητο αρχίζει – όπως και σε πολλές άλλες γλώσσες του κόσμου με το γράμμα Α. Είναι όμως αιτιολογημένη η πρώτη θέση του Α για τις άλλες γλώσσες όπως είναι στην Ελληνική γλώσσα;
Επίσης το Ελληνικό αλφάβητο τελειώνει στο Ω.
Το Ω παλαιότερα γράφονταν σαν οο.
Το Ω δάνεισε την μορφή του στο μαθηματικό σύμβολο του απείρου (4) Είναι άραγε τυχαίο ότι το άπειρο έχει σύμβολο το Ω;
Θα πρέπει επίσης να τονιστεί ότι είναι τάση πολλών γλωσσολόγων και μάλιστα των “επικρατούντων” σήμερα σε πολλούς πανεπιστημιακούς χώρους, η απόλυτη αποδοχή της “συμβατικότητας” δηλαδή της μη αιτιώδους σχέσης όχι μόνο μεταξύ των λέξεων, αλλά και μεταξύ των γραμμάτων και αυτών που σημαίνουν.
Για τον λόγο αυτό δεν θεωρούν ότι αναγκαστικά υπήρξε ταυτόχρονη άνοδος γλώσσας – γραφής – πολιτισμού!
Για αυτό άλλωστε επιμένουν οι σύγχρονοι αυτοί [ας μου επιτραπεί η έκφραση] σκοταδιστές ότι, οι “τρώκτες” Φοίνικες όπως τους αποκαλεί ο Όμηρος (Οδύσσεια Ξ 293-295 σελ. 271 Εκδόσεις: ΟΕΔΒ για την Α΄ Γυμνασίου) που, ενώ ως λαός καμία ανάγκη πολιτισμού υπηρέτησε, παρά ταύτα “επινόησαν” το άχρηστο σε αυτούς αλφάβητο! [Τρώκτης= καταχραστής, κερδοσκόπος].
Γιατί όμως ονομάστηκε αλφάβητο και όχι π.χ. “αλφα-ωμέγιο” αφού αρχίζει με το γράμμα Α και τελειώνει με το γράμμα Ω;
Την απάντηση την δίνει ο Ευκλείδης λέγοντας ότι το Α εξισούμενο με το “Εν” το οποίο δεν είναι όμως αριθμός αλλά η Άγνωστη Γενεσιουργός Δύναμη της Αρχής, ακολουθείται από το Β (βήτα), το οποίο ως αριθμός ισούται με το “δύο”.
Το “δύο” όμως εκφράζει πάσα μορφή του γίγνεσθαι στην Δημιουργία, από τα απειροελάχιστα ως τα μέγιστα.
Επειδή όμως η ρευστή πορεία ενός “γίγνεσθαι” και άγνωστη αρχή έχει και βεβαίως και άγνωστο τέλος, για τον λόγο αυτό τα 24 στοιχεία δεν ονομάστηκαν – όπως είπαμε για παράδειγμα “αλφα-ωμέγιο” γιατί θα ήταν σαν να ορίζετο με τον τρόπο αυτό το πέρας (=τέλος) της Δημιουργίας, αλλά ονομάστηκαν αλφά-βητο, διότι το βήτα = γίγνεσθαι όντως παραμένει ροϊκό (=ρευστό) και άγνωστο…
Επίσης να θυμηθούμε εδώ την Τετρακτύς του Πυθαγόρα και την Πυθαγόρεια Αριθμοσοφία…
Ας δούμε όμως το πρώτο γράμμα του Ελληνικού Αλφαβήτου δίνοντας τον πρώτο λόγο στον Πλάτωνα.
