Έχουν μπαζώσει βασιλικό τάφο από το 2002 που ανατρέπει την ιστορία!

Ένα βίντεο ντοκουμέντο από ανασκαφές στην αρχαία Πελλάνα βλέπει για πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας…

Ισως τελικά να έλυνε το «γρίφο» από πού έλκουν την καταγωγή τους οι αρχαίοι Σπαρτιάτες καθώς επίσης να διαλευκάνει και τα πιο σκοτεινά σημεία στην Ιστορία της Ομηρικής…
Σ’ αυτό αμοντάριστο υλικό , που είναι από την ξενάγηση της σχολής των Δοκίμων Έφεδρων Αξιωματικών του Κ.Ε.Ε.Μ, 10 χρόνια πριν, είναι η μοναδική απόδειξη οπτικού και ακουστικού στοιχείου που έχουμε στη διάθεσή μας μέχρι σήμερα, η οποία μαρτυρεί την ύπαρξη ενός μεγαλοπρεπέστατου μνημείου που μάλλον χάθηκε άδικα και ανεξήγητα.
Οποιαδήποτε άλλη πηγή, πληροφορία ή ίχνος υλικού σχετικά μ’ αυτό το θέμα, δυστυχώς, καταστράφηκε και θάφτηκε για πάντα μαζί με τον μνημείο.

Λίγο πριν την συνταξιοδότηση του διακεκριμένου επιστήμονα κ. Θεόδωρου Σπυρόπουλου, επίτιμου εφόρου αρχαιοτήτων και διευθυντή των ανασκαφών στην Πελλάνα, είχε γίνει, από τον ίδιο, μια σπουδαία αρχαιολογική ανακάλυψη στο χωριό Πελλάνα Λακωνίας το Μάιο του 2002.
Ο κ Σπυρόπουλος είχε αρχίσει τις ανασκαφές σ’ έναν αρκετά καλοδιατηρημένο Βασιλικό Τάφο δίπλα από τους άλλους που είχε βρει πριν από 22 χρόνια στη θέση «Πελεκυτή» στην ανατολική πλευρά του Μυκηναϊκού νεκροταφείου.
Όταν όμως έφθασε στην είσοδο του τάφου, διαπίστωσε έκπληκτος πως αριστερά και δεξιά των τειχών του μεγάλου διαδρόμου υπήρχαν άλλοι δυο τεράστιοι τάφοι, οι οποίοι ήταν προφανώς ασύλητοι διότι καλύπτονταν από τις πλάκες που τους είχαν κτίσει.

Από δω και μπρος το μυστήριο περιπλέκεται. Για αδιευκρίνιστους λόγους και χωρίς να ενημερωθεί ο κ. Σπυρόπουλος, ο υπεύθυνος ανασκαφέας, διαπράχθηκε ένα πρωτοφανές έγκλημα που όμοιό του δεν έχει καταγραφεί πουθενά στα χρονικά της αρχαιολογίας.
Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (Κ.Α.Σ.) σε συνεργασία με την Ε΄ Εφορία Κλασικών και Προϊστορικών Αρχαιοτήτων Σπάρτης (Ε΄ ΕΚΠΑ) μπάζωσαν με 200 τόνους ακατέργαστο νταμαρίσιο χαλίκι (αντί για ποταμίσια άμμο όπως προβλεπόταν) τον μεγαλειώδη αυτόν Τάφο.
Η καταστροφή του είναι προφανής.
Οι άγρυπνοι φρουροί κάτοικοι της Πελλάνας φύλαγαν το μνημείο των προγόνων τους με νύχια και με δόντια μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα των τυμβωρύχων που καραδοκούσαν.
Όταν τα μέτρα επιφυλακής χαλάρωσαν άδραξαν αμέσως την ευκαιρία για να επισπεύσουν το απαράδεκτο και ανεξήγητο μέχρι σήμερα, έργο τους.

Οι τότε υπεύθυνοι την ταφής για να τελειώνουν μια ώρα νωρίτερα από την «εργασία» τους, πριν τους αντιληφθεί το εξοργισμένο στη συνέχεια πλήθος, προφανώς κατά παράβαση οδηγιών της Διεύθυνσης Αναστηλώσεως Αρχαίων Μνημείων δεν δίστασαν ακόμη και ν’ ανεβάσουν τα βαριά σκαπτικά οχήματά τους (μπουλντόζες και φορτηγά) πάνω στο ήδη γεμάτο με ρηγματώσεις τάφο.
Αυτό θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα, την κατάρρευση της οροφής του θολωτού θαλάμου του Βασιλικού Τάφου από το υπερβολικό βάρος και την πρόκληση ανεπανόρθωτων ζημιών στο επιβλητικό αυτό μνημείο.
Αυτό δεν θα το μάθουμε ποτέ.
Πάρα πολλά είναι τα ερωτηματικά σήμερα που στοιχειώνουν τις πληγωμένες ψυχές αυτών των ανθρώπων, όπου βύθισε όχι μόνο το χωριό τους, αλλά ολόκληρο το Δήμο Πελλάνας στο «πένθος» και στην απόγνωση:

• ΓΙΑΤΙ το Υπουργείο Πολιτισμού επέτρεψε αυτή την καταστροφή;…
• ΓΙΑΤΙ κρύβονται;…Μήπως επειδή θ’ άλλαζε άρδην η Ελληνική μας Ιστορία;…
• ΓΙΑΤΙ φοβούνται;… Μήπως επειδή θα έριχνε χίλια χρόνια επιπλέον άπλετο φως στην Ιστορία της αρχαίας Σπάρτης;…
• ΓΙΑΤΙ δεν υπάρχει κάποιος υπεύθυνος να λογοδοτήσει για αυτές τις ακατανόητες πράξεις;…
• ΓΙΑΤΙ δεν μιλάει κανείς;…
• ΓΙΑΤΙ;…

Ο Τάφος βυθίστηκε και πάλι στο σκοτάδι.
Όμως στο φως της ημέρας πρέπει να δοθούν απαντήσεις
Όσο θα εξακολουθεί η Πολιτεία να επιτρέπει την καταστροφή των μνημείων των αρχαίων ημών προγόνων, τόσο εμείς οι Πελλανιώτες θ’ αντιστεκόμαστε κόντρα στο κατεστημένο, φυλάσσοντας ως «Θερμοπύλες» την ίδια ανεκτίμητη πολιτιστική μας κληρονομιά που μας την παρέδωσαν ανεξίτηλη οι πατέρες μας στο πέρασμα των αιώνων.

Σπυρόπουλος για χωμένο αρχαίο τάφο στην Πελλάνα 10 4 2006

xorisorianews.gr/

Λέλεγες

Απομεινάρια τείχους άγνωστης προέλευσης

Λέλεξ, σύμφωνα με την παράδοση των Λακεδαιμονίων κατά τον Παυσανία, ο γενάρχης της φυλής των Λελέγων, μετέπειτα Λακεδαιμονίων.
Απέκτησε με την Κλεοχάρεια τρία παιδιά, τον Μύλη, τον Πολυκάωνα και την Θεράπνη.
Ο Μύλης τον διαδέχθηκε και επινόησε το μύλο, για το άλεσμα των σιτηρών.
Στην Λακωνία, που είναι ουσιαστικά, η φάτνη των Λελέγων, με το πρώτο αλεύρι μετά από το άλεσμα των σιτηρών παλιότερα έφτιαχναν τα «Λαλάγγια», έθιμο που διατηρείται και σήμερα, όχι φυσικά με το πρώτο αλεύρι πιά.
Τυχαία η ονομασία, ή μήπως πανάρχαια βιώματα από εκείνη την εποχή.
Τα «λαλάγγια» είναι αλεύρι μυρωδικά και νερό σε ένα υδαρές μείγμα, που κουταλιά-κουταλιά τηγανίζεται σε καυτό λάδι.
Άλλη ονομασία «κουταλίδες»
Τον Μύλη διαδέχτηκε ο γιος του Ευρώτας, σε μεταφορική σημασία, αποσύρθηκαν σταδιακά τα νερά, και στο στερεό πλέον έδαφος γεννήθηκε η κόρη του, η Σπάρτη.
Στην συνέχεια εμφανίζεται ο Λακεδαίμων, γιός του Δία και της Ταϋγέτης, και παντρεύεται την Σπάρτη.
Δύο σημαντικοί σταθμοί στην όλη διαδρομή της περιοχής και των οντων που την κατοικούσαν είναι ο «Λελεξ», και σε ανάλυση «Λελεκς», και ο «Λακε-δαίμων».
Αν επιχειρήσουμε να συνθέσουμε τους δύο τύπους ονομάτων, απλά όπως θα έκανε ένα νήπιο, εχουμε ένα απλό αποτέλεσμα. «Λελεκ» «Λακε».
Το ότι νήπια ονομάζουν την μουσική «Λαλά», δείχνει την αξία τής συλλαβής «Λα» .  

Βαθύτερη ανάλυση, θα ερμήνευε το «λελεξ», ως το αυτόχθον προϋπάρχον γήινο, και το «Λακε», το προσληφθέν μέσω του Διός, που ήταν πατέρας του Λακεδαίμονα.
Μεταφορικά λοιπόν και με την συγκεκριμένη ερμηνεία, την αναπόδεικτη μέχρι στιγμής, το συμπέρασμα είναι :

Στην Λακωνία, την προγενέστερη Λελεγία, έγινε η σημαντικότερη σύνθεση για την εξέλιξη της ανθρωπότητας.
Η ουράνια ουσία «μπόλιασε» την γήινη, και δημιουργήθηκε η αρχή του έλλογου ανθρώπου.
Λέλεγες λοιπόν, προγενέστεροι ακόμη και των Πελασγών, σε ημιορεινές περιοχές, την εποχή που αποσύρονται τα ύδατα και εμφανίζονται στέρεα εδάφη.
Πελασγοί, οι κάτοικοι περιοχών που πλημμύρησαν μεταγενέστερα.
Να θυμηθούμε και την αρχαία πόλη Λάαν, που ίδρυσε ο «μυθικός» Λάς.
Και σε αυτό το όνομα κοινά στοιχεία «Λα», αποδεικνύουν την σημασία του «Λ» για τους αυτόχθονες, που το αποτύπωναν και στην ασπίδα τους αργότερα.
Να θυμηθούμε τον Λαοκόωντα, ιερέα στο ιερό του Απόλλωνα της Τροίας.
Τον Απόλωνα, που ήταν κυριότερος θεός και στην Λελεγία, τον Κάρνειο Απόλλωνα κατ εξοχήν.
Την συμμαχία των Τρώων με τους Λέλεγες.
Την Ελένη, γνήσιο τέκνο της Λελεγίας, που έφυγε με τον Πάρι, για να βοηθήσει την φυλή της στον πόλεμο με τους φερτούς Δαναούς.
Τον φερτό "σώγαμπρο" και κληρονόμο της Σπάρτης Μενέλαο.
Να φανταστούμε την Τροία, αλλα και άλλες πόλεις του Αιγαίου και τής απέναντι ακτής που αναφέρονται Λέλεγες, αποικίες της Λάας από την Λελεγία.
Να φανταστούμε την Λάαν, κυριότερη και αρχαιότερη πόλη των Λελέγων, με αγαστές σχέσεις με την επικράτεια της Ατλαντίδας. και Αιγιίδας
Τον Απόλλωνα θεό των μεν, και την Αθηνά θεά των εταίρων, μετά την απόσυρση του Ποσειδώνα.
Την Σπάρτα, τόπο ουράνιας σποράς, το Γύθειο φάτνη κύησης, και την κοίλη Λακεδαίμονα μήτρα.
Λέλεγας
30/8/2017

Αυτά τα φανταστικά, για το μέλλον, και τα.... επιστημονικά για το παρόν στη συνέχεια :

Οι Λέλεγες ήταν πανάρχαια φυλή στην Ελλάδα στην εποχή των Πελεσγών, μία από τις αρχαίες ελληνικές φυλές που ζούσαν στην Ελλάδα, στην περιοχή του Αιγαίου και τη νοτιοανατολική Μικρά Ασία, πριν τον ερχομό των κυρίως ελληνικών φύλων. Κατά τον Στράβωνα[1] ο αρχαιότερος βασιλιάς αυτών ήταν ο Λέλεξ από τη Λευκαδία ή τα Μέγαρα ή τη Λακεδαίμονα ετυμολογόντας το όνομα από το λέγειν, συλλέγειν.

