https://www.maxmag.gr/wp-content/uploads/2018/06/oitilo.jpg |
Νικηφόρος Κατσουλέας Κομνηνός
Η Ιστορία της γης έχει διάρκεια 5.5 δισεκατομμυρίων χρόνων, με κύριο χαρακτηριστικό την εναλλαγή από την δημιουργία στην καταστροφή, σε έναν αέναο κύκλο.
Η ονομασία της Γης στην ελληνική γλώσσα προέρχεται από το όνομα της θεάς της ελληνικής μυθολογίας Γαίας.
Το παλαιότερο υλικό που βρέθηκε στο Ηλιακό μας σύστημα χρονολογήθηκε στα 4,5672±0,0006 δισεκατομμύρια έτη πριν από σήμερα. Μέχρι τα 4,54±0,04 δισεκατομμύρια έτη πριν σχηματίστηκε η πρωταρχική Γη.
Παλαιογεωγραφική και γεωτεκτονική θέση
Οι σύγχρονες απόψεις θεωρούν την Πελαγονική ως ένα μεγάλο ηπειρωτικό τεμάχιο, τμήμα της Κιμμερικής ηπείρου που αποσπάσθηκε απιό την Gondwana και εκατέρωθεν του οποίου αναπτύχθηκαν δυο ωκεάνιες περιοχές της Παλαιό ‐ Τηθύος (ζώνη Αξιού) και Νεο‐Τηθύος (Υποπελαγονική‐ Πίνδου) από τις οποίες προήλθαν με επώθηση οι οφιόλιθοι.
Πριν από 35 εκατομμύρια χρόνια , όταν η τάφρος της Πίνδου είχε γεμίσει από ιζήματα, σημειώνονται νέες κοσμογονικές αναστατώσεις στα έγκατα της Ελληνικής γης.
Ύστερα από μία πανίσχυρη ανοδική ώθηση πτυχώθηκαν τα υλικά της τάφρου και ανυψώθηκαν σχηματίζοντας την επιβλητική οροσειρά της Πίνδου.
Είναι η ίδια εποχή που δημιουργούνται οι υψηλότεροι ορεινοί όγκοι της γης , οι Άλπεις , τα Πυρηναία , τα Ιμαλάια και οι Αλπικές πτυχώσεις.
Εκατομμύρια χρόνια περνούν. Ύστερα από την τάφρο της Πίνδου γεμίζει και η "Ιόνιος Αύλαξ" από τα προϊόντα της γεωλογικής αναταραχής και των αποσαθρώσεων των οροσειρών του Γαβρόβου.
Στην αρχή του Μειόκαινου μία άλλη τεκτονική αναστάτωση πτυχώνει και ανορθώνει τον βυθό, για να προβάλει πάνω από το νερό το μεγαλύτερο τμήμα της δυτικής Ελλάδος.
Έτσι αναδύθηκε από τα βάθη της θάλασσας η Αιγαιΐς σαν ενιαία και αδιαίρετη μάζα ξηράς που ακάλυπτε περίπου τον σημερινό Ελληνικό χώρο, από το Ιόνιο ως την Μικρά Ασία και τα νότια της Κρήτης.
Ένα κομμάτι της πανάρχαιας αυτης γης είναι και όρμος του Οιτύλου.
Η ιστορία του Οιτύλου χάνεται στα βάθη των προϊστορικών αιώνων, στην δυσδιάκριτη από την ομίχλη του χρόνου εποχή των μύθων και των Θρύλων. Γεννιέται στους βράχους που αναδύθηκαν από την αρχαίγονη πρωτοθάλασσα. Είδε τους μεγάλους κατακλυσμούς, είδε την καταβύθιση της γης του βρίσκεται στά παλαιογεωγραφικά στρώματα των ιζηματογενών πετρωμάτων στους γκρεμούς του όρμου του Οιτύλου. Ανιχνεύεται στα θαλασσινά απολιθώματα που έφερε στην επιφάνεια η πανάρχαια ανάδυση της Αιγηίδος, της Ελληνικής πρωτογής από την αρχέγονη Πανθάλλασσα. Είναι ένας τόπος ανθρωπογέννησης, αλλά και αδιάλειπτης παρουσίας ανθρώπινων κοινωνιών ΕΙΝΑΙ ΤΟ FIΤΥΛΟΝ–ΒΙΤΥΛΟΝ-ΟΙΤΥΛΟΝ.
Η ονομασία
Πολλές είναι οι εκδοχές γιά την ονομασία του Οιτύλου:
Μια ότι το Οίτυλο FΙΤΥΛΟΝ ( ΒΙΤΥΛΟΝ) για την ακρίβεια, πήρε το όνομά του από το μυθικό ήρωα Βίτυλο που καταγόταν από το Άργος και ήταν γιός του Αμφιάνακτα και έφερε στους θηρευτές κάτοικους την γνώση της σποράς και της γεωργίας και γίνεται ο Ιδρυτής του 1ου γεωργικού οικισμού στον Όρμο του Οιτύλου.
Η αρχαιότερη εκδοχή είναι οτι το όνομα προήλθε από κομμάτι μετεωρίτου που κατέπεσε στην περιοχή και αργότερα ονομάστηκε "Βαίτυλος".