Ο Πλάτωνας στον διάλογο “Κρατύλος” επιδίωκε πάντα από την ετυμολογία των λέξεων να ανακαλύψει την μεγάλη και άγνωστη δύναμη που έθεσε τα ονόματα στα πράγματα ώστε αυτά να είναι ορθά, προχώρησε στην εξέταση του ονόματος άνθρωπος, το οποίο, όπως θα αποδειχθεί, έχει ως αιτία πράγματι τον άνθρωπο (υπάρχει δηλαδή αιτιώδης σχέση σε πείσμα των συγχρόνων γλωσσολόγων Ελλήνων και ξένων):
Γιατί το όνομα που σχηματίσθηκε έχει αρχικό γράμμα το Α;
Κατά τον Πλάτωνα το όνομα “άνθρωπος” σημαίνει, ότι τα μεν άλλα θηρία “ων ορά ουδέν επισκοπεί ουδέν αναλογίζεται ουδέν αναθρεί, ο δε άνθρωπος άμα εώρακεν – τούτο δ’ έστι “όπωπε” – και αναθρεί και λογίζεται τούτο ό όπωπεν.
Εντεύθεν δη μόνον των θηρίων ορθώς ο άνθρωπος “άνθρωπος” ονομάσθη αναθρών ά όπωπε” (Κρατύλος399 c).
Το όνομα “άνθρωπος σημαίνει ότι, ενώ τα άλλα ζώα [απ’ όσα βλέπουν τίποτε δεν εξετάζουν ούτε στοχάζονται ούτε παρατηρούν με προσοχή, ο άνθρωπος όμως συγχρόνως και βλέπει – αυτό δε είναι το “όπωπε” – και παρατηρεί με προσοχή (“αναθρεί”) και στοχάζεται αυτά που έχει ιδεί.
Από αυτό λοιπόν μόνον ο άνθρωπος από όλα τα ζώα ονομάσθηκε ορθά “άνθρωπος”, διότι εξετάζει με προσοχή (και αναλογίζεται αργότερα) όσα έχει δει (“αναθρών ά όπωπε”)].
Πώς όμως η σχηματιζόμενη λέξη ανταποκρίνεται στην έννοια άνθρωπος;
Ας ξεκινήσουμε από την πρώτη στιγμή της παρουσίας του ανθρώπου, δηλαδή της εξόδου από την μήτρα της μητέρας του (της “νηδύος” στον “νήον” (σπήλαιο, ναός, ναύς(=πλοίο)) του μικρού νέου ανθρώπου, του “νη-πίου”. Και να η φωνή του νηπίου…
Είναι κανόνας χωρίς καμμία εξαίρεση ότι: όλων των θηλαστικών τα νεογέννητα, πλην του “ανθρώπου”, αμέσως μετά την έξοδο από την μήτρα δεν φωνάζουν.
Ο άνθρωπος όμως φων-ά-ζει, δηλαδή βγάζει φωνή “Α”.
Το φωνήεν Α όπως λέει και ο Πλούταρχος είναι “ο απλούστερος ανθρώπινος ήχος, διότι δεν απαιτεί καμία επίπονη προσπάθεια ούτε ακόμα την κίνηση της γλώσσας του για να εκπεμφθεί” (Συμπόσιο των επτά Σοφών βιβλίο Θ΄) Δεν χρειάζονταν λοιπόν καμία μάθηση, για να μπορέσει ο μικρός “θεός” όπως ονομάζει η “Θεογονία” τους πρώτους κατοίκους της Πελαγονικής οροσειράς και του “αιγλήεντος Ολύμπου” (στίχος 129) να φωνάξει “Α”.
Φων-ά-ζει άρα ζει, ζει άρα αναπνέει`
Πώς όμως, εάν θέλαμε να δηλώσουμε αυτό που συνέβη από την γέννηση αυτού του ζώου, θα ονομάζαμε το ζώο αυτό;
Είναι μία ερώτηση που ο Κρατύλος έθεσε (433 a) για όλα τα ζώα: “οίσθα ότι ως ομοιότατ’ αν τα ημέτερα αυτών σώματα και σχήματα εποιούμεν εκείνης” [γνωρίζεις, ότι θα εκάναμε μιμήσεις με τα σώματά μας και ακόμη σχήματα όσο το δυνατόν όμοια εκείνου του ζώου].
Με βάση αυτή την αρχή το γεννηθέν στο σπήλαιο ζώο που εφώναξε αμέσως κατά την έξοδό του “Α”, θα ήταν ορθό (=σωστό) να το ονομάζουμε ο “Α”.
Αυτό δεν γνωρίζουμε βέβαια εάν συνέβη.