Ήταν λαός πλανώμενος ιδιαίτερα μέσω θαλάσσης, συγγενείς των Ταφίων και Τηλεβοών και συναντούνταν στην Ακαρνανία, Λευκάδα, Λοκρίδα, Φωκίδα, Εύβοια, Μεσσηνία, Ήλιδα, Βοιωτία και σε διάφορα νησιά του Αιγαίου και της Κρήτης καθώς και στα παράλια της Μικράς Ασίας
Οι Λέλεγες στη Μικρά Ασία

Στην Ιλιάδα βρίσκουμε τους Λέλεγες να είναι σύμμαχοι των Τρώων (Κ 429), μολονότι η πατρίδα τους δεν προσδιορίζεται.

Διακρίνονται από τους Κάρες, με τους οποίους τους συγχέουν μεταγενέστεροι συγγραφείς. Ο βασιλιάς τους είναι ο Άλτης και η πόλη τους, η Πήδασος καταστρέφεται από τον Αχιλλέα. Ο Αλκαίος (7ος ή 6ος αιώνας π.Χ.) ονομάζει την Άντανδρο στην Τρωάδα «Λελέγειο», αλλά αργότερα ο Ηρόδοτος το υποκαθιστά με το επίθετο «Πελασγικός», και έτσι ίσως οι δύο όροι ήταν σε μεγάλο βαθμό συνώνυμοι για τους Έλληνες.
Ο Παυσανίας λέει ότι ο διάσημος ναός της Αρτέμιδος στην Έφεσο ήταν πανάρχαιος και οι Λέλεγες και οι Λυδοί τον χρησιμοποιούσαν πριν την άφιξη των Ιώνων για τη λατρεία της «Κυρίας της Εφέσου», που οι Έλληνες αργότερα ονόμασαν Άρτεμι.
Ο Φερεκύδης (περ. 480) γράφει ότι οι Λέλεγες κατοικούσαν στην παραλιακή ζώνη της Καρίας, από την Έφεσο ως τη Φώκαια και στις νήσους Σάμο και Χίο, τοποθετώντας τους Κάρες νοτιότερα. Ακόμα και ο Στράβων, αιώνες αργότερα, αποδίδει στους Λέλεγες μία ξεχωριστή ομάδα μικρών κάστρων, τύμβων και κατοικιών από την Αλικαρνασσό μέχρι τη Μίλητο στα βόρεια.

Ο Πλούταρχος επίσης υπονοεί την ιστορική ύπαρξη Λελέγων ως υποταγμένων δουλοπαροίκων στις Τράλλεις στο εσωτερικό.
Οι Λέλεγες στην Ελλάδα και το Αιγαίο
Στον κατάλογο του Ησιόδου, ένα μοναδικό σπάραγμα (Kinkel, Epicorum Graecorum Fragmenta I, 136 - Leipzig, 1877) τοποθετεί τους Λέλεγες κατά την μυθολογική εποχή του Δευκαλίωνα στη Λοκρίδα της κεντρικής Ελλάδας.

Αλλά μέχρι τον 4ο αιώνα π.Χ. κανένας άλλος συγγραφέας δεν τους τοποθετεί δυτικά του Αιγαίου.

Η σύγχυση με τους Κάρες (μετανάστες κατακτητές όπως οι Λυδοί και οι Μυσοί) οδήγησε στο συμπέρασμα του Καλλισθένους ότι οι Λέλεγες συμμάχησαν με τους Κάρες σε επιδρομές στα ελληνικά παράλια.
Ο Ηρόδοτος αναφέρει πως παράδοση, προερχόμενη από τους Κρήτες, ταυτίζει τους Λέλεγες με τους Κάρες.

Η παράδοση αυτή αναφέρει πως ήταν λαός των νησιών του Αιγαίου, υποτελής στον Μίνωα όχι με υποχρέωση καταβολής φόρου αλλά με την υποχρέωση να επανδρώνουν τα πλοία του.

Η ίδια παράδοση έλεγε ότι οι Λέλεγες, οι οποίοι επινόησαν πολλά από τα στοιχεία της μετέπειτα πολεμικής εξάρτυσης των Ελλήνων, τελικά διώχθηκαν από τις αρχικές τους εστίες από τους Δωριείς και τους Ίωνες, οπότε και κατέφυγαν στην Καρία και ονομάσθηκαν Κάρες.

Όμως ο Ηρόδοτος παραθέτει και την εκδοχή των σύγχρονών του Καρών, οι οποίοι απέρριπταν την προαναφερθείσα παράδοση και θεωρούσαν τους εαυτούς τους αυτόχθονες που έφεραν το ίδιο πάντοτε όνομα.[2]
Μετά το 400 π.Χ. περίπου, άλλοι συγγραφείς ισχυρίσθηκαν ότι είχαν ανακαλύψει τους Λέλεγες στη Βοιωτία, στη δυτική Ακαρνανία - Λευκάδα και αργότερα πάλι στη Θεσσαλία, την Εύβοια, τα Μέγαρα, τη Λακεδαίμονα και τη Μεσσηνία.

Στη Μεσσηνία υπήρχε ο θρύλος ότι ήταν οι μετανάστες ιδρυτές της Πύλου και ότι σχετίζονταν με τους θαλασσοπόρους Τηλεβοείς του Ομήρου, διαχωριζόμενοι από τους Πελασγούς[3].

Ωστόσο στη Λευκάδα τους θεωρούσαν αυτόχθονες.
Έτσι, ο περιηγητής Παυσανίας (2ος αι. μ.Χ.) γράφει ότι, σύμφωνα με την παράδοση των Λακεδαιμονίων, υπήρχε ένας αυτόχθονας βασιλιάς της Λακωνίας, ο Λέλεξ, του οποίου εγγονός ήταν ο Ευρώτας.

Από τον βασιλιά αυτόν, οι υποτελείς του ονομάστηκαν Λέλεγες.[4] Τέτοιες παραδόσεις στην ελληνική μυθολογία υπάρχουν για όλα σχεδόν τα πανάρχαια φύλα της Ελλάδας.
Κατά τον Απολλώνιο τον Ρόδιο,[5] ο Λέλεγας ήταν αυτόχθων της Λακεδαίμονος, γιος ναϊάδας νύμφης. Γιος του Λέλεγα ήταν ο Ευρώτας, του οποίου η κόρη Σπάρτη, νυμφεύτηκε τον Λακεδαίμονα, γιο του Δία και της Ταϋγέτης.
Νεότερες θεωρίες

Ευρωπαίοι φιλόλογοι του 19ου αιώνα ανέπτυξαν τις εξής θεωρίες για τους Λέλεγες:
H. Kiepert, "Über den Volksstamm der Leleges", (in Monatsber. Berl. Akad., 1861, p. 114) θεώρησε τους Λέλεγες αυτόχθονες και τους συνέδεσε με τους Ιλλυριούς - Αρβανίτες.
K.W. Deimling, "Die Leleger" (Λειψία 1862), ορίζει την κοιτίδα τους στη νοτιοδυτική Μικρά Ασία και τους φέρνει από εκεί στην Ελλάδα (ουσιαστικά η ελληνική άποψη).
G.F. Unger, "Hellas in Thessalien" (Philologus, supplement. ii., 1863), τους θεωρεί Φοίνικες.
Ο E. Curtius, Griechische Geschichte. (Βερολίνο 1878, τ.1), έφθασε στο σημείο να διακρίνει μία «Λελέγειο» φάση του Αιγαιακού πολιτισμού.
Οι «Ευρωπαίοι Λέλεγες» πρέπει να συνδεθούν με την ανεύρεση σε διάφορα μέρη τοπωνυμίων όπως «Πήδασος», «Λάρυμνα» και «Άβαι», τόσο στην Καρία όσο και στα παραπάνω μέρη της Ελλάδας. Αυτό ίσως υπήρξε το αποτέλεσμα κάποιας πρώιμης μεταναστεύσεως, ίσως, αντίθετα, ήταν η αιτία για τις θεωρίες περί Λελέγων. Πιθανότατα, τέλος υπήρχε, κάποιος διαδεδομένος προ-ινδοευρωπαϊκός πολιτισμός που συνέδεε χαλαρά αυτές τις χώρες, μία πιθανότητα πάνω στην οποία βασίσθηκαν πολλές σύγχρονες υποθέσεις.
Παραπομπές
Στράβων Γεωγραφικά Ζ, 321
Ηρόδοτος, Ιστορίες - Κλειώ, 171 (1.171).
Όμηρος, Ιλιάδα Κ
Παυσανίας, Λακωνικά, Γ 3.1.1.
Απολλώνιος ο Ρόδιος, Επιτομή, 3.10.3. Ανακτήθηκε 22/11/2009. (Αγγλικά)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ινδοευρωπαίοι – H Φυλή… Φάντασμα!

Χωρίς ίχνη, χωρίς κανένα μνημείο γραφτό ή οτιδήποτε !!!

Το πρώτο, που πρέπει να αναφερθεί είναι, ότι η Ινδοευρωπαϊκή θεωρία είναι μια καθαρά γλωσσολογική θεωρία, σύμφωνα με την οποία η Σανσκριτική ήταν η κοινή μητέρα όλων των Ευρωπαϊκών γλωσσών ακόμη και την Ελληνικής!
Ο άνθρωπος, που την πρωτοδιετύπωσε, ήταν ένας Βρετανός δικαστής, ο Ουίλλιαμ Τζόουνς, ο οποίος υπηρετούσε στις Βρετανικές κτήσεις στην Ινδία στα τέλη του 18ου αιώνος. Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξε, λόγω της γλωσσικής συνάφειας ορισμένων λέξεων της Σανσκριτικής με τις Ευρωπαϊκές γλώσσες. Αλλά ο Τζόουνς δεν ήταν παρά ένας ερασιτέχνης γλωσσολόγος…
Ο πραγματικός θεμελιωτής της Ινδοευρωπαϊκής θεωρίας ήταν ο Γερμανός Φραντς Μποπ (1791-1867).
Ο Μποπ ήταν αυτός, ο οποίος μελετώντας το έργο του Τζόουνς το συνέθεσε και το μετεξέλιξε στην λεγόμενη «Ινδογερμανική θεωρία», βάση της οποίας όλοι οι Ευρωπαϊκοί λαοί, πέραν της υποτιθέμενης κοινής γλώσσης, είχαν και κοινή πολιτισμική κοιτίδα αλλά και κοινή καταγωγή!
Σ’ αυτό το σημείο, αξίζει νομίζω να αναφερθεί, ότι για να εξάγει κανείς σωστά συμπεράσματα απ’ την αλληλουχία των γεγονότων, θα πρέπει η κριτική σκέψη να συμπλέει αρμονικά με την εποχή και το ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο αυτά διεξάγονται. Το ιστορικό πλαίσιο, στο οποίο έζησε ο Μπομπ περιελάμβανε αρχικά τις ταπεινώσεις της Πρωσσίας στις μάχες της Ιένα και του Άουερστάντ από τον Ναπολέοντα.Οι παραπάνω ήττες και η κατάληψη της Πρωσσίας από τα Γαλλικά στρατεύματα μοιραία οδήγησαν στην αφύπνιση του κοιμώμενου Γερμανικού γίγαντα και του Γερμανικού εθνικισμού.
Με την συντριπτική νίκη εναντίον του Ναπολέοντα στο Βατερλώ το 1815, η Γερμανική υπερηφάνεια κορυφώθηκε και μέσα σ’ αυτό το κλίμα της εθνικής ευφορίας, ο Μπομπ διετύπωσε

Η Ελλάδα στην Παλαιολιθική περίοδο

Η Παλαιολιθική εποχή αντιστοιχεί στη γεωλογική περίοδο του Πλειστόκαινου ή εποχή των Παγετώνων και καλύπτει το χρονικό διάστημα από 2 εκατομμύρια μέχρι 12.000 χρόνια περίπου πριν από σήμερα.
Στη διάρκεια της μακράς αυτής περιόδου σημειώθηκαν στην περιοχή του σημερινού ελλαδικού-αιγαιακού χώρου σημαντικές γεωμορφολογικές και κλιματολογικές αλλαγές, οι οποίες ήταν καθοριστικές για την πανίδα, τη χλωρίδα και για την επιβίωση του παλαιολιθικού ανθρώπου στην περιοχή.
Η πρωιμότερη ένδειξη ανθρώπινης παρουσίας στην Ελλάδα είναι το ανθρώπινο κρανίο που βρέθηκε στα Πετράλωνα Χαλκιδικής και ανήκει στον ανθρωπολογικό τύπο του Homo sapiens praesapiens.

