Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Μυθολογία. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Μυθολογία. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

15 Οκτωβρίου 2015

Αρχαίες πηγές για την γιγαντομαχία.

Ο Απολλόδωρος αναφέρει ότι μετά την Τιτανομαχία οι Ολύμπιοι θεοί αντιμετώπισαν και νίκησαν με μεγάλη δυσκολία ένα φοβερό γένος ανθρωπο-ερπετικών όντων, τους πανίσχυρους Γίγαντες:

«Η Γή δε, αγανακτούσα για τους Τιτάνες, γεννά από τον Ουρανό τους Γίγαντες, ανυπερβλήτους στο μέγεθος των σωμάτων και ασυναγωνίστους στην δύναμη, οι οποίοι φαίνονταν φοβεροί στην όψη, με μακρά κόμη και γένια κρεμάμενα εκ της κεφαλής τους, και είχαν στο κάτω μέρος τους φολίδες δρακόντων.
Γεννήθηκαν δε, όπως λέγουν κάποιοι στις Φλέγρες (της Χαλκιδικής), κατ’ άλλους δε, στην Παλλήνη (της Χαλκιδικής).
Εξακόντιζαν δε στον ουρανό βράχους και φλεγόμενες δρυς.
Υπερείχαν δε εκ πάντων αυτών ο Πορφυρίων και ο Αλκυονεύς, ο οποίος μάλιστα, εφ’όσον μαχόταν στην γη όπου είχε γεννηθεί, ήταν αθάνατος.
Επίσης, αυτός άρπαξε από την Ερύθεια τις αγελάδες του Ηλίου.
Είχε δοθεί δε χρησμός στους θεούς ότι ουδείς των Γιγάντων μπορούσε να φονευθεί απ’αυτούς, αλλά αν συμμαχούσε μαζί τους κάποιος θνητός, εκείνοι θα πέθαιναν.
Αφού δε η Γη πληροφορήθηκε τούτο, αναζητούσε ένα βότανο, για να μη μπορούν, δι’αυτού, οι Γίγαντες να φονευθούν ούτε από θνητό.
Αλλά ο Ζεύς, αφού απαγόρευσε στην Ηώ, την Σελήνη και τον Ήλιο να φανούν, πρόλαβε να κόψη ο ίδιος αυτός το βότανο και κάλεσε δια της Αθηνάς ως σύμμαχο τον Ηρακλή.
Και εκείνος πρώτα μεν τόξευσε τον Αλκυονέα, ο οποίος όμως, όσο έπεφτε στην γη, τόσο και ανέκαμπτε.
Αλλά κατόπιν συμβουλής της Αθηνάς ο Ηρακλής τον έσυρε έξωθεν της Παλλήνης.
Και εκείνος μεν πέθανε ούτως, ενώ ο Πορφυρίων όρμησε κατά την μάχη εναντίον του Ηρακλέους και της Ήρας.
Αλλά ο Ζεύς του ενέβαλε πόθο για την Ήρα, η οποία, ενώ αυτός έσχιζε τα πέπλα της, θέλοντας να την βιάση, ζητούσε βοήθεια.
Και αφού ο Ζεύς κεραυνοβόλησε αυτόν, ο Ηρακλής τον τόξευσε και τον φόνευσε.
Όσον αφορά δε τους υπολοίπους Γίγαντες, ο Απόλλων τόξευσε τον αριστερό οφθαλμό του Εφιάλτη και ο Ηρακλής τον δεξιό. Τον Εύρυτο δε φόνευσε ο Διόνυσος δια θύρσου, τον Κλυτίο η Εκάτη δια δαδών και τον Μίμαντα ο Ήφαιστος ρίχνοντάς του μύδρους (=διάπυρα σίδερα).Η Αθηνά δε έριξε επάνω στον Εγκέλαδο, ο οποίος είχε τραπεί εις φυγή, την νήσο Σικελία και αφού έγδαρε το δέρμα του Πάλλαντος, κάλυψε δι’αυτού κατά την μάχη το ίδιο το σώμα της.
Ο Πολυβώτης δε, καταδιωκόμενος δια θαλάσσης από τον Ποσειδώνα, έφθασε στην Κώ.
Τότε δε, ο Ποσειδών απέσπασε ένα μέρος της νήσου, το ονομαζόμενο Νίσυρο, και το έριξε επάνω του.
Ο Ερμής δε, φορώντας κατά την μάχη την κυνή του Άδη, φόνευσε τον Ιππόλυτο, η Άρτεμις τον Γρατίωνα και οι Μοίρες, μαχόμενες δια χαλκίνων ροπάλων, τον Άγριο και τον Θόωνα.
Τους άλλους δε Γίγαντες φόνευσε ο Ζεύς, ρίχνοντάς τους κεραυνούς.
Και όλους, ενώ πέθαιναν, τους τόξευσε ο Ηρακλής».
(Βιβλιοθήκη, Α.6.1-2).
Από τα ανάγλυφα του βωμού της Περγάμου μαθαίνουμε τι εννοούσε ο Απολλόδωρος λέγοντας ότι οι Γίγαντες «είχαν στο κάτω μέρος τους φολίδες δρακόντων»:
Εις αυτά λοιπόν, με εξαίρεση τον Λέοντα, οι Γίγαντες απεικονίζονται ως ανδρόμορφοι μέχρι και τους γλουτούς, αλλά με δύο σπείρες οφιοειδών δρακόντων αντί ποδιών
Ο Ησίοδος αναφέρει ότι οι Γίγαντες γεννήθηκαν από το αίμα του Ουρανού που χύθηκε στην Γαία όταν ο Κρόνος απέκοψε τα αιδοία αυτού, αλλά δεν μνημονεύει καθόλου την Γιγαντομαχία (όπως είναι γνωστή η σύγκρουσις των Ολυμπίων θεών με τους Γίγαντες: «Και αυτά (τα αιδοία του Ουρανού) δεν έφυγαν μάταια από το χέρι (του Κρόνου). Διότι όσες αιμάτινες σταγόνες χύθηκαν τις δέχθηκε όλες η Γαία.
Και κατά το κυκλικό πέρασμα των ενιαυτών (=μακρών χρονικών περιόδων) γέννησε τις κρατερές (=κραταιές) Ερινύες, τους μεγάλους Γίγαντες -οι οποίοι έλαμπαν στα όπλα τους, μακρά δόρατα έχοντας στα χέρια τους- και τις Νύμφες που Μελίες ονομάζουν στην άπειρη γαία».
(Θεογονία, 182-187).