Όμως το φωνήεν Α έγινε ο οδηγός του σχηματισμού της λέξης “άνθρωπος”.
Και είναι τελείως αιτιώδης η σχέση του φωνήεντος Α με τον γεννηθέντα α-νθρωπο.
Ο “Α” όμως “Ν”-οεί.
Η ιδιότητα αυτή του ανθρώπου είναι βέβαια ανεπτυγμένη, σε σημείο που μέσω αυτής επιβλήθηκε αμέσως στα άλλα ζώα, δεν είναι όμως μοναδικό χαρακτηριστικό του ανθρώπου.
Και άλλα ζώα νοούν. Ο “Α” επίσης “Θ”-εάται. Αυτή η ιδιότητα είναι ξεχωριστή διότι ο άνθρωπος παρατηρεί τις κινήσεις (“Ρ”=ροή) στον γύρω του χώρο (“Ο”) αλλά και στον Ουρανό (“Ο”) και “αναλογίζεται” αυτές. Βέβαια και άλλα ζώα θεώνται, χωρίς να γνωρίζουμε εάν αναλογίζονται, τα εξετασθέντα δηλαδή γύρω τους και στον ουρανό.
Μέχρι τώρα έχουμε σχηματίσει με τα γράμματα την λέξη Α-Ν-Θ-Ρ-Ω δηλαδή:
Ο Α/Νοεί και Θε/εάται τις Ρ/οές (κινήσεις) στον Ο/ίκο του και τον Ο/υρανό (Ω=Ο+Ο). Ο ορισμός αυτός όμως δεν είναι αρκετός διότι μας διαφεύγει ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του ανθρώπου.
Ο Αριστοτέλης στα “Πολιτικά” (Πολιτικά 1253α) συμπληρώνει χωρίς να το επιδιώκει τον ορισμό: “Εκ τούτων ουν φανερόν, ότι των φύσει η πόλις εστί και ότι ο άνθρωπος φύσει πολιτικόν ζώον, και άπολις δια φύσιν και ου δια τύχην ήτοι φαύλός εστι ή κρείττων ή άνθρωπος` ώσπερ και ο υφ’ Ομήρου λοιδωρηθείς “αφρήτωρ, αθέμιτος, ανέστιος” [Ιλιάδ. Ι-63] άμα γαρ φύσει τοιούτος και πολέμου επιθυμητής άτε πέρ άζυξ ών ώσπερ εν πεττοίς” [Από αυτά συνάγομε ότι η πόλη είναι εκ των υπαρχόντων εκ φύσεως και ο άνθρωπος είναι εκ φύσεως κοινωνικό ζώο, και ο εκ φύσεως αλλά όχι από τυχαίο περιστατικό άπολις είναι ή φαύλος ή ον ανώτερο του ανθρώπου.
Είναι ακριβώς αυτός τον οποίο χλευαστικά (προσβλητικά) αποκαλεί ο Όμηρος “χωρίς οικογένεια, νόμους, εστίες”.
Διότι αυτού του είδους άνθρωπος είναι έξω του κοινωνικού καταμερισμού, δηλαδή της λειτουργίας αυτής, καθώς συμβαίνει με τους πεσσούς (=τα ξύλινα πιόνια, τα ξόανα θα λέγαμε σήμερα)]. Πολιτικό όμως ζώο είναι όχι μόνο αυτό που κατοικεί στις πόλεις αλλά που μπορεί να αναπτύξει τον λόγο, διότι χωρίς “λόγο” ούτε πολιτισμός υπάρχει ούτε πόλεις οικίζονται.
Διακριτικό επομένως γνώρισμα (σήμα:Σ) του ανθρώπου είναι ότι πόλεις (¨Π”) οικίζει (“Ο”)
Έτσι λοιπόν προκύπτουν τα εξής:
α) το γράμμα Α είναι ο “φύσει ήχος” του νηπίου-ανθρώπου, ο οποίος μάλιστα διακρίνει αυτόν από όλα τα άλλα θηλαστικά ζώα.