Οι βαίτυλοι περιγράφονται στα παλαιά κείμενα σαν «αερόλιθοι, οι οποίοι έπεφταν περιφλεγείς εκ του ουρανού».
Υπάρχει και η εκδοχή πως οι κάτοικοι του Fιτύλου( Βιτύλου) σε κομμάτια αργών λίθων και αργότερα σε ημηξέστων τιμούσαν μία Αώα (Ηλιακή) προ Ολύμπια θεότητα ή και μιά χθόνια (γήινη) .
Μπορεί βεβαίως να διατυπωθεί και η άποψη ότι οι αργοί λίθοι "Βέτυλοι λειτούργησαν ως μακρινή ανάμνηση του μετεωρίτου "Βαίτυλου" που είχε θεοποιηθεί πέφτοντας απο τον ουρανό.
κατά τον Ησύχιο παραδίδεται:
<Βαίτυλος>: Λίθος γινόμενος κατὰ τὸν Λίβανον τὸ ὄρος τῆς Ἡλιουπόλεως. Βαίτυλος δὲ ἐκλήθη καὶ
ὁ λίθος, ὃν ἀντὶ Διὸς ὁ Κρόνος κατέπιεν. Εἴρηται δὲ, ὅτι ἡ Ῥέα βαίτῃ αἰγὸς σπαργανώσασα τῷ Κρόνῳ δέδωκε· βαίτη δὲ σημαίνει τὴν διφθέραν.
Καὶ παρὰ τὸ βαίτη βαίτηλος. <Βαίτη>, στέγαστρον προβάτειον ἢ αἴγειον.
Δηλαδή Βαίτυλος ονομάστηκε ο λίθος που τύλιξε με δέρμα κατσίκας η Ρέα και πρόσφερε στον Κρόνο να καταπιεί αντί του Διός.
Από το βαίτη (δέρμα κατσικιού) πρέπει να προκύπτει και η λέξη "βετούλι" (κατσίκι).
Όποια και να είναι όμως η ετυμολογία και η καταγωγή της λέξης το βέβαιο είναι οτι το Οίτυλο στέκει στη θέση του από την αρχή των χρόνων.
Η ανθρώπινη παρουσία στον όρμο του Οιτύλου (Απήδημα – Καλαμάκια- Μελιτζιά- Πρόπαντη) και γενικά στη Μάνη (αλεπότρουπα - Βλυχάδα) είναι πανάρχαια, πρόσφατα βρέθηκαν λιθοποιημένοι ανθρώπινοι σκελετοί 300.000 περίπου ετών και ανθρώπινα εργαλεία 1.000.000 ετών και πλέον (Πίτσιος, Ταινάριος άνθρωπος).
Σύμφωνα με όλα τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί, επίκεντρο αυτού του χώρου παλαιοντολογικής δραστηριότητας πρέπει να αποτελούσε ο όρμος του Οιτύλου, στον οποίο σώζονται καλύτερα οι παλαιογεωγραφικές συνθήκες της περιόδου εκείνης.
Σε ψυχρές περιόδους του Πλειστοκαίνου η σημαντική ταπείνωση του θαλάσσιου επιπέδου πρέπει να μετέτρεπε την περιοχή του όρμου σε ευρεία κοιλάδα, στην οποία διοχετεύονταν οι υδατοροές της ρεματιάς του Οιτύλου (μυλολάγκαδο) δημιουργώντας ευνοϊκές συνθήκες προσέλκυσης ζώων και ανθρώπων.
Η άποψη του καθηγητού της Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών Θεόδωρου Πίτσιου, υπεύθυνου του Παλαιοανθρωπολογικού Μουσείου, Πρόεδρου της Ελληνικής Ανθρωπολογικής Εταιρείας.
Ο οποίος ερεύνησε τη περιοχή στο Απήδημα του όρμου του Οιτύλου και ανακάλυψε τον Ταινάριο άνθρωπο τον πρόγονό μας - Προμανιάτη, Προ-Έλληνα!
Είναι: « Το Οίτυλο και γενικότερα η Μάνη αποτελούν όχι μόνο ένα μοναδικό ιστορικό φαινόμενο αλλά και παράδειγμα κοινωνικής οργάνωσης βασισμένης στην αυτογνωσία του ατόμου και την αρμονική ανάπτυξη των μέσων επιβίωσης και του πνευματικού πολιτισμού των ανθρώπων της».
Η Γεωλογική περίοδος του Πλειστοκαίνου περιλαμβάνει περίπου τα τελευταία δύο εκατομμύρια χρόνια, στη διάρκεια των οποίων ολοκληρώθηκε η εξέλιξη του ανθρώπου.
Την πλειστόκαινο περίοδο χαρακτηρίζουν κλιματολογικές μεταβολές του πλανήτη με κύριο χαρακτηριστικό στο βόρειο ημισφαίριο την εξάπλωση των παγετώνων στις ψυχρές περιόδους και την υποχώρηση στις θερμές που είχαν σαν συνέπεια τις κλιματικές αλλαγές και τις μεταβολές της θαλάσσιας στάθμης! Έτσι οι ευνοϊκές οικολογικές συνθήκες της περιοχής του όρμου του Οιτύλου δημιουργούσαν περιβάλλον γνωστό για την επιλογή του από τον παλαιολιθικό άνθρωπο.