Τα μέχρι στιγμής γνωστά ανθρωπολογικά και αρχαιολογικά ευρήματα επιτρέπουν τη διαίρεση της Παλαιολιθικής στην περιοχή του Αιγαίου σε Κατώτερη (350.000-100.000), Μέση (100.000-35.000) και Ανώτερη Παλαιολιθική (35.000-11.000 πριν από σήμερα).
Η κατοίκηση εντοπίζεται σε σπήλαια, βραχοσκεπές και σε υπαίθριες θέσεις. Ελάχιστες είναι μέχρι στιγμής οι θέσεις της Κατώτερης Παλαιολιθικής, ενώ περισσότερα είναι τα στοιχεία για τη Μέση και την Ανώτερη Παλαιολιθική.

Το γεγονός θα πρέπει να αποδοθεί εν μέρει στην έντονη τεκτονική δραστηριότητα στον ελλαδικό χώρο και στις αυξομειώσεις της θαλάσσιας στάθμης του Αιγαίου, που εξαφάνισαν κάθε ίχνος κατοίκησης από κάποιες γεωγραφικές περιοχές.
Παλαιολιθικά ευρήματα από τον ελλαδικό χώρο αναφέρονται για πρώτη φορά το 1867, ενώ οι πρώτες οργανωμένες έρευνες σε παλαιολιθικές θέσεις έγιναν στο διάστημα 1927-31 από τον Αυστριακό Markovits.

Η πρώτη ανασκαφή παλαιολιθικής θέσης πραγματοποιήθηκε το 1942, στο σπήλαιο Σεϊντί Βοιωτίας από το Γερμανό Stampfuss.

Η συστηματική όμως έρευνα της Παλαιολιθικής στην Ελλάδα έγινε στη δεκαετία 1960-1970 από αγγλικές, αμερικανικές και γερμανικές αποστολές στην Ήπειρο, τη Μακεδονία, τη Θεσσαλία και την Πελοπόννησο.
Οι αποστολές αυτές συνέταξαν το χάρτη με τις παλαιολιθικές θέσεις στον ελλαδικό χώρο.
Ο χάρτης αυτός εμπλουτίζεται από τη δεκαετία του 1980 και εξής διαρκώς με νέες θέσεις, που εντοπίζονται σε συστηματικές επιφανειακές έρευνες και ανασκαφές, οι οποίες πραγματοποιούνται από την Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας του ελληνικού υπουργείου Πολιτισμού.
Στον παρακείμενο χάρτη σημειώνονται με κόκκινο χρώμα οι σημαντικότερες θέσεις για τη μελέτη της Παλαιολιθικής στην Ελλάδα.

Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν το σπήλαιο Θεόπετρα στη Θεσσαλία και το σπήλαιο Φράγχθι Ερμιονίδας, τα οποία κατοικήθηκαν σχεδόν χωρίς διακοπή σε όλες τις φάσεις της Παλαιολιθικής, καθώς επίσης και κατά τη Μεσολιθική περίοδο.
Η Oικονομία στην Παλαιολιθική περίοδο
H ανασύνθεση της παλαιολιθικής οικονομίας στην Eλλάδα βασίζεται κατά κύριο λόγο στη μελέτη της γεωμορφολογίας του χώρου κατά το Πλειστόκαινο, καθώς και στα αρχαιολογικά δεδομένα, τα οποία περιλαμβάνουν λίθινα εργαλεία, οστά ζώων και κατάλοιπα φυτών και καρπών.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, οι οικονομικές δραστηριότητες του παλαιολιθικού ανθρώπου (400/350.000-11.000 πριν από σήμερα) αποσκοπούσαν στην εξεύρεση τροφής και περιορίζονταν στο κυνήγι ζώων, πτηνών και στη συλλογή γαστερόποδων (σαλιγκαριών), χόρτων και καρπών.

Oι δραστηριότητες αυτές γίνονταν ατομικά ή ομαδικά.
Tο κυνήγι είχε στόχο ένα ή περισσότερα ζώα (αγέλες) και διεξαγόταν στα πυκνά δάση (Ήπειρος, Λακωνία), στις στενές κοιλάδες (κοιλάδα Bοϊδομάτη), σε περάσματα που οδηγούσαν από τα βουνά στις πεδιάδες (Πηγές του Aγγίτη), αλλά και σε παράκτιες πεδιάδες (Ήπειρος, Aργολίδα).
Tα υπολείμματα οστών ζώων από τις βραχοσκεπές Kλειδί και Μποΐλα της Hπείρου δείχνουν ότι οι κυνηγοί γνώριζαν τις εποχιακές μεταναστευτικές συνήθειες των ζώων (π.χ. ελαφιών), και ότι η εμβέλειά τους επεκτεινόταν και στις παράκτιες περιοχές πέρα από την κοιλάδα του ποταμού Βοϊδομάτη.
Παράλληλα, τα υπολείμματα ψαριών και θαλάσσιων γαστερόποδων τεκμηριώνουν τις μεταναστευτικές κινήσεις των κυνηγών-ενοίκων των βραχοσκεπών αυτών κατά το τέλος της Ανώτερης Παλαιολιθικής (15.000-11.000 πριν από σήμερα).
’Aρκτοι, λιοντάρια των σπηλαίων, ρινόκεροι, μαμούθ, άλογα, λύκοι, κυρίως ελαφοειδή και αιγαγροειδή, αλλά και άγριοι ταύροι, χοίροι και όνοι, μικρά θηλαστικά (νυφίτσα, ασβός, κάστορας), τρωκτικά, πτηνά, ψάρια, θαλάσσια και χερσαία γαστερόποδα αναγνωρίστηκαν από τους παλαιοζωολόγους ανάμεσα στα υπολείμματα ζώων, που βρέθηκαν σε σπήλαια και βραχοσκεπές του ελλαδικού χώρου.

Εκτός από τα πυκνόφυτα, κωνοφόρα δάση, η χλωρίδα της εποχής περιλάμβανε, σύμφωνα με τις μελέτες παλαιοβοτανολόγων σε φυτικά κατάλοιπα από τη Θεόπετρα Θεσσαλίας και το Φράγχθι Eρμιονίδας, βελανιδιά, κολλιτσίδα, λιθόσπερμο, βοϊδόγλωσσα, κουφοξυλιά, αγριοαμυγδαλιά, αγριομπίζελο, αγριοτρίφυλλο, φακή, σμέουρο, παπαρούνα, λαθούρι κλπ.

Για το κυνήγι και την επεξεργασία της τροφής (εκδορά και τεμαχισμός) χρησιμοποιούνταν κατά κανόνα λίθινα, αλλά και οστέινα ή κεράτινα εργαλεία.
Yλικά κατάλληλα για την κατασκευή των λίθινων εργαλείων ήταν ο πυριτόλιθος και ο χαλαζίας, που προέρχονταν συνήθως από τη ζώνη δράσης των παλαιολιθικών κυνηγών (π.χ. κροκεάτης λίθος στη Λακωνία).
Eνδείξεις για διακίνηση πρώτων υλών σε μεγάλες αποστάσεις έχουμε από την κοιλάδα του Bοϊδομάτη.
Η πηγή του σκληρού πυριτόλιθου, που προτιμήθηκε από τον εύθραυστο πυριτόλιθο της περιοχής, εντοπίστηκε πέρα από την κοιλάδα.
H λατόμηση αυτής της πρώτης ύλης, θα πρέπει να συνδυαζόταν με τις μεγάλης εμβέλειας κυνηγετικές δραστηριότητες των παλαιολιθικών κυνηγών, που σημειώνονται κατά την Ανώτερη Παλαιολιθική.
Tέλος, κατά την Ανώτερη Παλαιολιθική, τεκμηριώνονται για πρώτη φορά στον ελλαδικό χώρο οι παρακάτω παραγωγικές δραστηριότητες:
η κατασκευή σκευών από ξύλο και πηλό (Θεόπετρα) και η εξόρυξη κόκκινης ώχρας από κοιτάσματα αιματίτη (Θάσος), προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως χρωστική ύλη ή για να εναποτεθεί σε ανθρώπινες ταφές!
Η Κοινωνία
Tα στοιχεία που αφορούν στην κοινωνική οργάνωση κατά την Παλαιολιθική εποχή είναι περιορισμένα, όχι μόνο στον ελλαδικό χώρο (400/350.000-11.000 πριν από σήμερα), αλλά σε όλο τον κόσμο.
Θεωρείται ότι οι παλαιολιθικοί άνθρωποι συνδέονταν με δεσμούς συγγένειας και ζούσαν σε ολιγομελείς ομάδες 10 έως 30 ατόμων περίπου.

H διαδικασία κατασκευής λίθινων εργαλείων (εξεύρεση πρώτης ύλης και περαιτέρω επεξεργασία), το ομαδικό κυνήγι άγριων ζώων και η μετέπειτα διαδικασία τεμαχισμού και διατήρησής τους αποτελούν τις πρωιμότερες εκδηλώσεις κοινωνικής συμπεριφοράς και οργάνωσης.
Aπό τη Μέση Παλαιολιθική περίοδο, περίπου από το 120.000 πριν από σήμερα, αυξάνουν οι ενδείξεις συγγένειας και κοινωνικής συμπεριφοράς, όπως διαφαίνεται από ταφές παιδιών, νεαρών γυναικών και ανδρών, που βρέθηκαν σε σπήλαια της Eυρώπης (Γαλλία) και της Aσίας (Παλαιστίνη). Πρόκειται για τις πρώτες ενδείξεις σεβασμού προς τον άνθρωπο και πίστης στη μεταθανάτια ζωή, και αποτελούν πνευματικές εκφράσεις του ανθρώπου του τύπου Νεάντερταλ.
Eίναι χαρακτηριστικό ότι ο ενταφιασμός γίνεται στα σπήλαια και τις βραχοσκεπές, τα βασικά καταφύγια του παλαιολιθικού ανθρώπου, σε λάκκους που ανοίγονται για να δεχθούν αδιακρίτως άνδρες, γυναίκες και παιδιά.
Οι ταφές συνοδεύονται από ταφικές προσφορές (κτερίσματα) της κοινωνικής ομάδας, όπως εργαλεία, κέρατα ζώων ή άνθη.
Σε πολλές περιπτώσεις, το πρόσωπο ή το σώμα του νεκρού στολίζεται με ώχρα, το λεγόμενο "χρυσό" της Παλαιολιθικής.

Aντίστοιχα έθιμα διαπιστώνονται και στις πολυάριθμες ταφές ανθρώπων του Homo sapiens sapiens (σύγχρονου ανθρώπου), που χρονολογούνται στην Ανώτερη Παλαιολιθική (35.000-11.000 πριν από σήμερα).
Tαφές της περιόδου αυτής προέρχονται από το σπήλαιο της Θεόπετρας Θεσσαλίας (14.500 π.Χ.) και πιθανόν και από το Απήδημα Μάνης (30.000 πριν από σήμερα).

Τα ευρήματα αυτά αποτελούν τις πρώτες βεβαιωμένες ενδείξεις σεβασμού και φροντίδας προς τους νεκρούς στον ελλαδικό χώρο.

Mοναδική για την Eλλάδα είναι η ύπαρξη ορυχείου αιματίτη στη Θάσο, όπου, από την Ανώτερη Παλαιολιθική, πραγματοποιούνταν εξόρυξη κόκκινης ώχρας, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως χρωστική ύλη ή για να εναποτεθεί σε ανθρώπινες ταφές!
Tο έργο αυτό απαιτούσε ασφαλώς κοινό προγραμματισμό και συνεργασία της ανθρώπινης ομάδας.