β) ο ήχος “Α”, με τον οποίο ξεκινά το Ελληνικό Αλφάβητο, είναι το αρχικό γράμμα των λέξεων εκείνων που “ονόμασαν τα βασικά στοιχεία της δομής του άπειρου κόσμου: (άλς (υγρό στοιχείο), αήρ (αέρας), άρουρα (γη, έδαφος, χώμα), αέλιος (ήλιος), άνθραξ, αιθήρ κ.λ.π.
γ) τον ρόλο του ορισμού ως προϋπόθεσης της διαδικασίας του σχηματισμού μίας νέας -τότε- λέξης όπως π.χ. “άνθρωπος” και τέλος
δ) την ιεραρχική τάξη των στοιχείων (γραμμάτων) στην σχηματιζόμενη λέξη, έτσι ώστε να προκύπτει από αυτή την τάξη το νοηματικό περιεχόμενο της λέξης.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στον “Κρατύλο” η ετυμολογική ανάλυση, σύμφωνα με την οποία η λέξη άνθρωπος προκύπτει εκ του “αναθρών ά όπωπε”, είναι πράγματι πολύ κοντά, διότι το “νοείν και θεάσθαι” περικλείει το “αναθρώ” δηλαδή το κοιτάζω και εξετάζω.
Αλλά σταματά και σ’ αυτή την λέξη χωρίς να ερμηνεύει το Ρ που του ήταν γνωστό όταν έλεγε: “το “ρω” έμοιγε φαίνεται ώσπερ όργανον είναι πάσης κινήσεως”.
Θεώρησε όμως ότι η δεύτερη λέξη που συμμετείχε στον σχηματισμό της λέξης “άνθρωπος” ήταν το “όπωπε” του ρήματος “ορώ” και έτσι δεν περιέγραψε πλήρως τον δια του “λόγου” πόλεις οικίζοντα και πολιτισμούς αναπτύσσοντα ανά την οικουμένη.
Τι αποδεικνύει όμως η αποκωδικοποίηση των στοιχείων; Είναι ή δεν είναι αιτιολογημένη, για τον Ελληνικό λόγο η έναρξη του Αλφαβήτου από το Α;
Και τώρα η αφελής ερώτηση:
Πώς είναι δυνατόν να νομιμοποιείται οποιοσδήποτε άλλος λαός (σήμερα λένε ότι είναι οι Φοίνικες) για την προέλευση των στοιχείων γραμμάτων, όταν μόνο στην Ελληνική γλώσσα υπάρχει η απάντηση, δηλαδή η αιτιώδης σχέση;
Εδώ κλείνω την μικρή αυτή αναφορά στο Ελληνικό αλφάβητο.
Θα ήθελα τελειώνοντας, να αναρωτηθούμε το εξής:
Σε τι άραγε αποτελέσματα θα οδηγούμασταν εάν κάποια μέρα καθόταν μία ομάδα φιλολόγων-φιλοσόφων μαζί με μία ομάδα αναλυτών – προγραμματιστών και έδιναν αυτά τα δεδομένα (βλέπε Παράρτημα Α) σε έναν Ηλεκτρονικό Υπολογιστή με ζητούμενο να αποσυμβολίσει αρχικά όλον αυτόν τον θησαυρό της Ελληνικής Μυθολογίας -και όχι μόνο αυτή- που έχουμε από τους πανάρχαιους προγόνους μας;
Πηγές: 1. Ιστορία Γενέσεως της Ελληνικής Γλώσσας. Υπό Η. Λ. Τσατσόμοιρου. Εκδόσεις: Δαυλός Αθήνα 1991.
Ορθογραφικόν Ερμηνευτικόν Λεξικόν Υπό Δ. Δημητράκου. Εκδόσεις: Χρ. Γιοβάνη Αθήνα 1995
Ομήρου Οδύσσεια υπό Ζησίμου Σιδέρη. Εκδόσεις: Ο.Ε.Δ.Β. Αθήνα 1998.
Η Πυθαγόρεια Αριθμοσοφία υπό Νικόλα Μαριωρή. Εκδόσεις: Ομακοείο Αθηνών 1987.
ΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΟΙ ΣΗΜΑΣΙΕΣ ΤΟΥΣ
Α, άλφα = Άνθρωπος.
Κωδικές σημασίες: Άνθρωπος, Αρχή.