Είναι βέβαιο ότι οι σπηλιές του όρμου του Οιτύλου, αλλά και των διπλανών όρμων ακόμη και αν δεν περιέχουν σήμερα παλαιοντολογικά κατάλοιπα έχουν χωρίς αμφιβολία κατοικηθεί από τον άνθρωπο στην ίδια περίοδο με το Απήδημα. Απόδειξη των πιο πάνω απετέλεσε η ανακάλυψη συμπλέγματος παλαιοντολογικών και προϊστορικών ευρημάτων στη θέση Μελιτζιά, της Τσίπας.
Ο μετακατακλισμιαίος άνθρωπος συνεχίζει την κατοίκισή των σπηλαίων του όρμου του Οιτύλου καθώς κα τα σπήλαια του όρμου του Διρού όπου φαίνεται οτι μιά πολυάριθμη ανθρώπινη κοινωνία κατοίκισε στις σπηλιές από τα πρώιμα παλαιολιθικά μέχρι τα ύστερα νεολιθικά συνεχούς παρουσίας ανθρώπινης κοινωνίας.
Οι Λέλεγες
Κατά την προϊστορική η περιοχή κατοικείται από Λέλεγες.
Οι Λέλεγες είναι Προϊστορικός λαός. Σύμφωνα με αναφορές αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων ήταν νομαδικός λαός και φιλοπόλεμος, ο οποίος κατοικούσε στις ακτές της ηπειρωτικής Ελλάδας, της Μικράς Ασίας και στα νησιά. Η ονομασία του προερχόταν από τον επώνυμό ήρωα, τον Λέλεγα (βλ. λ. Λέλεξ), ο οποίος παρουσιάζεται στις γενεαλογικές παραδόσεις της Σπάρτης, των Μεγάρων, της Λευκάδας κ.ά. Στην αρχαία γραμματεία γίνεται λόγος για τάφους Λελέγειους και φρούρια Λελέγεια, ανάλογα προς τα Κυκλώπεια.
Συχνά αναφέρονται ως οι αρχαιότεροι κάτοικοι της Ελλάδας μαζί με τους Πελασγούς και σε μερικές περιπτώσεις ταυτίζονται με αυτούς. Ο Ηρόδοτος (Α, 171) τους ταυτίζει με τους Κάρες.
Κατά τον περιηγητή Παυσανία, (ΙΙΙ, 1. 1-). Ο Λέλεγας ή Λέλεξ ήταν μυθικός βασιλιάς της Λακεδαίμονος ήταν ο αυτόχθων που έδωσε το όνομά του στη χώρα, Λελεγεία και τους κατοίκους της, Λέλεγες.
Είχε τρία παιδιά από τη σύζυγό του Κλεοχάρεια , τον Μύλη (Μυλώνά) ο οποίος επινόησε τον Μύλο για την άλεση των σιτηρών , τον Πολυκάονα και τη Θεράπνη (Θεραπευτή).
Όταν πέθανε ο Μύλης την εξουσία την κληρονόμησε ο γιος του Ευρώτας.
"ὡς δὲ αὐτοὶ Λακεδαιμόνιοι λέγουσι, Λέλεξ αὐτόχθων ὢν ἐβασίλευσε πρῶτος ἐν τῇ γῇ ταύτῃ καὶ ἀπὸ τούτου Λέλεγες ὧν ἦρχεν ὠνομάσθησαν" "ἀποθανόντος Λέλεγος, ὃς ἐβασίλευεν ἐν τῇ νῦν Λακωνικῇ, τότε δὲ ἀπ' ἐκείνου Λελεγίᾳ καλουμένῃ" Κατά τους αρχαίους χρόνους ακολούθησαν, Μυκηναίοι Αχαιοί ή Δαναοί και τέλος οι Δωριείς
Οι Αχαιοί.
Οι Αχαιοί ήταν κατά τους ιστορικούς χρόνους της αρχαίας Ελλάδας η μία από τις τέσσερις φυλές (Αχαιοί, Ίωνες, Αιολείς και Δωριείς) του αρχαίου ελλαδικού χώρου που αποτέλεσαν το πρώιμο Ελληνικό έθνος. Επρόκειτο στην ουσία για ένα δυναμικό αιολικό φύλο, που με τη δύναμη των όπλων επικράτησε στην Ελλάδα της Μυκηναϊκής εποχής.
Ίδρυσαν εκατοντάδες πόλεις με ηγέτιδα πόλη τις Μυκήνες όπου έδωσε το όνομά της στην ιστορική περίοδο, στον πολιτισμό που δημιουργήθηκε αλλά και στους Αχαιούς όπου απο τότε καλούνται και Μυκηναίοι. Μυκηναίοι (Αχαιοί) στρατιώτες, επιβιβασμένοι σε 1186 πλοία αναχωρούν από όλα τα μυκηναϊκά κέντρα για την Τροία.
Οι Τρώες (πελασγοί απόγονοι του Αρκά Δαρδάνου) προετοιμάζονται από τη δική τους πλευρά και συνάπτουν λεόντεια συμμαχία με όλους τους λαούς της δυτικής Μικράς Ασίας Πελασγούς και Λέλεγες κυρίως και τους Θράκες.
Ο δεκαετής Τρωικός Πόλεμος έληξε με αχαϊκή νίκη, καταστροφή της Τροίας και σφαγή των Τρώων.
