21 Απριλίου 2017

Μαστρολέος, ένα ξεχασμένο ασκληπιείο...

.....και πιθανόν απομεινάρια από την κατεργασία παραγωγής κρασιού......
"Ερμού δε έστηκεν άγαλμα αρχαίον, των δε ορών επί μεν του Ιλίου Διονύσου τε εστί και επ ακρας της κορυφής Ασκληπιού ναός…"
Παυσανίου λακωνικά XXIV8
Μια αναμνηστική φωτογραφία, ή μια απόπειρα μεθυσμένης δολοφονίας….
Σκόρπιες ασύνδετες εικόνες στο μυαλό, ένας πυροβολισμός χωρίς ήχο…
Κωμικοτραγική φιγούρα, πέφτω μπροστά, περιστρέφομαι, γέρνω αριστερά, και τελικά πέφτω, με το αριστερό μέρος της πλάτης, και όλου του σώματος.
Οι αναμνήσεις ατελείωτες, χρειάζομαι επειγόντως θεραπεία, ένα Ασκληπιείο.
Εδώ τελειώνει η περιπέτεια, και καθώς θεραπεύομαι κάνω αναδρομή στο παρελθόν.
Όταν κάποιος ακούει Ίλιον, θυμάται την συνοικία της Αθήνας, ίσως και την Τροία.
Αντίθετα εγώ, σκαρφαλώνω έφηβος πάλι στο ένα από τα τρία όρη που περικλείουν, την πάλαι ποτέ ακμάζουσα πόλη της Λάας, το ΙΛΙΟΝ.
ΜΑΣΤΡΟΛΕΟΣ η σημερινή του ονομασία, ίσως παράφραση του Μαστρολέων.
Μικρό καταπράσινο βουνό, με υψόμετρο από την θάλασσα περίπου 125 μέτρα, αλλά με απότομη ανάβαση και μόνο από λίγα σημεία, τα υπόλοιπα είναι απότομοι γκρεμοί.
Ακολουθώντας τα μονοπάτια, που έχουν χαράξει τα αγριογούρουνα, μόνιμοι κάτοικοι του Μαστρολέου, μια και άνθρωπος έχει να πατήσει απ ότι κατάλαβα πολλά χρόνια.
Πυκνή βλάστηση από αγριελιές αρχαίες μάλλον, βελανιδιές, άλλα δέντρα, ασπαλάθους και θάμνους.
Κάπου κάπου και λούρες, που μοιάζουν ότι κάποτε είχαν κάποια καλλιέργεια.
Κάπου ένα ερειπωμένο κτίσμα, με μια εφαπτόμενη λεκάνη λαξευμένη σε βράχο, στο εξωτερικό του μοιάζει με "πατητήρι".
Ίσως το αρχαιότερο πατητήρι, από την λατρεία του Διονύσου κάποτε...
Πότε όμως κάποτε;
Ο χρόνος απροσδιόριστος, ίσως την εποχή που ή Λάας άκμαζε στην κοιλάδα.
Ίσως τότε που ήταν κτισμένη πάνω στο όρος Ασία, τον σημερινό Πασσαβά.
Ίσως τότε που στο Κνακάδιον, σημερινή Ταρμπόλια, προσέφεραν θυσίες οι Λάοι στον προστάτη τους Κάρνειο Απόλλωνα.
Θα δείξει η έρευνα, αν και εφ όσον κάποτε γίνει.
Προς το παρόν, στους βορειοδυτικούς πρόποδες του Μαστρολέου, τα χόρτα, με τον χρόνο, σκεπάζουν τα ευρήματα......

Κανείς δεν ξέρει όμως, μπορεί όλα να ανατραπούν, τίποτα δεν είναι σίγουρο.
Και αν σκεπαστούν τα στους πρόποδες πώς θα σκεπαστούν τα της κορυφής.
Τι κρύβει όμως η κορυφή του Μαστρολέου;
Τίποτα;
Αν κάποιος βρεθεί εκεί θα νοιώσει την ευεργετική ενεργεία του χώρου, αλλά και την εκπληκτική θέα ολόγυρα.
Είναι ένα φυσικό Ασκληπειο, που κάποιοι πρόγονοι αναβάθμισαν, βάζοντας την σφραγίδα τους.
Πολλά τα σημάδια ύπαρξης κτισμάτων, και τα σημάδια ύπαρξης δραστηριοτήτων ζωής.
Ακόμη αρκετοί ογκόλιθοι, πιθανόν κατεργασμένοι, παρόμοιοι με αυτούς που είχα δει στο Κνακάδιον, του Καρνείου.
Για μένα είναι σαφής η σχέση, μεταξύ των δύο βουνών, αλλά και της χρηστικότητας που είχαν για τους αρχαίους επισκέπτες τους.
Ο Παυσανίας μιλά για ναό του Ασκληπιού και ιερό του Διονύσου.
Υπάρχουν και τα δύο.
Το χτύπημα ήταν δυνατό, αλλά ευτυχώς περαστικό.
Ταξίδεψα ελάχιστα χρονικά, είδα όμως και έμαθα αρκετά.
Συνήλθα γρήγορα, μόνο με μια μικρή αμνησία σε ότι αφορά τον Μαστρολέο….
Ποιο Μαστρολέο;
To Ίλιον, το Ίλιον πριν από την Τροία.
21/4/2017=17=8