Νοηματικές προεκτάσεις: άθροισις, αφαίρεσις,
θαυμασμός, έκπληξις, οργή, χαρά.
Β βήτα = Βοή (ανέμου).
Κωδικές σημασίες: Βία – Βούλησις.
Νοηματικές προεκτάσεις: ορμή, ταραχή, έκρηξις, αναρπαγή, πλημμύρα, πυρκαγιά, ξερρίζωμα, αρπαγή, πόλεμος.
[Βία, Βίος, Βαίνω (=βαδίζω, περπατώ, εκκινώ, απέρχομαι, αποχωρώ, αποθνήσκω, παρέρχομαι, έρχομαι επακολουθώ, ίσταμαι, κείμαι, στηρίζομαι, εδράζομαι], Βαρύς, Βριθύς (=βαρύς), Βούλησις (=επιθυμία, θέληση) κ.α.]
Γ γάμμα = Χαράσσειν. (Απαρέμφατο του ρήματος χαράσσω)
Κωδικές σημασίες: Γράφειν – Γεννάν – Διανοίγειν
Νοηματικές εκφράσεις: τέμνω, κτυπώ, πελεκώ, λαξεύω, ξέω, φονεύω, αμύνομαι, διανοίγω (κατασκευάζω), γεωργώ, γράφω (οικοδομώ), γεννώ κ.α.
Δ δέλτα = Δούπος (=βαρύς κρότος, κτύπος, για κύματα ρόχθος).
Κωδικές σημασίες: Δύναμη – Δίκη.
Νοηματικές εκφράσεις: ισχύς, ευθύτητα, σκληρότητα, ακαμψία, ευθυκρισία [=η με ευθύτητα(=δικαιοσύνη, εντιμό-τητα, ειλικρίνεια) κρίση (=ικανότητα ορθής σκέψης, διανοητική διαύγεια και βαθύτητα, λογική, διαχωρισμός, ξεχώρισμα, σύγκριση δύο εννοιών ενώνοντας ή αποχωρίζοντας την μία με την άλλη, έκφραση, διατύπωση γνώμης, απόφανση)], το δωρίζειν χωρίς αμοιβή ή αντάλλαγμα, το αγαπάν, το προσφέρειν, το δραν οφέλιμα ή βλαβερά.
[Δίκη, Δεσμός, Δυγός, Διάνοια κ.λ.π]
Ε έψιλον = Ωθείν (με κραυγές “Ε!” καλείν, οδηγείν, στρέφειν).
Κωδικές σημασίες: Ελαύνειν – Εδράζειν.
Νοηματικές προεκτάσεις: εγείρω, εξέρχομαι, εγκαθιστώ, έρχομαι, ελλοχώ, ελαύνω, ένθα, εκεί, εντός, εκτός, έθος-έδος-Έλλην-ειμί κ.α.
Ζ ζήτα = ΣΔ = Σύνδεση Δυνάμεων – Ζεύξις.
Κωδικές σημασίες: Ζεύξις – Ζωή.
Νοηματικές προεκτάσεις: συνδέω, αυξάνω, συγκρατώ, δεσμεύω, συνθέτω.
[Ζεύγος, Ζυγός, Ζέω, Ζωή, ΖΕΥΣ].
Η ήτα = Φωτεινότης (= Ε μακρόν)
Κωδικές σημασίες: Φως- Ήρως (Αρετή).
Νοηματικές προεκτάσεις: ήβη, ήλιος, ημέρα, ηδονή, ήμερος, ηγάθεος, ηνεμόεις, ήπιος, ήσυχος, ήτορ (καρδιά).
[ήχος, Ήρα, Ηρακλής, Ήλεκτρον, ηγεμών, Ηώος, ήρως (ορα-τότητα, παρατήρηση, διεισδυτικότητα)].
Θ θήτα = Θρόος (= ο θόρυβος)
Κωδικές σημασίες: Θάειν (βλέπειν), Θεός.
Νοηματικές προεκτάσεις: θήραμα, θόρυβος, θραγμός, θρόος, θάμνος, θέσις, θοός, θρήνος, θέα, θήρα, θύρα, θηλειά, Θεός, θυμός, θάρρος, θάνατος κ.α.