Κατά τον Τρωικό πόλεμο.
Οι πόλεις της Μάνης που πήραν μέρος στο πλευρό του Μενελάου (παρά την Λελεγική καταγωγή άρα φυλετική συγγένεια με τους Τρώες) και αναφέρει για πρώτη φορά ο Όμηρος στην Β΄ Ραψωδία (581-585) της Ιλιάδας ήσαν: Οίτυλον, Μέσσην, και Λάας. Επίσης αναφέρει (Ιλιάδα Ι 149-152, 291-293), πόλεις της σημερινής έξω Μάνης (Μεσσηνιακής) όπως η Καρδαμύλη, η Ενόπη, και Ιρή, υπό την εξουσία του Αγαμέμνονα και είχαν ταχθεί μάλιστα για προίκα στον Αχιλλέα
Το Οίτυλο στον Όμηρο Η σημασία και η αίγλη της πόλεως ήταν ισότιμη με όλες τις υπόλοιπες της Λακεδαίμονος που αναφέρονται στην Ιλιάδα από τον Όμηρο.
Στη συγκεκριμένη δε περιοχή είναι η κυρίαρχη πόλη μαζί με την Λάς.
Οἳ δ᾽ εἶχον κοίλην Λακεδαίμονα κητώεσσαν, Φᾶρίν τε Σπάρτην τε πολυτρήρωνά τε Μέσσην, Βρυσειάς τ᾽ ἐνέμοντο καὶ Αὐγειὰς ἐρατεινάς, οἵ τ᾽ ἄρ᾽ Ἀμύκλας εἶχον Ἕλος τ᾽ ἔφαλον πτολίεθρον,οἵ τε Λάαν εἶχον ἠδ᾽ Οἴτυλον ἀμφενέμοντο,
ΙΛΙΑΔΟΣ - ΡΑΨΩΔΙΑ Β΄(στίχοι : 581-585
Οι Δωριείς
Οι Δωριείς που εισέβαλαν στην Πελοπόννησο ήταν τρεις φυλές, οι Πάμφιλοι, οι Υλλείς και οι Δυμάνες. Μόλις κατέλαβαν την Πελοπόννησο, την μοίρασαν μεταξύ τους με κλήρο διαιρώντας την σε τρία μέρη:
Στο Άργος, που δόθηκε στον Τήμενο, στη Μεσσήνη, που έλαβε ο Κρεσφόντης και στη Λακεδαίμονα που πήραν τα δυο αδέλφια Ευρυσθένης και Πρόκλης. Στους δυο τελευταίους ανήγαγαν την καταγωγή τους οι βασιλιάδες της Σπάρτης και γι αυτό, άλλωστε, ήσαν δύο στον αριθμό.
Μετά την καταστροφή των Μυκηνών και της Τίρυνθας από τους εισβολείς, το Άργος έγινε η βάση των εξορμήσεων του μυθικού Δωρικού ήρωα Τέμενου, απόγονου του Ηρακλή, και ο μεγαλύτερος των τριών αδελφών, του Κρεσφόντη και Αριστόδημου, οι οποίοι κυρίευσαν την Πελοπόννησο.
Οι γιοι και οι γαμπροί του διαδοχικά (Δειφόντης, Φαλκής, και Κεισός) κατέλαβαν την Τροιζήνη, Επίδαυρο, Αίγινα, Σικυών και Φλιούντα, οι οποίες έγιναν Δωρικές αποικίες.
Έχουν βρεθεί σε πολλές περιοχές επιγραφές και αρχαιολογικά δείγματα από τα χρόνια εκείνα.
Στο Οίτυλο βρέθηκε επιγραφή με πίνακα πολιτών και του Αρμοστή του Ηρακλείδα. [Inscriptiones Graecae. Vol. 1295 s.240-242 1913 (Καταγραφή από Forster 1904, Prott, 1903, Kolbe 1905) και Α. Κουτσιλιέρη «Ιστορία της Μάνης» Αθήναι 1993 σελ. 70].
Κοινό Λακεδαιμονίων
Το 195 π.Χ. ιδρύεται ο ιδιότυπος πολιτικός οργανισμός από 24 αρχικά πόλεις με την ονομασία «Κοινόν των Λακεδαιμονίων». Αποτέλεσε μια ουσιαστική ανάπτυξη στην περιοχή της Λακωνίας.
Για πέντε αιώνες αναπτύσσονται 24 πόλεις από τις οποίες απέμειναν 18
όπως μας τις παραδίδει ο Παυσανίας. Η έκταση που καλύπτουν γεωγραφικά είναι όλα τα παράλια του Λακωνικού κόλπου, ή ανατολική πλευρά του Μεσσηνιακού, φθάνοντας μέχρι τον Ταΰγετο, αλλά και το Αιγαίο στην ανατολική πλευρά του ακρωτηρίου Μαλέας.