Aπό την προχωρημένη Ανώτερη Παλαιολιθική πληθαίνουν τα στοιχεία στολισμού και κατ΄ επέκταση κοινωνικού συμβολισμού: διάτρητα δόντια αρκούδας και ελαφιού, όστρεα με οπή ανάρτησης.
Τέλος, από την Τελική Παλαιολιθική, διαπιστώνεται, με βάση τη διασπορά των ευρημάτων, μια αυστηρότερη κατανομή δραστηριοτήτων σε σπήλαια και βραχοσκεπές (Κλειδί Hπείρου).
Η διάκριση χώρου συγκέντρωσης της ομάδας και παρασκευής τροφής γύρω από την εστία, ζώνης ανάπαυλας και ύπνου και ζώνης κατασκευής εργαλείων φανερώνει μικρά και ευέλικτα κοινωνικά σχήματα, ικανά να οργανώσουν τη σκληρή τους καθημερινότητα.

Πολιτισμός
Πολιτισμός είναι το σύνολο των πνευματικών επιτευγμάτων του ανθρώπου, τα οποία είτε εκφράζονται με τον προφορικό και τον γραπτό λόγο είτε αποτυπώνονται στην ύλη με διάφορες μορφές.
Οι πνευματικές κατακτήσεις του παλαιολιθικού ανθρώπου ανιχνεύονται αποκλειστικά στα αρχαιολογικά ευρήματα, ακίνητα και κινητά, δηλαδή στους χώρους που κατοίκησε και τάφηκε, και στα αντικείμενα που χρησιμοποίησε (π.χ. εργαλεία).

Στα υλικά αυτά κατάλοιπα καταγράφεται συγχρόνως η μελέτη της φύσης, του κλίματος και της συμπεριφοράς των ζώων, αλλά και οι τρόποι με τους οποίους ο παλαιολιθικός άνθρωπος κατόρθωσε να επιβιώσει στις αντίξοες συνθήκες της εποχής των Παγετώνων.
Η επιλογή προσωρινού καταφύγιου (π.χ. σπήλαιο, κατάλυμα από οστά μαμούθ), η ανακάλυψη της φωτιάς (περίπου 700.000 χρόνια πριν από σήμερα), η επιλογή κατάλληλων πετρωμάτων για την κατασκευή ανθεκτικών όπλων και εργαλείων, η συνεχής βελτίωση των τεχνικών κατασκευής εργαλείων και των κυνηγετικών μεθόδων, ο ενταφιασμός των νεκρών και η τέχνη αποτελούν τα πρωιμότερα επιτεύγματα στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Το έναυσμα για τη δημιουργία της παλαιολιθικής τέχνης έδωσε η ανάγκη του ανθρώπου για επιβίωση.

Έτσι, την πρωιμότερη μορφή τέχνης στον πλανήτη μας, αποτελούν τα εργαλεία και όπλα. Από τον ελλαδικό χώρο προέρχονται πολυάριθμα εργαλεία από λίθο, οστό και κέρατο (χειροπελέκεις, αιχμές βελών, ξέστρα, λεπίδες, βελόνες, σπάτουλες κλπ.).
Από την Τελική Ανώτερη Παλαιολιθική (25.000-11.000 πριν από σήμερα) πληθαίνουν οι ενδείξεις σεβασμού προς το άτομο και ενταφιασμού του (Θεόπετρα), ενώ η εξόρυξη κόκκινης ώχρας στο λατομείο της Θάσου υποδηλώνει τη χρήση της για την κόσμηση του νεκρού. Πολύ πιθανή είναι και η κόσμηση του σώματος εν ζωή, μια και αυτή η πολύτιμη χρωστική ύλη -ο "χρυσός" της Παλαιολιθικής- φυλασσόταν αμέσως μετά την εξόρυξη σε θήκες από ελαφοκέρατα.
Από την ίδια περίοδο χρονολογούνται και τα πρώτα κοσμήματα από δόντια αρκούδας, ελαφιού καθώς και σαλιγκάρια με οπή ανάρτησης, τα οποία αποτελούν στοιχεία κοινωνικού συμβολισμού. Στα δείγματα παλαιολιθικής τέχνης από την Ελλάδα συγκαταλέγεται και οστό ζώου με εννέα εγχάρακτες, παράλληλες γραμμές, το οποίο προέρχεται από το σπήλαιο της Θεόπετρας.

Από το σπήλαιο Σαρακινό του Πηλίου, προέρχονται δύο πλακίδια από σχιστόλιθο με εγχάρακτες παραστάσεις ανθρώπινων μορφών, καλυβών, ζώων (αιγαγροειδούς και ερπετού) και καμακιού.

Από την περιοχή του Πηλίου προέρχεται επίσης και στιλπνό αντικείμενο με εγχάρακτη παράσταση άγριου αλόγου.

Μνημεία παλαιολιθικής τέχνης, όπως βραχογραφίες και μικροπλαστική, όμοια με εκείνα της δυτικής και κεντρικής Ευρώπης δεν έχουν βρεθεί μέχρι στιγμής στην Ελλάδα.


πηγή
ellinikoarxeio.com

Πελασγοί – Αιγηίς και «το κουρελιασμένο υλικό των μύθων»

Από το βιβλίο του Μ.ΚΑΛΟΠΟΥΛΟΥ "Το Μεγάλο ψέμα"

«Αν η λογική επεξεργασία δεν είναι ικανή να μεταβληθεί σε τεκμήριο τότε οι ανθρώπινοι αυτοί θησαυροί (του μύθου) κινδυνεύουν να μην γίνουν ποτέ βοήθημα στην ζωή μας».
Η. Τσατσόμοιρος

«Κουρελιασμένο υλικό» αποκάλεσε ο συγγραφέας τα αποκαΐδια του ελληνισμού που ως εκ θαύματος διασώθηκαν, πρώτα από την μανία των εχθρών του κι έπειτα απ’ την μανία του τιτάνα χρόνου που δρα ανελλιπώς εναντίων μας.
Είναι ικανά όμως αυτά τα «κλάσματα» του Ελληνισμού να μας δώσουν την εικόνα της ένδοξης προϊστορίας του;

«Πρίν από εκατό χιλιάδες χρόνια στον ελληνικό χώρο και ιδιαίτερα στην Θεσσαλική λεκάνη που σχηματίζεται από ένα κλοιό βουνών, τον Όλυμπο, το Πήλιο, την Όσσα και τον Κίσσαβο υπήρχε μια τεράστια λίμνη, απομεινάρια της οποίας είναι η λίμνη Βοϊβηίδα ή Κάρλα.
Η έκταση της Βοϊβηίδας προτού αποξηρανθεί έφτανε τα 114 Τετρ. Χιλιομ.
Γύρω από την τεράστια αρχική λίμνη ζούσαν άνθρωποι… είναι η αυγή του Πολιτισμού.
Έτσι ξεκινούν οι ανθρωπολόγοι και οι γεωλόγοι την ιστορία του ελληνικού χώρου».

Κανείς δεν μπορεί να προσδιορίσει την αρχή της θρησκευτικής σκέψης, μα ίσως ο θεσσαλικός χώρος και οι παραλίμνιοι οικισμοί του να φιλοξένησαν τη λατρεία του αρχέγονου Ωκεανού ή του Ουρανού.
Κι αν είναι νωρίς να μιλήσουμε για θρησκευτική σκέψη, μπορούμε αβίαστα να δεχθούμε ότι ο Θεσσαλικός κάμπος φιλοξένησε προϊστορικούς οικισμούς και έθρεψε την προγονική σκέψη για χιλιετηρίδες.
«Ανασκαφαί εις Θεσσαλίαν το 1958 απέδειξαν δι’ αναμφισβητήτων τεκμηρίων την ύπαρξη παλαιολιθικού πολιτισμού ηλικίας 30-100 χιλιάδων ετών. Ενώ τα πιθανά ίχνη (εργαλεία χειροποίητα) ανεβάζουν ακόμη περισσότερο το όριο αυτό».

Τι έχουν να πουν όμως για πλησιέστερες σε μας περιόδους οι έρευνες;
Να ποια εικόνα διαμορφώνεται κάτω από τη μελέτη των συγκεντρωμένων στοιχείων για τον ελλαδικό χώρο.
Πριν από 25-30 Χιλιάδες χρόνια, στο χώρο που σήμερα είναι τα καταγάλανα νερά του Αιγαίου, εκτείνονταν μια μεγάλη κοιλάδα τεμαχισμένη από δύο μεγάλες λίμνες.
Η κοιλάδα αυτή (Αιγηίς των γεωλόγων) καλυπτόταν από καταπράσινα δάση και χλοερούς λειμώνες, ήταν δε μια πραγματική Όαση μια κι ερχόταν κλιματολογικά με το εύκρατο κλίμα της σε πλήρη αντίθεση προς την υπόλοιπη ευρωπαϊκή ενδοχώρα, η οποία καλυπτόταν τότε από βαρύ περιοδικό παγετώνα.
Τον τελευταίο περιοδικό παγετώνα του οποίου τώρα διερχόμεθα την μεταπαγετώνιο περίοδο.

Κάποτε όμως ο παγετώνας άρχισε μετά παρέλευση χιλιετηρίδων να υποχωρεί.
Ενδιαφέρουσα είναι η άποψη ότι η μικρότερη διάρκεια αυτού του τελευταίου παγετώνα και η ξαφνική υποχώρησή του οφείλεται

Στο σπήλαιο Διρού πριν 9000 χρόνια

Με θέα σε έναν ήσυχο ελληνικό όρμο η Σπηλιά της Αλεπότρυπας περιέχει λείψανα από οικισμό Λίθινης Εποχής, τάφους, μια λίμνη και μια αμφιθεατρική αίθουσα στην οποία έχουν πραγματοποιηθεί απίστευτες τελετές που έλαβαν χώρα πριν, τουλάχιστον, 5.000 χρόνια.
Όλα αυτά ήταν σφραγισμένα από τον κόσμο μέχρι τους σύγχρονους καιρούς και οι επιστήμονες μόλις τώρα αναφέρουν αυτά τα οποία παρέμειναν εκεί μέσα.

«Δεν υπάρχει σχεδόν κανένας νεολιθικός οικισμός σε όλην την Ευρώπη, όπως αυτός εδώ- με τόσες
πολλές ταφές», λέει η αρχαιολόγος Αναστασία Παπαθανασίου από το ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού, διευθύντρια της Ομάδας Έργου του σπηλαίου του Δυρού.

Η ομάδα έχει αποκαλύψει μέχρι στιγμής περίπου 160 ταφές στο εσωτερικό του σπηλαίου και χρονολογούνται από 7.000 έως 5200 χρόνια πριν, όταν άρχισε να εξαπλώνεται η γεωργία στην Ευρώπη.
Στο εσωτερικό, το σπήλαιο καλύπτεται από ένα λιπαρό στρώμα στάχτης που προκλήθηκε από τις τελετουργικές πυρκαγιές που πραγματοποιήθηκαν στους τάφους που υπάρχουν εκεί.

«Η διατήρησή τους είναι εξαιρετική», λέει η Παπαθανασίου. Από τα διατηρημένα πράγματα διαπιστώνεται ότι οι αγρότες της Λίθινης Εποχής είχαν μια βαρύτητα στη βρώση του κριθαριού και του σίτου με λίγο κρέας ή ψάρι.
Οι αναλύσεις των θαμμένων σκελετών δείχνουν ανθρώπους που δεν διαφέρουν πολύ από τους σημερινούς ανθρώπους της Μεσογείου – σχεδόν στο ύψος των σημερινών Ελλήνων- αν και είναι ελαφρώς αναιμικοί λόγω της έλλειψης του κρέατος στη διατροφή τους».

Περίπου το 31 τοις εκατό των θαμμένων κρανίων εμφανίζουν μία κληρονομική γραμμή, όπου οι πλάκες των οστών συναντιούνται πάνω από το μέτωπο, που δείχνουν συγγένεια, λέει η Παπαθανασίου και θα προσθέσει ότι τα κρανία, επίσης, έχουν πολλά σημεία από επουλωμένα χτυπήματα και κοψίματα. «Πάλεψαν πολύ».
«Ζούσαν σε ένα χωριό έξω από τη σπηλιά», λέει ο Mike Galaty του Millspas College στο Τζάκσον του Μισσισιπή (ΗΠΑ), με τον συνδιευθύνοντα του ερευνητικού έργου, William Parkinson του Field Museum του Σικάγο.
«Δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς γινόταν στη διάρκεια του τελετουργικού, αλλά φαίνεται ότι θυσίαζαν ζώα, έσπαγαν αγγεία και άλλα κεραμικά και δημιουργούσαν μεγάλες φωτιές στο εσωτερικό της σπηλιάς».