Ι ιώτα = Οξύς ήχος – Ακτίς.
Κωδικές σημασίες: Ιθύνειν (κατευθύνειν, καθοδηγείν, καθιστάναι κάτι ευθύ), Ίσχειν (κρατείν, συγκρατείν κ.λ.π.).
Κ κάππα = Ήχος του καταφερομένου κτυπήματος (“ΚΑΓΚ”) – Κύκλος.
Κωδικές σημασίες: Με κτυπήματα Διαχωρίζειν, Κράτος – Κάρα (κεφαλή).
Νοηματικές προεκτάσεις: κάθαρση, καθαιρώ, κακός, κάλλος, καλός, κατά, κείω, κείρω, κενός, κέρας, κάλα (ξύλα), κήρυξ, κινώ, κλεις κ.α.
Λ λάβδα = Λάας ή Λας (ο ορεινός βράχος, από την σχισμή του οποίου ρέει κε-λα-ρύζον το νερό) – Λάλος = αυτός που παράγει ήχο μονότονο ως φλυαρία.
Κωδικές σημασίες: Λόγος – Λαμπρός.
Νοηματικές προεκτάσεις: λείος, λευκός, λεπτός, λιπαρός, λιγύς, λίθος, λόγος, λύρα, λύπη, λύχνος, λύω κ.α.
Μ μύ [Ιων. Μώ ή μοο] = Μόγος(=ταλαιπωρία, μόχθος) –
Οι-μώζειν (οι ωδίνες του τοκετού)
Κωδικές σημασίες: Μάτηρ (μήτηρ/μητέρα) – Μάθος (μάθηση).
Νοηματικές προεκτάσεις: μά (όρκος), μάω, μαντική, Μούσα, (ρίζα μαθ-) μανθάνω, (ρίζα μα-) μετρέω, (ρίζα ματ-) μήτις, μέλος, μουσική, μαστός, μάζα κ.α.
Ν νύ = Νη-νυ-ρίζειν = (η φωνή του νηπίου που κλαίει)
Κωδικές σημασίες: Ναίειν (κατοικείν) – Νέμειν (διανέμειν).
Νοηματικές προεκτάσεις: Νηός (σπήλαιο), Νηδύς (μήτρα), Νηνίον (παιδί), Νομός (βοσκή), Νόμος (χρήση, συνήθεια και όλα όσα έχουν διανεμηθεί ή κάποιος κατέχει ή μεταχειρίζεται), νέμω (διανέμω, μοιράζω και από την ίδια ρίζα νέμησις, νεμέτωρ, νομή, νεμεύς, νόμος, νομίζω, νόμισμα, και ίσως και Νέμεσις), Νόος, Νόστος, Νυξ κ.α.
Ξ ξί ή ξύ ή ξεί = Ξαίνειν (ξέειν)
Κωδικές σημασίες: Ξύειν, Ξένος.
Νοηματικές προεκτάσεις: Ξανθός, Ξηρός, Ξόανο, Ξύλο, Ξένος, Ξυνός κ.α.
Ο ο μικρόν = Οίκος (χώρος).
Κωδικές σημασίες: Πας χώρος – Έκταση.
Νοηματικές προεκτάσεις: Δείξιν (δεικτική αντωνυμία), διέγερσις προσοχής ο μεν… ο δε κ.λ.π χώρος, οδός, οδύνη, όγος, οίκος, οίνος, οίομαι, οιωνός, όλβιος, όλεθρος, ολίγος, Όμηρος, όναρ, όνομα, οξύς, οπή, όπλο, ορώ, όφελος κ.α.
Π πεί ή πί = Πνοή (ανέμου) – Κίνησις.
Κωδικές σημασίες: Πνοή – Πλήσσειν – Πέλαγος.
Νοηματικές προεκτάσεις: πάγος, παλαιός, πάλλω, πάλιν, πας, παρά, πηγή, πέρας, Πελασγός, πρό, προς κ.α.
[Πείθω, πάλαι, πατάσσω, πάσχω, πατήρ, πελάζω, πυκνός, πώλος (το μικρό άλογο), πωλέω (πωλώ) κ.α.]