Οι υπόλοιπες 6 πόλεις ή παρέμειναν χωρίς αυτονομία υπό την Σπάρτη (Καρδαμύλη), ή συγχωνεύτηκαν με άλλες (η Ασίνη με την Λας). Η Ίππολα αν και δεν αναφέρεται από τον Παυσανία ανήκε και αυτή στο κοινό όπως μαρτυρά αρχαιολογική επιγραφή. Το κοινό τών Λακεδαιμονίων σύμφωνα με τον Παυσανία αποτελείτο από τις παρακάτω πόλεις: Γύθειο ,Ακριαί, Επίδαυρος Λιμηρά ,Ασωπός, Βοιαί, Βρασιαί , Γερονθαί, Ζάραξ, Μαριός, Λας, Πύρριχος, Τευθρώνη, Καινήπολις, Οίτυλον, Θαλάμαι, Λεύκτρα Γερήνια, Αλαγονία
Κοινό Ελευθερολακώνων
Στά (21μ.Χ.) ο αυτοκράτορας Οκταβιανός Αύγουστος αναμορφώνει το «Κοινόν των Λακεδαιμονίων», σε ομοσπονδία από 18 πόλεις, η οποία διατηρήθηκε μέχρι τα χρόνια του Διοκλητιανού με το όνομα «Κοινόν των Ελευθερολακώνων» και έζησε ως τα μέσα του 300 μ.Χ. αι.
Το Κοινό των Ελευθερολακώνων αποτέλεσαν οι πόλεις Γύθειο, Τευθρώνη, Πύρριχος, Λας, Καινήπολη, Οίτυλον, Λεύκτρα, Θαλάμαι, Αλαγονία, Γερήνια, Ασωπός, Ακριαί, Βοιαί, Ζάραξ, Επίδαυρος Λιμηρά, Βρασιαί, Γερόνθαι, Μαριός
Πρώτη Βυζαντινή Περίοδος (330-586)
Κατά την εποχή του Μεγάλου Θεοδοσίου ξεκινούν οι διωγμοί εναντίον οτιδήποτε Εθνικού (Ελληνικού) ως ειδωλολατρικού , και συνεχίζεται με μεγαλύτερη ένταση, επί αυτοκράτορα Αρκαδίου. Τότε καταστρέφονται Ελληνικά μνημεία στην Ολυμπία, Σπάρτη, Κορίνθο και μαζί με αυτές και κάθε Ελληνική (Εθνική) ανάμνηση στην Πελοπόννησο .
Τους φανατικούς Βυζαντινούς διαδέχονται οι ορδές των Βανδάλων.
Οι Βάνδαλοι με αρχηγό τον Γιζέριχο, επιτέθηκαν στην παραταινάρια περιοχή με στόχο τα αρχαία ιερά. Η αντίσταση των Μανιατών, όμως δεν επέτρεψε στον Γιζέριχο να υλοποιήσει το σχέδιο του αποχωρώντας με μεγάλες απώλειες. Ετσι σώθηκαν τα ιερά στο Οίτυλο, στο Ταίναρο και αλλού στη Μάνη πράγμα που σημαίνει ότι υπήρχαν ισχυρές Μανιάτικες Πόλεις.
Γύρω στα 532 μ.Χ. έπεσε μεγάλη επιδημία πανούκλας, στην Πελοπόννησο που κράτησε περίπου 50 χρόνια και αποδεκάτισε τον πληθυσμό, η ενίσχυση ή η κατασκευή των κάστρων ήταν
επιβεβλημένη για να μην ερημώσει εντελώς από τις επιδρομές των εχθρών της αυτοκρατορίας.
Η παρουσία των Βυζαντινών στο Βίτυλο ηταν δυναμική λόγω θέσης έχτισαν πάνω στα Μυκηναϊκά ερείπια των κυκλώπειων τειχών ένα ισχυρό οχυρό το οποίο στα χρόνια της Φραγκοκρατίας θα ενισχυθεί ακόμα περισσότερο.
Τους φανατικούς Βυζαντινούς διαδέχονται οι ορδές των Βανδάλων.
Οι Βάνδαλοι με αρχηγό τον Γιζέριχο, επιτέθηκαν στην παραταινάρια περιοχή με στόχο τα αρχαία ιερά. Η αντίσταση των Μανιατών, όμως δεν επέτρεψε στον Γιζέριχο να υλοποιήσει το σχέδιο του αποχωρώντας με μεγάλες απώλειες. Ετσι σώθηκαν τα ιερά στο Οίτυλο, στο Ταίναρο και αλλού στη Μάνη πράγμα που σημαίνει ότι υπήρχαν ισχυρές Μανιάτικες Πόλεις.
Γύρω στα 532 μ.Χ. έπεσε μεγάλη επιδημία πανούκλας, στην Πελοπόννησο που κράτησε περίπου 50 χρόνια και αποδεκάτισε τον πληθυσμό, η ενίσχυση ή η κατασκευή των κάστρων ήταν
επιβεβλημένη για να μην ερημώσει εντελώς από τις επιδρομές των εχθρών της αυτοκρατορίας.
Η παρουσία των Βυζαντινών στο Βίτυλο ηταν δυναμική λόγω θέσης έχτισαν πάνω στα Μυκηναϊκά ερείπια των κυκλώπειων τειχών ένα ισχυρό οχυρό το οποίο στα χρόνια της Φραγκοκρατίας θα ενισχυθεί ακόμα περισσότερο.
Στό το χρονικό του Μορέος βλέπουμε να ονομάζεται κάστρο της Μαϊνης .
