17 Ιανουαρίου 2018

Ουδέν καλόν αμιγές κακού, ή, ουδέν κακόν αμιγές καλού;

 «Αρχαιολογικές Έρευνες και Εργασίες» του Έργου «Βελτίωση της οδού Γύθειο -ΑρεόποληΓερολιμένας κατά τμήματα/Β΄ Φάση», στο Τμήμα 1 του έργου.

Παράλληλα με την εκκίνηση του έργου "Βελτίωση τής οδού Γυθείου-Αρεόπολη-Γερολιμένας κατά τμήματα/Β φάση" στο τμήμα 1 του έργου, δρομολογήθηκε και το υποέργο "Αρχαιολογικές έρευνες και εργασίες". Όπως ήταν αναμενόμενο στην περιοχή του Πασσαβά, είδαν το φως αρχαιολογικά ευρήματα. Δεν είναι τρόπος του λέγειν πώς ολόκληρη η περιοχή τής Μάνης είναι ένα τεράστιο Μουσείο, Είναι μια πραγματικότητα.
τμήμα των εργασιών στις παρυφές του Πασσαβά (φωτογραφία Γεώργιος Δεμοιρακος)
τμήμα των εργασιών στις παρυφές του Πασσαβά(φωτογραφία Γεώργιος Δεμοιρακος)

τμήμα των εργασιών στις παρυφές του Πασσαβά(φωτογραφία Γεώργιος Δεμοιρακος)


Στο τμήμα 1 του έργου υλοποιήθηκαν απολογιστικά και με αυτεπιστασία ανασκαφικές εργασίες από τον Απρίλιο 2015 έως τον Ιούνιο 2016 , αλλά και το διάστημα Ιούλιος-Οκτώβριος 2017, από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λακωνίας (ΕΦΑΛΑΚ)
Οι ανασκαφικές έρευνες έφεραν στο φως έντεκα (11) συνολικά αρχαιολογικές θέσεις , οι οποίες τεκμηριώνουν την σημασία και την διαχρονική κατοίκηση τής περιοχής τής αρχαίας Λάας, από τούς προιστορικούς χρόνους, έως την ύστερη αρχαιότητα.
Τον Οκτώβριο του 2017, ολοκληρώθηκε η ανασκαφική διερεύνηση των αποκαλυφθέντων αρχαιοτήτων.
Για όλες τις αρχαιολογικές θέσεις έχει τηρηθεί η προβλεπόμενη διαδικασία επιστημονικής
τεκμηρίωσης (τήρηση ανασκαφικού ημερολογίου, σχεδιαστική και τοπογραφική αποτύπωση των αρχαίων αρχιτεκτονικών λειψάνων, φωτογραφική αποτύπωση κινητών και ακινήτων αρχαίων κτλ.)
αρχαιολογικές θέσεις στην άκρη του έργου, που συνεχίζουν κάτω από αυτό (φωτογραφία Μανώλης Καψοκόλης)
αρχαιολογικές θέσεις στην άκρη του έργου, που συνεχίζουν κάτω από αυτό(φωτογραφία Μανώλης Καψοκόλης)
Ένα σημαντικό εύρημα σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση είναι η ανακάλυψη τάφου, τής πρώιμης εποχής σιδήρου.