Ρ ρώ = Ροή (κίνηση προς την θάλασσα του υγρού στοιχείου).
Κωδικές ονομασίες: Κίνηση – Ρήμα – Ρυθμός.
Νοηματικές προεκτάσεις: ράπτω, Ρέζω (ενεργώ), ρήξις, ρίζα, ριπή, ρίπτω, ρόχθος, ρυμός κ.α.
Σ σίγμα = Παλίνδρομος κίνηση.
Κωδικές ονομασίες: Σείειν – Σήμα.
Νοηματικές προεκτάσεις: Σαίνω (για τους σκύλους κουνώ την ουρά), σαυίς (θύρα = πόρτα), σάρξ (σάρκα), σάφα (φανερώς), σέβας (φόβος μετά σεβασμού), σειρήνα, Σείριος, σείω, σείσων, σεύω (ελαύνω), σήμα (σημείο), σήθω (κοσκινίζω), σίγμα (Σ= το γράμμα που σχηματίζεται με τις παλινδρομικές κινήσεις της γραφίδας), σίδηρος, σίνομαι (βλάπτω), σίτος, σχάζω (σκορπίζω), Σκέλος, σκέπας, σκήπτρο, συν κ.α.
Τ ταυ = τύπος (ο ήχος της λάξευσης)
Κωδικές ονομασίες: Τύπτειν – Τέχνη.
Νοηματικές προεκτάσεις: Τάλαντον (ζυγαριά), Τάλαρος (καθάθι που τοποθετούσαν το νέο τυρί), τάλας (πάσχων), τανύω (εκτείνω), ταράσσω (ρίζα ταραχ-), Τάρταρος (ο Ωκεανός), ταύρος, τάχα, τε (και), τείνω, Τείρεα (οι αστερισμοί στον ουρανό), τείχος, τοίχος, τέκος, τέκνων, τελαμών, τέλειος, τέλος, τέρας, τέχνη.
Υ ύ ψιλόν = Υγρόν
Κωδικές ονομασίες: Υγρόν – Κοιλότητα.
Νοηματικές προεκτάσεις: Υάδες, Υετός, Ύαλος, Ύβρις, Υδρία, Ύδωρ, Υιός, Ύλη (δάσος), Υμήν, Ύμνος (ρίζα υφ-), Υπό, Υπέρ, Ύπνος, Υφαίνω κ.α.
Φ φι = Φως.
Νοηματικές προεκτάσεις: Φάω (λάμπω), φαίνω (φέρνω στο φως) φάλος (της περικεφαλαίας), φάρος (μεγάλο τεμάχιο υφάσματος), φάρυγξ, φέρω (ρίζα φερ-), φεύγω (ρίζα φυγ-), φημί (ρίζα φα-), φθόγγος, φθίω, φιλέω, φόβος, φονή (σφαγή), φράζω (δεικνύω), φρήν (το στήθος ως έδρα των παθών αλλά και της διάνοιας), φύλαξ, φυλή, φύλο, φύσις, φύω, φωνή κ.α.
Χ χι = χαρά.
Κωδικές ονομασίες: Χειρ – χάος (ρήγμα, διάνοιξις, διαχωρισμός)
Νοηματικές προεκτάσεις: χάζω (αναγκάζω κάποιον σε αποχώρησιν), χαίρω, χαλεπός, χαλινός, χαλκός, χάλυψ (διαμάντι ή χυτοσίδηρος), χειμών, χέω, χιών, χοάνη, χορός, χόριον, χράω (επιπίπτω), χρήμα, χρησμός, χρόνος, χρυσός, χύμα, χυτός, χωρέω (κινούμαι προς τα εμπρός), χώρος (τόπος, χώρα, γη) κ.α.
Ψ ψί = Ψαύειν.
Κωδικές ονομασίες: Ψάω (ρίζα ψα-) – Ψυχή, Ψυχρός.
Νοηματικές προεκτάσεις: Ψάλλω, Ψάμμος, Ψεύδος, Ψιλός.
Ω ώ μέγα (ή οο ή ΟΥ)(ΟΥ ΤΙ ΔΑΝΟΣ) = Ωρανός (ο μέγιστος χώρος)
Κωδικές σημασίες: Μέγας χώρος – Άπειρο – Σύμπαν.