Ο Έλληνας αρχαιολόγος Γιώργος Παπαθανασόπουλος, ο οποίος ήταν επικεφαλής των ανασκαφών στην τοποθεσία από την αρχή που έγινε τη δεκαετία του 1970, πιθανολογεί ότι η αρχαία ελληνική έννοια του Άδη, μία ζοφερή και ομιχλώδης κατοικία των νεκρών- μπορεί να έχει τις ρίζες της στις τελετουργίες που λάβαιναν χώρα στο σπήλαιο.

Η πρώτη εκ νέου ανακάλυψη του σπηλαίου έγινε από εντόπιους το 1958 και οι Έλληνες αξιωματούχοι του τουρισμού την είδαν ως τουριστική έλξη.
Όταν οι αρχαιολόγοι συνειδητοποίησαν τι κρυβόταν εκεί, έκαναν προσπάθειες να μην ποδοπατηθεί ο χώρος από τους τουρίστες.
Κατά τα επόμενα χρόνια το σπήλαιο του Δυρού θα χαρτογραφηθεί σε όλη την έκτασή του καθώς και ο χώρος του οικισμού της Λίθινης Εποχής, γύρω από τον κόλπο.
Αλεπότρυπα: Η σπηλιά που ενέπνευσε την πύλη του Άδη;

Ένα σπήλαιο με έκταση όσο 4 γήπεδα ποδοσφαίρου και με την δική του υπόγεια λίμνη μπορεί να είναι το μέρος που ενέπνευσε το πανάρχαιο μύθο για τον θεό του κάτω κόσμου, τον Άδη, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους.
Η σπηλιά, με το όνομα Αλεπότρυπα, έστεκε ανεξερεύνητη για αιώνες στον κόλπο του Διρού στην Μάνη, ώσπου ένας άνδρας που είχε βγάλει το σκύλο του βόλτα βρήκε μια μικρή της είσοδο γύρω στο 1950.
Οι ειδικοί πέρασαν τις τελευταίες δεκαετίες κάνοντας ανασκαφές στην σπηλιά και πιστεύουν ότι εκατοντάδες ήταν οι άνθρωποι που έμειναν μέσα στην Αλεπότρυπα, κάνοντάς την έτσι ένα από τα παλαιότερα προϊστορικά χωριά στην Ευρώπη, μέχρι την κατάρρευση της εισόδου της που έθαψε όλους τους κατοίκους της ζωντανούς πριν 5000 χρόνια.

Οι αρχαιολόγοι τώρα φέρνουν στο φως εργαλεία, πήλινα αγγεία, οψιανούς (ηφαιστιογενή πετρώματα), καθώς και ασημένια και χάλκινα αντικείμενα που χρονολογούνται από την Νεολιθική εποχή, που ξεκίνησε περίπου πριν 9000 χρόνια, λίγο πριν την εποχή του Λίθου.

Όμως το πιο σημαντικό εύρημα – ότι η σπηλιά χρησιμοποιούταν ως νεκροταφείο και για ταφικές τελετές – οδήγησε τους αρχαιολόγους ερευνητές στο να πιστεύουν ότι μπορεί να ενέπνευσε τον μύθο του κάτω κόσμου του Άδη.

Ο πρώτος αρχαιολόγος που έκανε ανασκαφές μέσα στην Αλεπότρυπα, Γιώργος Παπαθανασόπουλος (φωτό), υποστηρίζει ότι για τους Νεολιθικούς κατοίκους, η σπηλιά ήταν ο κάτω κόσμος του Άδη.
Σύμφωνα με τον Μάικλ Γκάλατι, αρχαιολόγο απ΄το Κολέγιο Μιλσαψ του Μιζούρι, : «Μπορείς εύκολα να διακρίνεις γιατί ο Γιώργος Παπαθανασόπουλος έκανε αυτήν την υπόθεση. Το σπήλαιο όντως δίνει την εντύπωση του κάτω κόσμου, με τον Άδη και τον ποταμό Αχέροντα.
Η Αλεπότρυπα υπήρξε ακριβώς πριν την εποχή του Μπρούντζου στην Μυκηναϊκή Ελλάδα, οπότε είναι σαν να βλέπει κανείς την ανάδυση των πραγμάτων που οδήγησαν στην εποχή των ηρώων στην Ελλάδα.
Φανταστείτε το μέρος αυτό να φωτίζεται από δαδιά, γεμάτο ανθρώπους που ανάβουν φωτιές και καίνε του νεκρούς.
Tα ταφικά μνημεία και οι τελετές που έλαβαν χώρα δίνουν στην σπηλιά την αίσθηση το κάτω κόσμου. Είναι σαν τον Άδη, συμπληρωμένο από τον ποταμό Αχέροντα.»

Ο Έλληνας αρχαιολόγος ανέκαθεν υποστήριξε ότι η σπηλιά ήταν ένας τόπος προσκυνήματος όπου ετάφησαν επιφανείς άνδρες, δίνοντας την εντύπωση ότι επρόκειτο για την πραγματική είσοδο στον Άδη, την πηγή της ελληνικής γοητείας για τον κάτω κόσμο.

Το σπήλαιο είναι μακρύτερο από 1000 μέτρα και έχει μία τεράστια κεντρική αίθουσα, όμως οι αρχαιολόγοι έχουν πολύ δρόμο ακόμα για να εξερευνήσουν ολόκληρο αυτό το θαύμα της φύσης.
Ο κ.Γκάλατι πρόσθεσε: «Δεν ξέρουμε πόσο πιο βαθιά φτάνει η σπηλιά. Με κάθε επιφύλαξη, εάν συνεχίσουμε έτσι μπορεί να βρούμε μέχρι και Νεάτερνταλ εκεί κάτω. Απλά δεν έχουμε σκάψει ακόμα τόσο βαθιά ώστε να μπορούμε να εξακριβώσουμε κάτι τέτοιο».
Εκπληκτική ανακάλυψη στο Διρό: Βρήκαν τάφο με ζευγάρι σε στάση εναγκαλισμού – Τον αρχαιότερο στον κόσμο
Μια διπλή αδιατάρακτη ταφή νεαρών ενηλίκων, άνδρα και γυναίκας, σε στάση εναγκαλισμού, καθώς και μια δεύτερη διπλή αδιατάρακτη ταφή νεαρών ενηλίκων, άνδρα και γυναίκας, σε εξαιρετικά συνεσταλμένη στάση σε συνάφεια με σπασμένες αιχμές βελών, αποτελούν δύο από τα σημαντικότερα ευρήματα της ανασκαφής στη θέση «Ξαγκουνάκι» στον περιβάλλοντα χώρο του σπηλαίου Αλεπότρυπα, που εντάσσεται στο πενταετές Ανασκαφικό και Μελετητικό έργο Διρού.

Αναλυτικά η ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού:Μια διπλή αδιατάρακτη ταφή νεαρών ενηλίκων, άνδρα και γυναίκας, σε στάση εναγκαλισμού, καθώς και μια δεύτερη διπλή αδιατάρακτη ταφή νεαρών ενηλίκων, άνδρα και γυναίκας, σε εξαιρετικά συνεσταλμένη στάση σε συνάφεια με σπασμένες αιχμές βελών αποτελούν δυο από τα σημαντικότερα ευρήματα της ανασκαφής στη θέση «Ξαγκουνάκι» στον περιβάλλοντα χώρο του σπηλαίου Αλεπότρυπα, που εντάσσεται στο πενταετές Ανασκαφικό και Μελετητικό έργο Διρού.
Οι ταυτόχρονες διπλές ταφές δεν είναι συχνό φαινόμενο και πολύ περισσότερο συχνό αρχαιολογικό εύρημα. Επιπλέον οι διπλές ταφές σε στάση εναγκαλισμού είναι εξαιρετικά σπάνιες και αυτή του Διρού αποτελεί μια από τις αρχαιότερες του κόσμου, αν όχι την αρχαιότερη, μέχρι σήμερα.
Έχει χρονολογηθεί με άνθρακα C14 στο 3800 π.Χ., ενώ ανάλυση DNA των οστών των δύο ατόμων απέδειξε ότι πρόκειται για έναν άνδρα και μία γυναίκα.

Σε στρώματα της Τελικής Νεολιθικής από το 4200 ως το 3800 π.Χ. αποκαλύφθηκαν επίσης: διπλή αδιατάρακτη, πρωτογενής παιδική ταφή σε αγγείο, καθώς και αδιατάρακτη ταφή εμβρύου.
Το πρόγραμμα, που ολοκληρώθηκε το 2014, πραγματοποιήθηκε υπό τη διεύθυνση του επίτιμου εφόρου Αρχαιοτήτων Δρος Γ.Α. Παπαθανασόπουλου από διεπιστημονική ομάδα της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας Νοτίου Ελλάδας (υπεύθυνη Δρ. Α. Παπαθανασίου) σε συνεργασία με Έλληνες και ξένους επιστήμονες και υπό την εποπτεία των Ε΄ΕΠΚΑ και 5ης ΕΒΑ.
Στόχο του είχε την ολοκλήρωση των ερευνών και την προετοιμασία της δημοσίευσης των αποτελεσμάτων της μακροχρόνιας ανασκαφής στο σπήλαιο Αλεπότρυπα και την ανασκαφική διερεύνηση του περιβάλλοντος χώρου.

Νέες χρονολογήσεις και εξειδικευμένες αναλύσεις διεύρυναν σημαντικά την περίοδο χρήσης του σπηλαίου από την Αρχαιότερη ως την Τελική Νεολιθική (6.000-3.200 π.Χ.) και επιβεβαίωσαν την μακροχρόνια λειτουργία του ως οικιστικού και ταφικού χώρου.
Στα υπερκείμενα στρώματα αποκαλύφθηκε κυκλικό οστεοφυλάκιο, διαμέτρου τεσσάρων μέτρων, ορισμένο από αργούς λίθους, που φέρει βοτσαλόστρωτο δάπεδο.

Μεγάλη ποσότητα ανθρώπινων σκελετικών καταλοίπων που αντιπροσωπεύουν δεκάδες ατόμων, περισυλλέχθηκε από την επιφάνεια του δαπέδου σε συνάφεια με χαρακτηριστικά ευρήματα της ΥΕ ΙΙΙ (Μυκηναϊκής Εποχής) όπως κεραμική, χάντρες, εγχειρίδιο.
Η συγκεκριμένη αρχιτεκτονική κατασκευή για την προσχεδιασμένη μεταφορά και δευτερογενή ταφή δεκάδων ατόμων, αποτελεί μοναδικό παράδειγμα στην Μυκηναϊκή εποχή.

Μουσείο Νεολιθικού Πολιτισμού Διρού
Στην είσοδο του προϊστορικού σπηλαίου της Αλεπότρυπας στο Διρό, εκτίθενται τα ευρήματα των ανασκαφών που έφεραν στο φως τη ζωή μιας πολυάνθρωπης και δυναμικής νεολιθικής κοινότητας που έζησε και άκμασε εντός του σπηλαίου από το 5300 ως το 3200 π.Χ.
Το σπήλαιο, που ανακαλύφθηκε τυχαία το 1958, εξερευνήθηκε συστηματικά για τέσσερις δεκαετίες από τον αρχαιολόγο Γ. Παπαθανασόπουλο.
Οι ανασκαφές έφεραν στο φως σπουδαία ευρήματα με τα παλαιότερα από αυτά να χρονολογούνται το 6000 π.Χ.

Η έκθεση περιλαμβάνει νεολιθικά ειδώλια, λίθινα και οστέινα εργαλεία, πήλινα αγγεία, σύνεργα υφαντικής, όπλα, κοσμήματα και πολλά μικροαντικείμενα που υποδηλώνουν τον πλούτο και το μέγεθος της νεολιθικής κοινότητας του Διρού.
Τη συλλογή ολοκληρώνουν οστά θηραμάτων, ευρήματα από ομαδική ταφή και ο ανθρώπινος σκελετός μιας γυναίκας που τοποθετείται στην τελευταία περίοδο κατοίκησης του σπηλαίου (3200 π.Χ.) πριν αυτό φραχτεί από μεγάλο σεισμό.

Μέσα στο φυσικό χώρο του σπηλαίου, το Μουσείο φέρνει τον επισκέπτη κοντά στον τρόπο ζωής, τις καθημερινές συνήθειες, τα τελετουργικά και τις καλλιτεχνικές αναζητήσεις των ανθρώπων της νεολιθικής εποχής.