Ένα ακόμη σημαντικό εύρημα, σύμφωνα πάντα με την επίσημη ενημέρωση, αφορά το μνημειώδες ταφικό κτίσμα των κλασικών χρόνων που ήρθε στο φως, στον κόσμο προς Βαθύ.
Υπάρχει απόφαση περί διατήρησης του αρχαίου μνημείου, μέσω τής απόσπασής του , λίθο προς λίθο, την διαμόρφωση κατάλληλου χώρου επί του προς κατάργηση τμήματος τής επαρχιακής οδού, και την επανατοποθέτηση και ανασύνθεσή του μνημείου, ώστε να είναι ορατό και επισκέψιμο σε θέση εγγύτατα με αυτήν στην οποία είχε ιδρυθεί στην αρχαιότητα.
Επί πλέον προβλέπεται η τεκμηρίωση, με εποπτικό υλικό και ενημερωτικές πινακίδες, τόσο του συγκεκριμένου μνημείου, όσο και τού συνόλου των αρχαιοτήτων που έχουν έλθει στο φως στο πλαίσιο του έργου πέριξ του λόφου του Πασσαβά και του κόμβου προς Βαθύ.
Υπάρχει επίσης σχεδιασμός, για διαμόρφωση χώρου στάσης, και θέασης επισκεπτών, όπως και μικρής υπαίθριας έκθεσης των αρχιτεκτονικών μελών που ήλθαν στο φως.
Το ταφικό κτίσμα των κλασικών χρόνων(φωτογραφία Μανώλης Καψοκόλης)
Σε ότι αφορά την προσωπική μου εμπλοκή, πάντα διακριτικά και με θεμιτά μέσα είμαι ενεργός από την αρχή του έργου, με ερώτηση μου προς το υπουργείο Πολιτισμού από τον Νοέμβριο του 2015.
Στην συνέχεια, και αφού δεν στάθηκε δυνατόν να έχω την βοήθεια τοπικών φορέων οι επωνύμων πολιτών, διαμόρφωσα την στάση μου, με συνεχείς επίσημες επαφές με την ΕΦΑΛΑΚ, και ιδιαίτερα με την υπεύθυνη του έργου Κα Μαρία Τσούλη, η οποία οφείλω να καταθέσω ότι ευσυνείδητα ήταν αρωγός σε όλη αυτή την προσπάθεια, παρά τίς δύσκολες και αντίξοες συνθήκες.
Δεν θα παραλείψω και λίγους, ελάχιστους , οι οποίοι βοήθησαν την όλη προσπάθεια, αφ΄ ενός αναδεικνύοντας το θέμα διαδικτυακά (blog Manivoice), και αφ ετέρου απλούς πολίτες (φίλους) που με στήριξαν επώνυμα ή και ανώνυμα, τούς οποίους δεν αναφέρω για ευνόητους λόγους δεοντολογίας.
Η όλη προσπάθεια είναι ένα μικρό "πετραδάκι", σε σχέση με τούς "ογκόλιθους" που κρύβει όχι μόνο η περιοχή τής Λάας, αλλά και όλόκληρη η Λακωνική, και οι οποίοι έχουν απαίτηση να διερευνηθούν και να έλθουν στο φως.