Νοηματικές προεκτάσεις: Ωκεανός, Ωκύς, Ώμος, Ώρα, Ωρίων, Ως, Ωσπερ, Ωψ.
Κατά την ανάλυση των στοιχείων (γραμμάτων) του Ελληνικού Αλφαβήτου δεν συμπεριελήφθησαν τα προ πολλού Ελληνικά γράμματα ως “παράσημα” δηλαδή κίβδηλα.Αυτά είναι με την σειρά που εικονίζονται το F (δίγαμμα), το οποίο κατείχε την 6η θέση στο Ελληνικό αλφάβητο και αντικαταστάθηκε αργότερα από το αριθμητικό σύμβολο ς΄ = 6 προφερόμενο ως “σίγμα”.
Το γράμμα αυτό βρίσκεται στις Δωρικές διαλέκτους της Λακωνικής, Ηρακλείας, Άργους, Κορίνθου, Κορκύρας, Μεγάρων, Κρήτης, Αχαΐας, Λοκρίδος, Φωκίδος, Δελφών, Θεσσαλίας, Ήλιδος, Αρκαδίας, Κύπρου, Παμφυλίας, Βοιωτίας.
Σε αυτές τις διαλέκτους (ιδιώματα) το F φαίνεται ότι είχε μεγάλη διάδοση, συναντάται δε σε πάρα πολλές επιγραφές.
Οι παλαιότεροι γραμματικοί γνώριζαν το F (από τις επιγραφές που βρίσκονταν παντού ή από τα διαλεκτικά ποιήματα) στα χρόνια δε που το σύμβολο αυτό ήταν ήδη “νεκρό”, αγνοούσαν την φύση του αλλά και το αρχαίο του όνομα, ονόμασαν αυτό δίγαμμα, που σημαίνει διπλό γάμμα, βλέποντες την εξωτερική του μορφή
Το πρόφεραν δε και βου κατά το Λατινικό γράμμα V (vau), το οποίο ετυμολογικά νομίστηκε ταυτόσημο, και έτσι τότε ως φωνήεν μεν εξηλληνίζοταν δια του “ΟΥ” ως δε σύμφωνο δια του συμφωνοειδούς Υ (ευθύς, ευρύς, ευεργέτης) ή του Β.
Το “παράσημο” Q ή
ή
προφερόμενο ως “κόππα” του παλιού Ελληνικού αλφάβητου, το οποίο βρίσκεται μέν σε επιγραφές και σε αρκετές διαλέκτους σαν άλλο “Κ” σώθηκε δε ως “παράσημο” ή αριθμός
΄=90.
Ώφειλε δε το όνομα κόππα να γράφεται Qόππα καθ’ όσο “παν στοιχείον αφ’ εαυτού άρχεται” [Σχόλ. Εις Διονύσ. Θράκα 325,6].
Επειδή δε ως γράμμα το σύμβολο Q βρίσκεται σχεδόν πάντα πριν το Ο ή Υ (το οποίο τότε φωναζόταν ως ου), ακόμα δε και πριν από σύμφωνα, συνάγεται ότι προφερόταν όπως σε μας το “Κ” με υπό τις ίδιες συνθήκες, ήταν δηλαδή ως λαρυγγικό “Κ”. (π.χ. κάτω, κώμη, κρίσις, κτήμα).
Παραδείγματα: Qόραξ, Qοσμία, ΓλαύQος, ΓλαυQκώπιδι, ΈQτωρ, ΠάτροQλος, ΛήQυθος, κ.λ.π.
Και τέλος, το “Παρακύημα”
(σαμπί), το οποίο ονομάστηκε έτσι γιατί ήταν τοποθετημένο έξω από τα 24 γράμματα του Ελληνικού αλφαβήτου και εχρησιμοποιείτο μόνο ως αριθμητικό με την τιμή 900.
Πολυζώης Γιώργος /2006
PAGAN Σχολείο: ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ
Τάξη: Α΄ Γυμνασίου
Κύκλος Μαθημάτων: Από την Αρχαία Ελληνική Παράδοση