Εν «τούτω εκαβαλλίκεψεν ο πρίγκιπας ατός του,
καθώς τον εσυμβούλεψαν οι άνθρωποι του τόπου,
κ᾿ επέρασε τον Πασσαβάν κ᾿ εδιάβη εις την Μάϊνην·
εκεί ηύρεν σπήλαιον φοβερόν εις ακριοτήρι απάνω.
Διατί του άρεσεν πολλά, εποίησεν ένα κάστρον
και Μάϊνην το ωνόμασε, ούτως το λέγουν πάλιν.
Κι ωσάν είδαν οι άρχοντες κ᾿ οι αρχηγοί του δρόγγου
το πώς οι Φράγκοι εποιήσασιν εκείνα τα δύο κάστρη,
βουλήν επήραν ενομού το πώς να θέλουν διάξει.»
Το χτίσιμο του οχυρού πρέπει να γίνει σε τόπο με στρατηγηκή σημασία και τέτοιος τόπος είναι μόνον το Βίτυλο. Είναι φανερό αν κυττάξει κανείς έναν γεωφυσικό χάρτη της Λακωνικής θα διαπιστώσει αμέσως ότι όποιος ελέγχει το Οίτυλο εξουσιάζει όλη την Μάνη, πράγμα που αντιλαμβάνεται ο πολύπειρος Φράγκος πολέμαρχος.
Στο Βίτυλο η οροσειρά του Ταϋγέτου σχηματίζει ένα μεγάλο διάσελο, ανοίγοντας έτσι τον μοναδικό δρόμο επικοινωνίας της δυτικής Μάνης και της εκείθεν Μεσσηνίας με την υπόλοιπη Λακωνία προς Γύθειο αλλά και προς την μέσα Μάνη.
Είναι φανερό πως το Βίτυλο βρίσκεται σε μια στρατηγηκή θέση από την οποία ελέγχονται οι δρόμοι επικοινωνίας και εμπορίου ξηράς και θάλασσας μέσω των δύο Λιμένων, του Βόρειου (καραβοστάσι) και του Νοτίου(Λιμένι) και οι δύο στον ομώνυμο Όρμο του Οιτύλου. Είναι φανερό ότι ο τόπος εξασφαλίζει τα υψηλότερα στρατηγικά πλεονεκτήματα πρώτα το μοναδικό χερσαίο πέρασμα από την Δυτική Μάνη και την Μεσσηνία προς την Ανατολική Μάνη αλλά καιτην μέσα Μάνη.
Δεύτερον διαθέτει έναν λειτουργικό Λιμένα με κάθε καιρό μοναδική περίπτωση στην Μάνη.
Ο Τούρκος Εβλιγιά Τσελεμπή αναφέρει ότι όρμος με τους δύο λιμένες έχει περίμετρο τέσσερα μίλια και μπορεί να χωρέσει χίλια πλοία, για τούτο αποτελούσε την μεγαλύτερη ναυτική σκάλα.
7ος –8ος αιώνες. Οι Μελιγγοί
Οι Μελιγγοί Σλάβικο φύλο εγκαθίστανται αρχικά στον Μοριά (πιθανόν 856 μχ) επί Λέοντος στ΄ του επονομαζόμενου Σοφού της δυναστείας των Μακεδόνων υιού του Βασιλείου του Α΄.
Στις αρχές του 7ου αιώνα κατεβαίνουν δια μέσω του Ταϋγέτου στην περιοχή της Δυτικής Μάνης ( της λεγόμενης Μεσσηνιακής) μέχρι των περιχώρων του Βίτυλου. Ήταν γνωστοί και ως Μελιγγοί ή Μελίγγοι και Μηλίγγοι.
Το Οίτυλο αποτελεί την πρώτη γραμμή άμυνας στην προοπτική της επέκτασης των Μελιγγών στην Μάνη διαθέτοντας ισχυρή Οχυρή θέση (Βυζαντινό Φρούριο) μέγάλης στρατηγικής σημασίας για τους Βυζαντινούς οι οποίοι εγκαθιστούν βυζαντινή φρουρά η οποία είναι δύναμη άμυνας και αποτροπής των ληστρικών επιδρομών των Μελλιγγών.
Στα δυτικά του Οιτύλου στο μέτωπο πρώτης προσβολής που θα δεχόταν το Οίτυλο από τους Μελιγγούς του ζυγού διατάσσεται προμαχώνας σε αρχαία οχυρωματική θέση που βρίσκεται μετά τον λάκο (βιγγλατόρια ) λίγο χαμηλότερα από αρχαία φρυκτωρία (καμινοβίγγλιον).
Η ληστρική συμπεριφορά των Μελιγγών επιβεβαιώνεται από τον Κωνσταντίνο Ζ' Πορφυρογέννητο, σύμφωνα με τον οποίο ζούσαν άτακτα και απείθαρχα, και δημιουργούσαν προβλήματα στους ντόπιους με τις αρπαγές και τους εμπρησμούς που έκαναν.
Γιά την Ελληνική καταγωγή των Οιτυλιωτών μας πληροφορεί ξεκάθαρα Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Ζ΄ ο Πορφυρογέννητος, ότι οι κάτοικοι του κάστρου της Μαϊνης, δεν κατάγονται από τους Σλάβους, αλλά από τους αρχαίους Έλληνες.