10 Απριλίου 2017

Ωβά η εν τη Λακωνική…

Αν οι σύνθετες τοπωνυμικές λέξεις στην Λακωνία,
με δεύτερο συνθετικό την λέξη ωβά είναι σλάβικες,
τότε οι Σλάβοι είχαν δασκάλους Δωριείς
«Διός Ελλανίου και Αθηνάς Ελλανίας ιερόν ιδρυσάμενον, Φυλάς φυλάξαντα και Ωβάς ωβάξαντα, τριάκοντα, Γερουσίαν συν Αρχαγέταις, καταστήσαντα, ώρας εξ ώρας απελλάζειν μεταξύ Βαβύκας τε και Κνακίωνος, ούτως εισφέρειν τε και αφίστασθαι· δάμω δ' αγοράν ήμεν και κράτος».Φυλάξας και Ωβάξας εισίν οι δωρικοί αόριστοι του Φυλάζω και Ωβάζω.

Τόσον δε σπουδαίαν εθεώρησε την αρχήν ταύτην ο Λυκούργος, ώστε και μαντείαν έφερε περί αυτής εκ Δελφών, ήτις λέγεται ρήτρα. Έχει δ' ούτω :
«Διός Ελλανίου και Αθηνάς Ελλανίας ιερόν ανεγείρας, Φυλάς φυλάσας, και Ωβάς ωβάσας, τριάκοντα, την Γερουσίαν και Αρχηγέτας καταστήσας, από καιρού εις καιρόν ν' απελλάζης μεταξύ Βαβύκας και Κνακίωνος, και ούτω να εισάγης και διεκπεραιής. Ο δε δήμος να έχη συνέδριον και εξουσίαν».
κ τούτων το να φυλάση φυλάς και να ωβάση ωβάς είναι να διαιρέση το πλήθος εις μερίδας, ών τας μεν ωνόμασε φυλάς, τας δε ωβάς.
ΛΥΚΟΥΡΓΟΣ (Πλουτάρχου - Βίοι παράλληλοι ΣΤ'.)
(Μετάφρασις υπό Α.Ρ.Ραγκαβη Αθήναι 1864)

Ωβά η εν τη Λακωνική, υποδιαίρεσις των τριών μεγάλων φυλών εν Σπάρτη, ερμηνευομένη δια του «κώμη» παρ Ησυχίω και αντιστοιχούσα προς την παρ΄ αττικη «φρατρίαν»
Ετυμολογικά : οίη < ωFια πρβλ. ωFa (κοινότης, σωματείον φυλή) μαρτυρούμενον εκ του Λακωνικού ωβά πaρaβalλe το παρ Ησυχίω Θεσσαλικον «ουαί φυλαί» παράβαλλε αττική Οά (Οία, Οη , Οίη) όνομα δήμου (εν επιγραφή Ο- μετά δασέως πνεύματος, οπερ οφείλεται είς το εντός της λέξεως F, Οιάται κάτοικοι ενός δημου της Τεγέας), παραβαλλε Ησυχίου «οιατάν κωμητ’ων, οίαι γαρ αί κώμαι»
Επίσης υπάρχει εν συνθέτοις ως β΄συνθετικό είς –οη,-οα,-ωα (πχ Οινόη).
Ιωάννου Σταματάκου
Λεξικόν της αρχαίας Ελληνικής γλώσσης.


Και επιπλέον στους παρακάτω συνδέσμους για την πιστοποίηση της ερμηνείας.
1. http://translate.deacademic.com/%E1%BD%A0%CE%B2%CE%AC%CE%B6%CF%89/el/xx/
2. https://lsj.translatum.gr/wiki/%E1%BD%A0%CE%B2%CE%AC%CE%B6%CF%89