Στο προϊστορικό σπήλαιο της Αλεπότρυπας, σε έναν χώρο με μοναδική αρχαιολογική σπουδαιότητα αναφορικά με τη Νεολιθική εποχή, λειτουργεί η έκθεση του Μουσείου Νεολιθικού Πολιτισμού Διρού.
Τα ευρήματα των ανασκαφών του αρχαιολόγου Γ. Παπαθανασόπουλου υποδηλώνουν ότι εδώ άκμασε και αναπτύχθηκε μια πολυάνθρωπη δυναμική κοινωνία που εξελίχτηκε σε σημαντικό ναυτικό και εμπορικό κέντρο. Νεότερες μάλιστα μετρήσεις τοποθετούν χρονικά τα πρώτα ευρήματα στο 6000 π.Χ.
Δίπλα στην είσοδο ο επισκέπτης βλέπει το σχεδιάγραμμα του σπηλαίου καθώς και έναν χάρτη με τα κυριότερα κέντρα νεολιθικού πολιτισμού που έχουν εντοπιστεί στη χώρα.
Στην πρώτη αίθουσα εκτίθενται τα ευρήματα καθημερινής χρήσης, όπως εργαλεία και όπλα κατασκευασμένα από λίθο, κόκκαλο, χαλκό και τον πολύτιμο για την εποχή οψιανό Μήλου, σύνεργα υφαντικής -οστέινες βελόνες και σφοντύλια- πήλινα και μαρμάρινα ειδώλια, κοσμήματα από οστά, λίθο και άργυρο και διάφορα άλλα μικροαντικείμενα, που δηλώνουν τον πλούτο, την έκταση και το υψηλό επίπεδο ζωής της νεολιθικής κοινότητας του Διρού.
Στην ίδια αίθουσα ο επισκέπτης βλέπει τα οστά των θηραμάτων που βρέθηκαν εντός τους σπηλαίου, από βόδια, αιγοπρόβατα, ψάρια και μαλάκια ενώ σημειώνεται ότι οι ανασκαφές εντόπισαν εστίες για φωτιά, αποθήκες τροφίμων και διάφορες άλλες λιθόκτιστες κατασκευές.

Στο βάθος της αίθουσας, εκτίθενται πήλινα αγγεία με ανάγλυφη και ζωγραφιστή διακόσμηση καθώς και ευρήματα από την ομαδική ταφή που έφεραν στο φως οι ανασκαφές του Γ. Παπαθανασόπουλου τη δεκαετία του ’90, και χρονολογούνται την τελευταία περίοδο κατοίκησης του σπηλαίου πριν αυτό φραχθεί από μεγάλο σεισμό (3200 π.Χ.)
Στο κέντρο της αίθουσας, εκτίθεται, όπως ακριβώς βρέθηκε, ο σκελετός μιας νεαρής γυναίκας.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα των ερευνών, η Αλεπότρυπα χρησιμοποιήθηκε στην Νεώτερη και Τελική Νεολιθική εποχή 5300-3200 π.Χ., κι είχε συνεχή κατοίκηση για 2500-3000 χρόνια.
Το σπήλαιο, που εντοπίστηκε το 1958 από τους σπηλαιολόγους Γιάννη και Άννα Πετροχείλου, έχει αναγνωριστεί ως ένα από τα σημαντικότερα νεολιθικά σπήλαια της Ευρώπης.
Μέσα από την έκθεση ο επισκέπτης έρχεται κοντά στις καθημερινές συνήθειες, τα τελετουργικά και τις καλλιτεχνικές αναζητήσεις των ανθρώπων της νεολιθικής εποχής, αποκτώντας μια ολοκληρωμένη εικόνα της ζωής του Νεολιθικού ανθρώπου.
ΣΥΝΈΒΑΛΛΑΝ
Στέλιος Παπαναστασίου
apocalypsejohn.com
www.manivoice.gr/
www.echedoros-a.gr
Φωτογραφία.
lakonistas
Golden Greece
G Venizeleas
Χ Κανάκης
ellinondiktyo.blogspot.gr

Κεφαλή σφίγγας σε βράχο κοντά σε θεμέλια αρχαίας πυραμίδας στα Βιγκλάφια Λακωνίας

Η ΠΥΡΑΜΙΔΑ ΤΩΝ ΒΙΓΚΛΑΦΙΩΝ
Σε πολλούς είναι γνωστό ότι η περιοχή μας έχει ένα πλούσιο ιστορικό παρελθόν.
Πολλοί γνωρίζουμε για την Λακωνική Τρίπολη, Σίδη _ Ήτις – Αφροδισιάς,
που ήλθε ο απόγονος του Ηρακλή Βοίας να συνενώσει στην καινούργια πόλη «Βοιές».
Επίσης πολλοί γνωρίζουμε για την βυθισμένη προϊστορική πολιτεία στο «Παυλοπέτρι», την επονομαζόμενη και Λακωνική Ατλαντίδα.
Λίγοι όμως γνώριζαν για την λεγόμενη πυραμίδα των Βιγκλαφίων.
Μία υπόθεση που ακούστηκε περισσότερο τον τελευταίο καιρό, εξαιτίας της επικείμενης εγκατάστασης της ηλεκτροπαραγωγικής μονάδας στην περιοχή.
Ας επιχειρήσουμε όμως να δούμε το θέμα, με όσες πληροφορίες διαθέτουμε.

Λαξευμένη προϊστορική κεφαλή σφίγγας σε βράχο κοντά σε θεμέλια αρχαίας πυραμίδας
στα Βιγκλάφια Λακωνίας.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΗΣ

Όταν ο Παυσανίας επισκέφθηκε την περιοχή της Ελαφονήσου, μάλλον πεζός αφού η Ελαφόνησος χωρίστηκε κατά μία εκδοχή από τη στεριά στο μεγάλο σεισμό του 375 μ.χ, κατά άλλη εκδοχή περιγράφοντας από πλοίο που παρέπλεε τις ακτές, περιγράφει στις περιηγήσεις του ότι στην περιοχή είδε ναό της Αθηνάς που λέγεται ότι τον είχε χτίσει ο Αγαμέμνονας, καθώς και τον τάφο του Κινάδου που ήταν πλοίαρχος του Μενελάου.
Από τις περιηγήσεις του Παυσανία γνωρίζουμε ότι τις πυραμιδοειδείς αυτές κατασκευές τις θεωρούσε ως πολυάνδρια (ομαδικούς τάφους).
Το θέμα των πυραμιδοειδών αυτών κατασκευών στον ελλαδικό χώρο, δεν έχει πλήρως φωτιστεί καθώς άλλοι τα θεωρούν ταφικά μνημεία όπως ο Παυσανίας, άλλοι τα θεωρούν λατρευτικούς χώρους, άλλοι οχυρωματικά έργα, και άλλοι ότι μπορούσαν να έχουν περισσότερες της μίας από τις παραπάνω ιδιότητες.
Μετά την αναφορά αυτή του Παυσανία, για περισσότερα από 1600 χρόνια το θέμα το σκεπάζει η λήθη.
Ξαναβγαίνει στην επιφάνεια όταν ο αρχαιολόγος Leake ανακοινώνει ότι το 1806  (κατά άλλους το 1831) ανακάλυψε τα ερείπια της πυραμίδας στα Βιγκλάφια, που την ταυτίζει με τον τάφο του Κινάδου που ανέφερε ο Παυσανίας.

Προφανώς η εκτίμηση αυτή είναι εσφαλμένη καθώς μία τέτοια μεγαλοπρεπής κατασκευή δεν θα αναλογούσε σαν ταφικό μνημείο σε έναν πλοίαρχο.

Μετά την αναφορά αυτή του Leake περνούν και πάλι 160 περίπου χρόνια
όπου την περιοχή επισκέφθηκαν το 1961 οι αρχαιολόγοι Waterhouse και Simpson, οι οποίοι αναφέρθηκαν στην πυραμίδα του Leake, καθώς και σε προϊστορικά ευρήματα, επίσης και σε κεραμική του 4ου π.χ αιώνα που βρήκαν.
Ωστόσο εκφράζονται αμφιβολίες αν οι παραπάνω ερευνητές επισκέφθηκαν την πυραμίδα, ή αναφέρονται σε αυτήν βάσει άλλων αναφορών.
Αντίθετα το 1975 την επισκέπτεται ο αρχαιολόγος Vischer, ο οποίος και την αναφέρει στο βιβλίο του.
Στη διάρκεια των ετών 1982 – 1983 το πανεπιστήμιο Berkeley της Καλιφόρνια, και το πανεπιστήμιο Alberta του Καναδά, στα πλαίσια κοινού ερευνητικού προγράμματος μελετούν επισταμένως τις πυραμίδες της Αργολίδας, και αυτή των Βιγκλαφίων.
Επικεφαλής του προγράμματος είναι ο Αμερικανός καθηγητής W. Pritchett, και η Καναδή Helena Fracchia.
Με αφορμή τις δημοσιεύσεις της Fracchia το 1985, αργότερα θα επισκεφθούν την περιοχή και άλλοι ερευνητές.
Οι αναφορές του Παυσανία αποτελούν την «προϊστορία» της υπόθεσης των πυραμίδων ή ακριβέστερα των πυραμιδοειδών κατασκευών.
Η αναφορά σε πυραμίδες στον ελλαδικό χώρο γίνεται για πρώτη φορά το 1806, έπειτα από τις αναφορές του Leake.
Ως σημαντικότερα πυραμιδοειδή κτίσματα αναφέρονται:

• Η πυραμίδα του Ελληνικού (Άργους)
• Η πυραμίδα του Λυγουριού (Επίδαυρος)
• Η πυραμίδα της Δαλαμανάρας (Άργους)
• Η πυραμίδα της Καμπίας (Νέα Επίδαυρος)
• Η πυραμίδα της Σικυώνας (Άργους)
• Η κλιμακωτή πυραμίδα του Αμφείου (Θήβας)
• Η πυραμίδα των Βιγκλαφίων (Λακωνίας).

Με αφορμή την προβολή του θέματος, η Ακαδημία Αθηνών προέβη σε χρονολόγηση δύο πυραμίδων με τη χρησιμοποίηση της μεθόδου της θερμοφωταύγειας.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μεθόδου η πυραμίδα του Ελληνικού χρονολογήθηκε το 2720 π.χ η δε του Λυγουριού το 2100 π.χ .
Η πυραμίδα στα Βιγκλάφια είναι μία κατασκευή με διαστάσεις 17,50χ16 μ.
Το οικοδομικό της υλικό έχει λεηλατηθεί και έχει χρησιμοποιηθεί για το χτίσιμο παραπλήσιων μαντριών και αποθηκών, όμως στο μεγαλύτερο του μέρος σχεδόν διασώζεται.