Εδώ η απαντητική επιστολή τής Εφορείας Αρχαιοτήτων Λακωνίας 

16 Ιανουαρίου 2018

Φαινομοιρίδες, οι "μινιφορούσες" Σπαρτιάτισσες της Αρχαιότητας.

Spartan running girl. Bronze statuette.
Spartan work, around 520 BC. British Museum
Her tunic reaches a little above the knee and her right shoulder is bare, as far as the breast.
Η γυναίκα ή το κορίτσι που φορά σχιστό φόρεμα με αποτέλεσμα να φαίνεται ο μηρός της· λέγεται κατεξοχήν για τις αρχαίες Σπαρτιάτισσες .
Ο Ξενοφώντας μας πληροφορεί, ότι οι υπόλοιποι Έλληνες και δη οι Αθηναίοι ονόμαζαν τις Λάκαινες "φαινομηρίδες", επειδή όταν γυμναζόντουσαν και συναγωνιζόντουσαν με τους άντρες, φορούσαν έξωμο χιτώνα κοντό μέχρι το γόνατο, άρραφο στα πλάγια, που τον συγκρατούσαν με περόνες που λεγόταν "περονήτις η περονατρίς" .
Όταν λοιπόν περπατούσαν η έτρεχαν σηκωνόντουσαν τα πλαϊνά του χιτώνα και φαινόντουσαν οι μηροί τους, γι' αυτό τις ονόμαζαν "φαινομηρίδες".
Η αρχαία Σπαρτιάτισσα, ήταν μια γυναίκα με πολλά προνόμια και ελευθερίες.
Από πολύ νέα γυμναζόταν μαζί με τους άντρες, εκπαιδευόταν στην μουσική και στην «ευφυά βραχυλογία», και μπορούσε να μιλάει σκωπτικά για όσους αμάρταναν και να εγκωμιάζει με ωδές τους άξιους.
Victor. Spartan female athlete. Antient Greek bronze statuette
Μεγάλωνε ήρωες, καλλιεργώντας τους την αγάπη για τα υψηλά ιδανικά, περνώντας τους μηνύματα ήθους, τιμιότητας, θάρρους, αυτοπειθαρχίας και φιλοπατρίας. 
Σύμφωνα με τον Πλούταρχο τολμηρή, αγέρωχη και αρρενωπή και μιλούσε ελεύθερα ακόμη και για τα σπουδαιότερα ζητήματα, «ήρχε δε εις τα του οίκου της απολύτως» και επεξέτεινε την ισχύ της και στα πολιτικά όταν οι άνδρες έλλειπαν στον πόλεμο.
Χαρακτηριστικός είναι ο χρησμός που έδωσε η πυθία στους Αιγιείς η όπου χαρακτηρίζει σαν τα τρία πιο όμορφα πράγματα στον κόσμο τα εξής Στράβων "Οι Ευβοείς": « Ίππον Θεσσαλικήν, Λακεδαιμονίην δε γυναίκα άνδρας θ' οι πίνουσι ύδωρ ιερής Αρεθούσης» τα Θεσσαλικά άλογα, τις Λακεδαιμόνιες γυναίκες και τους άντρες που πίνουν νερό από την ιερή κρήνη της Αρεθούσας.

Ο Αριστοφάνης περιγράφει την ομορφιά και την ρώμη τους στην "Λυσιστράτη" λέγοντας :
«Ω φιλτάτη Λάκαινα χαίρε, οίον το κάλλος, γλυκυτάτη, σου φαίνεται, ως δε ευχροείς, ως σφριγά το σώμα σου καν ταύρον άγχοις» στίχος 78,
που σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει:
«χαίρε αξιαγάπητη γλυκύτατη Λάκαινα, που έχεις τέτοια ομορφιά, ώστε με το υπέροχο χρώμα σου και την σφριγηλότητα του σώματός σου ακόμη και ταύρο αγχώνεις».
Ο Αθήναιος λέει ότι: «κατά την Σπάρτην θαυμάζεται μάλλον ο κάλλιστος και γυνή η καλλίστη, καλλίστας γεννώσης της Σπάρτης τας γυναίκας»
στην Σπάρτη μπορούσε κανείς να θαυμάσει τους ομορφότερους άντρες αλλά και τις πιο όμορφες γυναίκες, διότι η Σπάρτη γεννούσε τις ομορφότερες.
Ο δε Όμηρος ονομάζει την Λακεδαίμονα "καλλιγύναικα", διότι εκεί οι γυναίκες είχαν κάλλος και ρώμη.
Ο Πλούταρχος αναφέρει ότι επιβαλλόταν στις Σπαρτιάτισσες να κυκλοφορούν και γυμνές ανάμεσα στους νέους, ώστε να’ χουν κίνητρα να φροντίζουν το κάλλος του σώματός τους για να μπορούν να φέρνουν στον κόσμο όμορφα και υγιή παιδιά, και σχολιάζει :
«Η δε γύμνωσις των παρθένων ουδέν αισχρόν είχεν, αιδούς μεν παρούσης, ακρασίας δ' απούσης»
Η γύμνωση άλλωστε των παρθένων δεν είχε τίποτε το αισχρό, διότι συνυπήρχε με την ντροπή και έλλειπε κάθε ίχνος απρεπείας. Βίοι Παράλληλοι, Λυκούργος 14

Επιλογές από άρθρο της Σοφίας Παυλάκου
Eπιλογές, επεξεργασία, επιμέλεια δημοσιεύσεων/αναδημοσιεύσεων Πλωτίνος
mythagogia.blogspot.gr