Είναι μια καλή αρχή η έρευνα των λέξεων και η νοηματική αναζήτηση μέσα σε αυτές αφού αφαιρεθούν οι προσμίξεις που δέχτηκαν μέσα στο πέρασμα του χρόνου.
Υπάρχει ένα αντικειμενικό δεδομένο σχετικά με την λέξη Ωβά, η αναφορά της στο έργο του Πλουτάρχου για τον μεγάλο νομοθέτη Λυκούργο.
Επίσης δίδεται και η νοηματική ερμηνεία της λέξεως, απ ευθείας από τον συγγραφέα.
Αυτά συνέβησαν πριν πολλούς αιώνες, τότε ακριβώς που υπήρξε, αν υπήρξε, γιατί αμφισβητείται από αρκετούς ο Λυκούργος.
Άλλη μια επιστημονική δογματική θέση, η αμφισβήτηση ελλείψει αποδείξεων.
Αντίθετα πάντα απουσιάζει η μη αμφισβήτηση για τον ίδιο λόγο.
Επειδή η ουσιαστικότερη επιστήμη για τον κάθε ένα είναι η δική του προσωπική επιστήμη, και επειδή για να υπάρξει δεν χρειάζεται καμιά επιστημονική τεκμηρίωση από άλλους, σταχυολόγησα μερικά τοπωνύμια, στα οποία επιχειρώ μια διαφορετική ανάλυση.
Είναι αυτή η οποία σωστή η λάθος εφάπτεται στην δική μου λογική, με την ελπίδα ότι θα είναι ο σπόρος για κάτι μεγαλύτερο.
Είναι λίγα, αλλά αυτά γνωρίζω, και όχι μόνο επιδερμικά, γιατί ξέρω τις τοποθεσίες και όπως είναι λογικό, το όνομα λαμβάνεται με βάσει φυσικά χαρακτηριστικά, τα οποία είναι κοινώς αποδεκτά.
Ο τόπος μου με τα «σλάβικα» ονόματα και τα «σλάβικα» φύλλα, όλα ελληνικά δάνεια στην πλειοψηφία τους, που μετανάστευσαν στο τόπο τους, άλλαξαν λίγο την μορφή τους και δεν τα αναγνωρίζουν.
«Εδώ το Ελλάντα» κάποτε θα είναι ουδέτερο, και ίσως…. ρωσικής προέλευσης απάντηση σε τηλεφωνική κλήση. Ela, da, da.

Πάμε λοιπόν μια γυροβολιά στα τοπωνύμια της Μάνης :

1. Πρωτοβά, πρώτη και καλύτερη,
Φυσικά διότι η τοποθεσία βρίσκεται στην περιοχή που υπήρχε η πόλις-επικράτεια της Λάας. Μια αρχαιότατη πόλις ίσως και προκατακλυσμιαία.
Πρωτο+ωβά=Πρω(τοω)*βά=Πρωτωβά * συναίρεση
Περισσότερα για την Λάας.

2. Δίχοβα το σύνορο το όριο
Διχοτομώ, διχάζω, χωρίζω στα δύο. Πράγματι η περιοχή Δίχοβα ορίζει μια επιμήκη κοιλάδα που διαρρέει ο ποταμός Σκύρας, και βρίσκεται στην περιοχή που ηταν τα όρια μεταξύ της επικράτειας της Λάας, και της Πυρρίχου.
Διχο+ωβά=Διχοωβά=Δίχωβα

3. Τσεροβά το κεφάλι, η κορυφή, το κλειδίον.
Το όνομα Τσεροβά-Τσερουβά σημαίνει Κλειδίον, και προϋπήρχε, ονομάζοντας τήν ευρύτερη περιοχή.
Πιθανότατα προέρχεται από την αρχαία λέξη Αρραβα= Πύλη, θύρα, ή από την λέξη Χεραβός = χάσμα άνοιγμα της γης, επίσης όπως αναφέρει ο Ησύχιος και την Καραβός = πύλη.
Μετά τό εκλατινισμό περιοχών προέκυψε το όνομα Ceruva = τσεροβά.
Πράγματι η περιοχή καλύπτει τα πάρα πάνω χαρακτηριστικά, με κυριότερο εκείνο που την θέλει πύλη εισόδου προς την νοτιότερη Ταινάρια περιοχή.
Οί Τούρκοι την ονόμασαν Καρά Ντουρού (μαύρη ράχη), μεταφέροντας ηχητικά στην γλώσσα τους το Καρα.
Κρανούπολις, Cheropolis ,ονομασία της παλιάς Καρυούπολης σε μαρμάρινη επιγραφή στο μουσείο της Σπάρτης, και στο λεξικό Hofmann Johann Jacob (1635-1706), αντίστοιχα.
Χεραβος+ωβά=Χεραβωβά=Χερωβά ή
Καραβός+ωβά=Καραβωβά=Καρωβά=Κερωβά.
Στην περίπτωση Τσερουβά, διατηρείται η προφορά του Κε>Τσε, αλά και του ω>ου.

4. Μάλσοβα η θαλάσσια
Αλς η ομηρική θάλασσα, αλλά και mare Λατινικά και η Μάλσοβα παραθαλάσσια περιοχή.
Αλς+ωβά=Άλσωβα και χάριν ευφωνίας Μάλσωβα

5. Μηνιάκοβα η Μανιάκοβα
Μήνις η Δωρικά Μάνις, η οργή,έριδα, επίθετο μηνιακός, μανιακός+ωβά=Μανιάκοβα, Μηνιάκωβα.

Σίγουρα οι εραστές της σκουριασμένης επιστήμης, θα έχουν τις αντιρρήσεις τους.
Αυτό είναι θεμιτό, και αναμενόμενα αρεστό, διότι αν μιλούσαμε και γράφαμε όλοι ίδια, θα είμαστε και ίδιοι.
Επίσης οι εραστές της αργυρώνητης επιστήμης, έχουν σαφείς λόγους να υποστηρίζουν ως καλά, τα συμφέροντα.

Μόνο σε «κολλημένους» του copy paste και του αμάσητου απευθύνομαι.