Είναι η μεγαλύτερη κατασκευή σε σχέση με τις υπόλοιπες στην Ελλάδα, με εξαίρεση την πυραμίδα του Αμφείου, αφού οι διαστάσεις της είναι μεγαλύτερες και από την πυραμίδα του Ελληνικού που οι διαστάσεις της είναι 14,70χ8,61μ.
Γύρω από τα θεμέλια της κατασκευής υπάρχει βαθιά τάφρος από τις τρεις πλευρές, ενώ δεν έχει από την πλευρά που βρίσκεται προς το γκρεμό.
Σε κάποιο σημείο της τάφρου υπάρχουν εγκοπές που μαρτυρούν την χρησιμοποίηση μετακινούμενης γέφυρας.
Αυτό δείχνει ένα καθαρά οχυρωματικό χαρακτήρα της κατασκευής, που δεν τον συναντούμε σε άλλες κατασκευές, και συνιστά μία ιδιαιτερότητα.
Η κεραμική που έχει αναφερθεί είναι του 4ου – 5ου π.χ αιώνα, αλλά αν λάβουμε υπόψη μας ότι η τάφρος είναι αρκετά μπαζωμένη, δεν αποκλείεται
σε βαθύτερα στρώματα να υπάρχει και προγενέστερων εποχών.
Από τη νότια πλευρά του γκρεμού έχουν αποκολληθεί μεγάλοι βράχοι, γεγονός που δεν αποκλείει το ενδεχόμενο η πυραμίδα να προστατευόταν με τάφρο και από την νότια πλευρά.
Η εκσκαφή της τάφρου μαρτυρεί τον οχυρωματικό χαρακτήρα του έργου, παράλληλα όμως αποτελεί και λατομείο από το οποίο έχουν λατομηθεί οι μεγάλοι ορθογώνιοι και τετράγωνοι ογκόλιθοι της λιθοδομής.
Είναι βέβαιο ότι οι υποθέσεις αυτές δεν έχουν πλήρως διερευνηθεί, και συστηματικές έρευνες θα απέδιδαν ενδεχομένως περισσότερα αποτελέσματα.
kastamonitis
paraxeno.com

Ποιοί ήσαν οι Πελασγοί

inout.gr

Την προϊστορική εποχή-πολύ πιο πριν από εκείνη των γνωστών Ελληνικών φυλών (Ίωνες, Αχαιοί, Δωριείς, Αιολείς κλπ), όπως μας πληροφορούν πολλοί αρχαίοι συγγραφείς, στον χώρο της Μεσογειακής λεκάνης κατοικούσαν οι Πελασγοί καθώς και οι Λέλεγες με τους Κάρες που ήσαν και αυτοί πελασγικά φύλα.
Συγκεκριμένα οι Πελασγοί ήσαν ένας πανάρχαιος πολυπληθής λαός «διακυμαινόμενος καθ’ άπασαν έκτασιν ουχί μόνον της Ελλάδος, αλλά και της Ιλλυρίας, Ιταλίας, των πλησιοχώρων αυτής τόπων, της Μ. Ασίας, των νήσων του Αιγαίου κπλ», όπως μαθαίνουμε από την Εγκυκλοπαίδεια Ελευθερουδάκη, λήμμα «Πελασγοί».
Ο λαός αυτός ήτο τόσον ανήσυχος και τόσο συχνά μετακινείτο, ώστε από μεν τον Αριστοφάνη (Όρνιθες) ονομάζονται «Πελαργοί» (μεταναστευτικά πτηνά), από δε τον Πλάτωνα (Φαίδων) χαρακτηρίζονται «βάτραχοι» (μεταπηδούν εδώ κι εκεί).
Επίσης είναι βέβαιο ότι γνώριζαν πολύ καλά την ναυσιπλοα (Ο Ευσέβιος τους παρουσιάζει ως θαλασσοκράτορες).
Ειδικώς οι Αρκαδοπελασγοί – το σημαντικότερο, το πολυπληθέστερο, αλλά και το αρχαιότερο πελασγικό φύλο – μετανάστευσε σε πολλά μέρη της Μεσογείου και του Ευξείνου Πόντου. Εκαυχώντο οι ίδιοι μάλιστα ότι ήσαν οι μόνοι που επέζησαν μετά τον κατακλυσμό και ότι από αυτούς ξαναδημιουργήθηκε το ανθρώπινο γένος (την άποψη αυτή συμμερίζονται επιφανείς ιστορικοί της αρχαιότητος από τον Ηρόδοτο ως τον Θουκυδίδη και τον Ξενοφώντα.
Πολλοί πάλι Έλληνες (Όμηρος, Ηρόδοτος, Θουκυδίδης, Παυσανίας, Στράβων, Διόδωρος, Πλούταρχος κ.α.) αναφέρουν αποικίες Αρκαδοπελασγών στην Ιταλία (Οίτρωνες, Τυρρηνοί, Πευκέστες), την Κρήτη, την Λιβύη, την Μ. Ασία, τον Πόντο (Τραπεζούς), την Κύπρο, την Ρόδο, την Λευκάδα, την Ζάκυνθο, την Θεσσαλία, την Ήπειρο, την Τροία, την Λήμνο, την Ίβρο.
Επίσης Κρήτες πελασγοί και αιγαιοπελασγοί έφθασαν στη Μέση Ανατολή και εγκαταστάθησαν εκεί. Από αυτούς κατάγεται ο γνωστός λαός των Φιλισταίων: Πελασγοί=Πελεσέτ=Φιλισταίοι και τελικώς Πελεσάτι/Παλεσάτι=Παλαιστίνιοι.
Αργότερα οι Φιλισταίοι αναμείχθηκαν με το αραβικό στοιχείο.
Οι Πελασγοί δημιούργησαν έναν ξεχωριστό πολιτισμό, ενώ ορισμένοι τους θεωρούν και εφευρέτες της γραφής. Είναι γνωστά και τα πελασγικά «κυκλώπεια» ή «Λελέγεια τείχη».

[Παρέκβαση: Εδώ πρέπει να πούμε πως οι Λέλεγες, οι οποίοι θεωρούνται μαζί με τους Πελασγούς από τους αρχαιοτέρους κατοίκους της Ελλάδος, ταυτίζονται με τους Πελασγούς.
Η ταύτιση αυτή έχει επιβιώσει στη συνείδηση των Ελλήνων, οι οποίοι, όπως παρατηρεί η Άννα Δημητρίου στο βιβλίο της «ΠΕΛΑΣΓΟΙ», ονομάζουν τα πουλιά Πελαργούς (δηλ. Πελασγούς) και Λέλεκες (δηλ. Λέλεγες).
Ο Ηρόδοτος τους εξομοιώνει με τους Κάρες (κατά τον Φίλιππο εκ Συαγγέλων, οι Λέλεγες ήσαν οι πρώτοι κάτοικοι της Καρίας.
Υποτάχθηκαν όμως στους Κάρες και έγιναν δούλοι τους). Σημαντικότερα κέντρα Λελέγων αναφέρονται στην Μ. Ασία, Κυκλάδες, Αιτωλία, Ακαρνανία, Λοκρίδα και προπάντων στην Λακεδαίμονα, η οποία μάλιστα λεγόταν και Λελεγία και οι εκεί Λέλεγες κάτοικοι λογίζονταν αυτόχθονες. Μεγάλο επίσης κέντρο τους υπήρξαν τα Μέγαρα στα οποία έφθασαν κατά μια παράδοση από την Αίγυπτο, αλλά κατά νεότερες από τη Λοκρίδα.
Ήρωας τους ήταν ο Λέλεξ, για τον οποίον άλλοι ισχυρίζονται ότι ήτο αυτόχθων Λάκων, που ανέθρεψε τον Ευρώτα, κατ’ άλλους δε αυτόχθων της Λευκάδος, ο οποίος είχε υιό τον Τηλεβόα, κατά δε τον Παυσανία (Αττικά) ήταν υιός του Ποσειδώνος και της Λιβύης, κόρης του Επάφου (δηλ. Ελληνικής καταγωγής) και ήρθε από την Αίγυπτο (προφανώς από Ελληνική αποικία).
Πάντως τα ονόματα των Λελέγων που έχουν διασωθεί μέσα από την παράδοση είναι Ελληνικά
Ο Παυσανίας αναφέρει ορισμένα από αυτά (Ι,39,6 και ΙV,36,1 και ΙV,1,2):
Υιός του Λέλεγος (του Μεγαρέως) ήτο ο Κλήσων, ο οποίος είχε υιό τον Πύλα (κτίστη της Πύλου) και ο Πύλας είχε υιό τον Σκίρωνα. Κόρες του Κλήσσωνος ήσαν η Κλησσώ και η Ταυρόπολις. Επίσης ο Λάκων Λέλεξ είχε υιούς τον Μύλη και τον Πολυκάονα
Ο Όμηρος αναφέρει τους Λέλεγες ως συμμάχους των (Ελλήνων) Τρώων έχοντας ως βασιλέα τον Άλτι.
Το όνομα δε Λέλεξ προέρχεται από την Ελληνική ρίζα λεγ- που δηλώνει την εκφορά λόγου, την ομιλία.
Ο Λέλεξ ή οι Λέλεγες στο σύνολό τους, μπορούμε να υποθέσουμε ότι διέθεταν μεγάλη ικανότητα στο λόγο ή ασχολήθηκαν με τη γλώσσσα συστηματικά.
Ο Στράβων εικάζει για την ετυμολογία του ονόματος ότι η λέξη σχετίζεται με το λέγω=συλλέγω (μια από τις σημασίες του λέγω) διότι από παλιά ήσαν «σύλλεκτοι και μιγάδες».]

Στην ηπειρωτική Ελλάδα, οι Πελασγοί κατοικούσαν στο «πελασγικόν Άργος», δηλαδή την πεδινή Θεσσαλία, με πόλη την Λάρισσα, καθώς και την Ήπειρο, ενώ κύριο Θεό τους είχαν τον Δία, τον κατόπιν Δωδωναίο, όπως λέει ο Όμηρος: «Ζευ άνα, Δωδωναίε Πελασγικέ, τηλόθι, νέων» (Ιλ. ΙΙ 233). Επίσης είχαν διασπαρεί στην Θράκη, την Εύβοια, την Αττική (πελασγικά τείχη της Ακροπόλεως που έχτισαν οι Κραναοί), την Αργολίδα με πόλη πάλι την Λάρισσα, την Πελοπόννησο και δη την Αρκαδία και Αχαϊα. Πολλές περιοχές μάλιστα από τους κατοίκους τους Πελασγούς ονομάστηκαν «Πελασγία», όπως η Αρκαδία, η Λάρισσα, η νήσος Δήλος, η νήσος Λέσβος, αλλά και ολόκληρη η ηπειρωτική Ελλάς με την Πελοπόννησο.
fourakis-kea.com
Αποδείξεις περί των αυτοχθόνων Πελασγών....
Ήν γάρ και το των Πελασγών γένος Ελληνικόν εκ Πελοποννήσου αρχαίον…

Λελεγία-Λακεδαίμων-Μάινα...δια μέσου των αιώνων.

ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΑΝΗΣ
Από το βιβλίο του Κυριάκου Κάσση «Άνθη της Πέτρας