Οι Μελιγγοί εξεγέρθηκαν αρκετές φορές κατά των Βυζαντινών.Το 842 στάλθηκε από τον Μιχαήλ Γ' στην περιοχή ο Θεοφύλακτος Βρυέννιος για να υποτάξει τους εξεγερμένους του θέματος Πελοποννήσου, ανάμεσα στους οποίους ήταν και οι Μηλιγγοί και οι Εζερίτες, οι οποίοι υποτάχθηκαν και αναγκάστηκαν να πληρώνουν ετήσιο φόρο 60 και 300 χρυσά νομίσματα αντίστοιχα. Αλλά και ο τελευταίος τους ξεσηκωμός, στα χρόνια του Ρωμανού Α' Λακαπηνού είχε δυσμενή κατάληξη.
Το 921 ο στρατηγός Κρινίτης Αροτράς διατάχθηκε να τους υποτάξει. Η εκστρατεία διήρκεσε από την άνοιξη μέχρι το Νοέμβριο του ιδίου έτους. Οι Μηλιγγοί νικήθηκαν και υποχρεώθηκαν να πληρώνουν ετήσιο φόρο στην αυτοκρατορία 540 χρυσά νομίσματα, ποσό που αργότερα ελαττώθηκε.
Στα 802-812μ.Χ. Ιδρύεται το «Θέμα του Μοριά» από τον αυτοκράτορα Νικηφόρο τον Α΄.
Το κάστρο του Οιτύλου υπάγεται σε αυτό.
Επισκοπή Μάνης στο Οίτυλο
Στα 886-911μ.Χ Στην έκθεση του Λέοντος ΣΤ΄ του Σοφού μνημονεύεται για πρώτη φορά η επισκοπή Μαΐνης, ότι ήταν από τις αρχαιότερες του Μοριά και ανήκε στην Μητρόπολη Κορίνθου.
Εκχριστιανισμός στο Οίτυλο
Μιά από τις τελευταίες περιοχές της αυτοκρατορίας που εκχριστιανίστηκε ήταν το Οίτυλο .
968-998. Ο Νίκων «ο Μετανοείτε» εκχριστιανίζει με την βία τους κατοίκους του που λόγω της πανάρχαιας καταγωγής τους είναι προσηλωμένοι στην μητρώα θρησκεία. Ωστόσο μέχρι και το 1300 διατηρούνται στο Οίτυλο κυρίως σε σπήλαια (άντρα) λατρευτικές τελετές χθονίων θεοτήτων και κυρίως της μεγάλης μητέρας ( Γέας, Δα Μάτερ), αλλά και Αώων (ηλιακών) όπως ο Αώος Απόλλων.
συνεχίζεται....
Εν «τούτω εκαβαλλίκεψεν ο πρίγκιπας ατός του,
καθώς τον εσυμβούλεψαν οι άνθρωποι του τόπου,
κ᾿ επέρασε τον Πασσαβάν κ᾿ εδιάβη εις την Μάϊνην·
εκεί ηύρεν σπήλαιον φοβερόν εις ακριοτήρι απάνω.
Διατί του άρεσεν πολλά, εποίησεν ένα κάστρον
και Μάϊνην το ωνόμασε, ούτως το λέγουν πάλιν.
Κι ωσάν είδαν οι άρχοντες κ᾿ οι αρχηγοί του δρόγγου
το πώς οι Φράγκοι εποιήσασιν εκείνα τα δύο κάστρη,
βουλήν επήραν ενομού το πώς να θέλουν διάξει.»
Το χτίσιμο του οχυρού πρέπει να γίνει σε τόπο με στρατηγηκή σημασία και τέτοιος τόπος είναι μόνον το Βίτυλο. Είναι φανερό αν κυττάξει κανείς έναν γεωφυσικό χάρτη της Λακωνικής θα διαπιστώσει αμέσως ότι όποιος ελέγχει το Οίτυλο εξουσιάζει όλη την Μάνη, πράγμα που αντιλαμβάνεται ο πολύπειρος Φράγκος πολέμαρχος.
Στο Βίτυλο η οροσειρά του Ταϋγέτου σχηματίζει ένα μεγάλο διάσελο, ανοίγοντας έτσι τον μοναδικό δρόμο επικοινωνίας της δυτικής Μάνης και της εκείθεν Μεσσηνίας με την υπόλοιπη Λακωνία προς Γύθειο αλλά και προς την μέσα Μάνη.
Είναι φανερό πως το Βίτυλο βρίσκεται σε μια στρατηγηκή θέση από την οποία ελέγχονται οι δρόμοι επικοινωνίας και εμπορίου ξηράς και θάλασσας μέσω των δύο Λιμένων, του Βόρειου (καραβοστάσι) και του Νοτίου(Λιμένι) και οι δύο στον ομώνυμο Όρμο του Οιτύλου. Είναι φανερό ότι ο τόπος εξασφαλίζει τα υψηλότερα στρατηγικά πλεονεκτήματα πρώτα το μοναδικό χερσαίο πέρασμα από την Δυτική Μάνη και την Μεσσηνία προς την Ανατολική Μάνη αλλά καιτην μέσα Μάνη.
Δεύτερον διαθέτει έναν λειτουργικό Λιμένα με κάθε καιρό μοναδική περίπτωση στην Μάνη.