1.000.000 έτη
Προκάμβια απολιθωμένα οστά από γιγάντια ζώα στο Πάλυρο Μάνης (ευρήματά μου το 1987)
150.000 έτη
Παλαιολιθικά εργαλεία στην σπηλιά του Ακιώνα (ευρήματά μου το 1971). Ανθρώπινα οστά.
Εργαλεία στο άδυτο του Ναού του Ποσειδώνος στο Ταίναρο(ευρήματά μου το 1971)
7 5.000 π.χ.
Οστά, εργαλεία, αγγεία στην Αλεπότρυπα Δυρού.
5.000 1.300π.Χ.
Ιερόν Ηλίου στο Ταίναρο. Ακμή της Ταινάρου, μητρόπολης όλης της Μάνης. Κάτοικοι Μινύες και Λέλεγες.
1250
Ιερόν Γαιήχου Ταιναρίου που ταυτίστηκε με τον Ποσειδώνα στο Ταίναρο Ακμή Ταινάρου και Ιππόλας.
13 ος 11 οςαι. π.Χ.
Τυνδάρεως, Μενέλαος, Ορέστης, Τισαμενός.
11 ος π.Χ.
Επάνοδος των Ηρακλειδών στην Νότια Ελλάδα Δωριείς στη Λακωνική.
9 ος π.Χ.
Λυκούργος.
750 668 π.Χ.
Μεσσηνιακοί Πόλεμοι. Πολιτική ακμή της Σπάρτης.
550 π.Χ.
Α’ και Β’ Πελοποννησιακή Συμμαχία «Λανθάνουσα» Ηγεμονία της Σπάρτης στον Ελληνικό κόσμο από το 550 362 π.Χ.
490 480 π.Χ.
Περσικοί Πόλεμοι.
464 π.Χ.
Μεγάλος σεισμός στο Ταίναρο. Επανάσταση των Ειλώτων.
454 431 π.Χ.
Αμφισβήτηση της Ηγεμονίας της Σπάρτης στην Ελλάδα από την Αθήνα.
431 404 π.Χ.
Πελοποννησιακός Πόλεμος.
Ήττα της Αθήνας και αρχή της παρακμής του Αρχαίου Ελληνικού κόσμου.
370 369 π.Χ.
Αμφισβήτηση της Ηγεμονίας της Σπάρτης από την Θήβα. Εισβολή Επαμεινώνδα στην Λακωνική.
362 π.Χ.
Τέλος της Ηγεμονίας της Σπάρτης και αρχή της μεγάλης παρακμής του Ελληνικού Κόσμου.
338 π.Χ.
Εισβολή του Φιλίππου Β’ της Μακεδονίας στην Λακωνίας.
245 221 π.Χ.
Άγις και Κλεομένης. Εισβολή Αντιγόνου Δώσωνος της Μακεδονίας στη Λακωνική και αναχαίτισή του στον Λα.
210 195 π.Χ.
Νάβης. Εισβολή Ρωμαίων στην Λακωνική και καθορισμός να χωριστεί η Λακεδαίμονα από την παράλια Λακωνική (όπου και εγκατοίκησαν οι αριστοκρατικοί Λάκωνες). Η σημερινή Μάνη αυτονομείται.
140 π.Χ.
Προσάρτηση της Ελλάδας στη Ρώμη. Κοινό των Ελευθερολακώνων (140 21 π.Χ.).
21 π.Χ.
Επισημοποίηση του Κοινού των Ελευθερολακώνων από τον Αύγουστο Καίσαρα. Ευρυκλής του Λαχάρους. Μεγάλη ακμή της Καινήπολης Ταινάρου και όλης της Μάνης.
160 π.Χ.
Ο περιηγητής Παυσανίας περιπλέει τη Μάνη με σταθμό το Ταινάριο άλσος.
212 μ.Χ.
Ο Καρακάλλας προσδίδει τον τίτλο του «Ρωμαίου» στους πολίτες όλης της επικράτειας της Ρωμ. Αυτοκρατορίας.
468 μ.Χ.
Οι Βάνδαλοι αποκρούονται στην Καινήπολη.
553 535 μ.Χ.
Ο Βελισσάριος στρατολογεί άνδρες και οχυρώνει την Μάνη. Ιδρύει επισκοπή.
Συμβιβασμός Μανιατών με το Βυζαντινό κράτος για πάνω από έναν αιώνα.
Τέλος
6ου αι.
Σεισμοί καταστρέφουν την Καινήπολη και αναγκάζουν τους κατοίκους να ανεβούν σε υψηλότερες θέσεις.
7 ος 9 ος μ.Χ.
Πειρατεία Σαρακηνοί, Κίλικες κ.λ.π., λυμαίνονται τα παράλια.
Οι κάτοικοι μένουν σε πολύ ορεινές θέσεις.
Αποκοπή Μάνης από Βυζάντιο που συνεχώς ζητά φόρους.
Επανάσταση του Κοσμά, Αγαλλιανού κλπ. εναντίον στην Εικονομαχία κλπ. του Αυτοκράτορα.
783 μ.Χ.
Εκστρατεία Σταυρακίου εναντίον της Ελλάδας.
Β’ ήμισυ 9ου αι. μ.Χ.
Υποταγή των επαναστατημένων Ελλήνων και Σλάβων της Πελοποννήσου στον στρατηγό του Βυζαντίου Θεόκτιστο Βρυέννιο, εκτός των Σλάβων Εζεριτών και Μηλιγγών που κατέφυγαν και κατοίκησαν στον κεντρικό κορμό του Ταϋγέτου και υποτάχθηκαν στο Βυζάντιο στο τέλος του 9ου αιώνα.
907 μ.Χ.
Αναφέρεται στο Πατριαρχικό Αρχείο «Επισκοπή Μαΐνης» (για πρώτη φορά το όνομα Μαΐνη)
945 988 μ.Χ.
Νίκων ο «Μετανοείτε» στη Μάνη απεσταλμένος του Κράτους και της Εκκλησίας.
Χτίζονται δεκάδες εκκλησίες και ο χριστιανικός πληθυσμός αρχίζει να υπερτερεί του «Εθνικού» (=αντιβυζαντινού = αντίθετου στην Κεντρική Εξουσία)
1020 μ.Χ.
Εισάγεται ο «Βυζαντινός» αρχιτεκτονικός ρυθμός των «Τουρλωτού» (=με τρούλλο) εκκλησιών στην Μάνη, ενώ παράλληλα εξακολουθούν να χτίζονται και μονοκάμαρες του παλιού τύπου.
Β’ ήμισυ 11ου αι. μ.Χ.
Νικήτας ο μαρμαράς.
1254 μ.Χ.
Ο Βιλλαρδουίνος χτίζει ή επισκευάζει τρία κάστρα: Μυστρά, Μαίνης και Λεύκτρου.
Οι Μανιάτες εξακολουθούν να διαστέλλονται φυλετικά από τους εξελληνισμένους και εκχριστιανισμένους προ πολλού Σλάβους του Ταϋγέτου και της Β. Μάνης (Ζυγού και βορειότερα).
1263 1430
Ο Μυστράς έδρα βυζαντινού δεσπότη ή στρατηγού.
Κάθοδος στη Μάνη βυζαντινών προβλεπτών (Νίκλος, Νίκανδρος κλπ.).
Δεσποτεία των Παλαιολόγων και Καντακουζηνών στο Μυστρά.
Τούρκοι μισθοφόροι των Παλαιολόγων υπό τον Τουραχάν χτυπούν τον αντιφρονούντα Μανουήλ Καντακουζηνό Γκίνα στο Μυστρά.
1460
Άλωση του Μυστρά από τους Τούρκους.
Κάθοδος στην Μάνη νέου κύματος στρατιωτικών ευγενών.
1463
Αντίσταση των Μανιατών στους Τούρκους στο Πασσαβά.
1465- 66
Πρώτη προσπάθεια των Μανιατών για ανακατάληψη του Μυστρά και συντριβή της απ’ τον Ομέρ.
1470
Κάθοδος στο Οίτυλο του Νικηφόρου (;) Κομνηνού
1479 – 80
Επανάσταση του Κλαδά.
Συντριβή του τούρκικου στρατού υπό τον Αλή Μπούμικο το 1480.
1484
Ο Αχμέτ κατορθώνει να κυριεύσει τον Πασσαβά και να εγκαταστήσει εκεί την μοναδική τουρκική φρουρά στην Μάνη.
1499
Τελική αποτυχία της επανάστασης του Κλαδά
1500 40
Η Μάνη παραμένει αυτόνομη με μοναδική τουρκική παρουσία την φρουρά του Πασσαβά.
Η Μονεμβασιά πέφτει στους Τούρκους (1540).
1571 73
Ήττα των Τούρκων στην Ναύπακτο.
Επανάσταση της Μάνης και Παρνασσίδας με ενέργειες του Μακάριου Μελισσηνού. Η επανάσταση ναυαγεί.
1582
Επιστολές Μανιατών στον Πάπα για βοήθεια.
1583 1600
Συνεχείς πόλεμοι Μανιατών με τουρκικές φρουρές του περίγυρού τους.
1603
Επιστολές Μανιατών στο Δούκα του Νεβέρ για βοήθεια.
1605
Ο Ασλάν πασάς (Σιλαμπαχιάς) λεηλατεί τη Μάνη
1606 19
Έντονες κινήσεις Μανιατών Δούκα του Νεβέρ για Σταυροφορία των Ευρωπαίων υπέρ της Ελλάδας. Η κίνηση ναυαγεί λόγω ενάρξεως του 30ετούς πολέμου στην Ευρώπη.
1646 67
Συμμετοχή των Μανιατών στον Τουρκοβενετικό πόλεμο για την Κρήτη υπέρ των Βενετών.
1667
Αποτυχημένη επίθεση του Χασάν Μπαμπά στο Οίτυλο.
1667 68
Ο Λιμπεράκης Κοσμάς, 23 χρονών, διορίζεται διοικητής της Μάνης από το Σουλτάνο. Τούρκοι εισέρχονται φιλικά στη Μάνη και χτίζουν το κάστρο του Κελεφά και επισκευάζουν Ζαρνάτα και Πόρτο Κάγιο και τοποθετούν φρουρές μέσα.
1676 82
Στεφανόπουλοι εκπατρίζονται στην Ιταλία και αργότερα στην Κορσική.
1676 82
Ο Λιμπεράκης βγαίνει ξανά στο κούρσο και ξαναφυλακίζεται.
1684
Έναρξη Βενετοτουρκικού πολέμου για την Πελοπόννησο.
1685
Παράδοση φρουρίων της Μάνης στους Μανιάτες από τους Τούρκους.
1688
Ο Λιμπεράκης αναγνωρίζεται από τον Σουλτάνο Ηγεμόνας της Μάνης και η Μάνη Ηγεμονία.
1689 1715
Βενετοκρατία του Μοριά.
1715 18
Οι Τούρκοι ξαναπαίρνουν το Μοριά: Ζαρνάτα και Κελεφά υπό τουρκική φρουρά.
Η Μάνη αυτονομείται.
1768/69
Ο Παπάζωλης στην Μάνη. Επανάσταση των «Ορλωφικών».
1770
Επίθεση του Χ” Οσμάν στη Μάνη και καταστροφή του στο Τρικεφάλι.
1780
Ίδρυση μπεηλικιού της Μάνης. Μπέης ο Τζ.Κουτηφάρης.
Χαλασμός των κλεφτών Βενετσανάκη και Κολοκοτρώνη.
Οι Τούρκοι διώχνονται απ’τον Πασσαβά.
Τα όρια της Μάνης στον Λέϊμονα Γυθείου.
1792
Ο Κατσώνης και ο Ανδρούτσος δρουν στο Πόρτο Κάγιο.
Το εγκαταλείπουν και φεύγουν.
1797
Ο Ναπολέων στέλνει τους Στεφανόπουλους Δήμο και Νικολό στη Μάνη για να μελετήσουν πιθανότητες επανάστασης.
1800
Ο Ζαχαριάς με στήριξη του Τζ. Γρηγοράκη κάνει στρατηγείο στο Σκουφομύτη και κυριαρχεί στην υπόλοιπη Πελοπόννησο.
1805
Δολοφονία του Ζαχαριά στα Τσαίρια απ’τον Κουκέα.
1819
Ο Η.Χρυσοσπάθης μυεί στην Φιλική Εταιρεία τον μπέη της Μάνης, Πέτρο Μαυρομιχάλη.
1821
Οι Μανιάτες 17 Μάρτη ξεκινούν τον αγώνα, 22 Μάρτη εισβάλλουν στην Καλαμάτα και την απελευθερώνουν.
1826
Ο Ιμπραήμ αποκρούεται στη Βέργα του Αλμυρού και στο Διρό.
1826
Ο Ιμπραήμ αποκρούεται οριστικά στο Πολιτσάραβο (Πολυάραβο).
1828 31
Απελευθέρωση Καποδίστριας Φόνος του από Μαυρομιχάληδες.
1833
Οθωνική μοναρχία και οι πρώτες εξεγέρσεις της Μάνης.
1834
Μάχες Μανιατών με Βαβαρούς.
Ο Φέδερ εισάγει στην Φάλαγγα όσους Μανιάτες δέχονται να στηρίξουν τον Όθωνα, αυτοί και η οικογένειά τους.
Πολλοί Μανιάτες αποστατούν από το αντιοθωνικό μέτωπο και τάσσονται υπέρ του βαβαροκρατούμενου καθεστώτος.
Ίδρυση της Σπάρτης.
1848
Οι πρώτες βουλευτικές εκλογές. Εξέγερση στην Μεσσηνία.
1854
Ο «Θεσσαλικός» πόλεμος.
1862
Το κίνημα του Ν.Λεωτσάκου στις Κυκλάδες Εύβοια. Έξωση του Όθωνα.
1866 69
Συμμετοχή εθελοντών Μανιατών στις επαναστάσεις της Κρήτης.
1897
Ο άτυχος πόλεμος με την Τουρκία.
1903 13
Μακεδονικός Βορειοηπειρωτικός Αγώνας και Βαλκανικοί Πόλεμοι.
1919- 22
Ο Ελληνικός Στρατός κατοχεύει την Ιωνία.
Μικρασιατική καταστροφή.
1940
Ο Ελληνικός Στρατός υπό τον Δαβάκη αποκρούει στην Πίνδο την Ιταλική εισβολή.
1941 44
Γερμανοϊταλική Κατοχή και απελευθέρωση.
1945 50
Εμφύλιος.
Οι Μανιάτες φεύγουν ομαδικά απ’ τον τόπο τους.
1955-1965
Αρχή ερήμωσης.
Σταματά σιγά-σιγά ο παλιός τρόπος ζωής.
omorfimani.gr/

2015

Σταδιακή "επαναφορά" των Λελέγων, μέσον του Καιάδα....

έναρξη καινούργιου κύκλου....Ταίναρο, Αιγίλα, Πύριχος, Λάας, Γύθειον, Αμύκλες, Σπάρτη....

ΟΥ ΤΙ ΔΑΝΟΣ