Ο Τούρκος Εβλιγιά Τσελεμπή αναφέρει ότι όρμος με τους δύο λιμένες έχει περίμετρο τέσσερα μίλια και μπορεί να χωρέσει χίλια πλοία, για τούτο αποτελούσε την μεγαλύτερη ναυτική σκάλα.
7ος –8ος αιώνες. Οι Μελιγγοί
Οι Μελιγγοί Σλάβικο φύλο εγκαθίστανται αρχικά στον Μοριά (πιθανόν 856 μχ) επί Λέοντος στ΄ του επονομαζόμενου Σοφού της δυναστείας των Μακεδόνων υιού του Βασιλείου του Α΄.
Στις αρχές του 7ου αιώνα κατεβαίνουν δια μέσω του Ταϋγέτου στην περιοχή της Δυτικής Μάνης ( της λεγόμενης Μεσσηνιακής) μέχρι των περιχώρων του Βίτυλου. Ήταν γνωστοί και ως Μελιγγοί ή Μελίγγοι και Μηλίγγοι.
Το Οίτυλο αποτελεί την πρώτη γραμμή άμυνας στην προοπτική της επέκτασης των Μελιγγών στην Μάνη διαθέτοντας ισχυρή Οχυρή θέση (Βυζαντινό Φρούριο) μέγάλης στρατηγικής σημασίας για τους Βυζαντινούς οι οποίοι εγκαθιστούν βυζαντινή φρουρά η οποία είναι δύναμη άμυνας και αποτροπής των ληστρικών επιδρομών των Μελλιγγών.
Στα δυτικά του Οιτύλου στο μέτωπο πρώτης προσβολής που θα δεχόταν το Οίτυλο από τους Μελιγγούς του ζυγού διατάσσεται προμαχώνας σε αρχαία οχυρωματική θέση που βρίσκεται μετά τον λάκο (βιγγλατόρια ) λίγο χαμηλότερα από αρχαία φρυκτωρία (καμινοβίγγλιον).
Η ληστρική συμπεριφορά των Μελιγγών επιβεβαιώνεται από τον Κωνσταντίνο Ζ' Πορφυρογέννητο, σύμφωνα με τον οποίο ζούσαν άτακτα και απείθαρχα, και δημιουργούσαν προβλήματα στους ντόπιους με τις αρπαγές και τους εμπρησμούς που έκαναν.
Γιά την Ελληνική καταγωγή των Οιτυλιωτών μας πληροφορεί ξεκάθαρα Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Ζ΄ ο Πορφυρογέννητος, ότι οι κάτοικοι του κάστρου της Μαϊνης, δεν κατάγονται από τους Σλάβους, αλλά από τους αρχαίους Έλληνες.
Οι Μελιγγοί εξεγέρθηκαν αρκετές φορές κατά των Βυζαντινών.Το 842 στάλθηκε από τον Μιχαήλ Γ' στην περιοχή ο Θεοφύλακτος Βρυέννιος για να υποτάξει τους εξεγερμένους του θέματος Πελοποννήσου, ανάμεσα στους οποίους ήταν και οι Μηλιγγοί και οι Εζερίτες, οι οποίοι υποτάχθηκαν και αναγκάστηκαν να πληρώνουν ετήσιο φόρο 60 και 300 χρυσά νομίσματα αντίστοιχα. Αλλά και ο τελευταίος τους ξεσηκωμός, στα χρόνια του Ρωμανού Α' Λακαπηνού είχε δυσμενή κατάληξη.
Το 921 ο στρατηγός Κρινίτης Αροτράς διατάχθηκε να τους υποτάξει. Η εκστρατεία διήρκεσε από την άνοιξη μέχρι το Νοέμβριο του ιδίου έτους. Οι Μηλιγγοί νικήθηκαν και υποχρεώθηκαν να πληρώνουν ετήσιο φόρο στην αυτοκρατορία 540 χρυσά νομίσματα, ποσό που αργότερα ελαττώθηκε.
Στα 802-812μ.Χ. Ιδρύεται το «Θέμα του Μοριά» από τον αυτοκράτορα Νικηφόρο τον Α΄.
Το κάστρο του Οιτύλου υπάγεται σε αυτό.
Επισκοπή Μάνης στο Οίτυλο
Στα 886-911μ.Χ Στην έκθεση του Λέοντος ΣΤ΄ του Σοφού μνημονεύεται για πρώτη φορά η επισκοπή Μαΐνης, ότι ήταν από τις αρχαιότερες του Μοριά και ανήκε στην Μητρόπολη Κορίνθου.
Εκχριστιανισμός στο Οίτυλο
Μιά από τις τελευταίες περιοχές της αυτοκρατορίας που εκχριστιανίστηκε ήταν το Οίτυλο .
968-998. Ο Νίκων «ο Μετανοείτε» εκχριστιανίζει με την βία τους κατοίκους του που λόγω της πανάρχαιας καταγωγής τους είναι προσηλωμένοι στην μητρώα θρησκεία. Ωστόσο μέχρι και το 1300 διατηρούνται στο Οίτυλο κυρίως σε σπήλαια (άντρα) λατρευτικές τελετές χθονίων θεοτήτων και κυρίως της μεγάλης μητέρας ( Γέας, Δα Μάτερ), αλλά και Αώων (ηλιακών) όπως ο Αώος Απόλλων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια σας....συντροφιά μας.