Ο Έλλην ποιητής του 3ου αιώνος π.Χ. Απολλώνιος ο Ρόδιος αναφέρει ότι ο Μίμας φονεύθηκε όχι από τον Ήφαιστο, αλλά από τον Άρη
(Αργοναυτκά, Γ.1226).

Τούτο συμφωνεί με μία Αθηναϊκή αγγειογραφία της Κλασσικής εποχής, στην οποία όμως ο Μίμας αναφέρεται ως Μίμων και απεικονίζεται όχι ως ημιερπετοειδής, αλλά ως ανθρωπόμορφος οπλίτης.

Ο Έλλην ιστορικός του 1ου αιώνος π.Χ. Διόδωρος ο Σικελιώτης αναφέρει ότι κατά τους Αιγυπτίους ο Ηρακλής που πολέμησε στην Γιγαντομαχία δεν ήταν ο υιός του Διός και της Αλκμήνης (ο οποίος είναι γνωστός ως Αμφιτρυωνιάδης Ηρακλής), αλλά ένας άλλος, πολύ αρχαιότερος Ηρακλής: «Διότι, καθώς ομολογούν όλοι ότι ο Ηρακλής αγωνίσθηκε μαζί με τους Ολύμπιους θεούς κατά τον πόλεμό τους εναντίον των γιγάντων, λέγουν (οι Αιγύπτιοι) ότι ουδόλως αρμόζει στην γη να έχει γεννήσει τους γίγαντες κατά την εποχή που λέγουν οι Έλληνες ότι γεννήθηκε ο Ηρακλής, μία γενεά, δηλαδή, προ των Τρωϊκών (του Τρωϊκού πολέμου), αλλά μάλλον, όπως λέγουν αυτοί, κατά την εποχή της γενέσεως των ανθρώπων.Διότι απ’εκείνη έως σήμερα οι Αιγύπτιοι μετρούν περισσότερα από 10.000 έτη, ενώ από τα Τρωϊκά λιγότερα από 1.200…».
(Βιβλιοθήκη Ιστορική, Α.24).

Τούτο είναι αδιαμφισβητήτως ορθό, αφού η Γιγαντομαχία διεξήχθη λίγο μετά την Τιτανομαχία-η οποία ήταν πολύ αρχαιότερη του Τρωϊκού πολέμου-ενώ ο Αμφιτρυωνιάδης Ηρακλής φόνευσε δύο τερατώδη τέκνα του μεταγενεστέρου της Γιγαντομαχίας Τυφώνος, την Λερναία Ύδρα και τον Όρθο. Προφανώς δε, ο Αμφιτρυωνιάδης Ηρακλής ήταν μετενσάρκωση του αρχαιότερου Ηρακλέους, και ακριβώς δια τούτο τους συγχέουν οι Ελληνικοί μύθοι.

Ο Έλλην γεωγράφος και ιστορικός των 1ου π.Χ-1ου μ.Χ αιώνων Στράβων αναφέρει ότι κατά κάποιους (προφανώς, κυρίως κατοίκους της Ιταλίας) η Γιγαντομαχία διεξήχθη όχι στην Χαλκιδική, αλλά στο Φλεγραίο πεδίο (ή Φλέγρα) της Καμπανίας της Ιταλίας, την πεδιάδα πέριξ της μετέπειτα πόλεως Κύμης.
(Γεωγραφικά, Ε.5.4.4-5.4.6-ΣΤ.3.5).

Κατ’αυτή δε την εκδοχή, κάποιοι Γίγαντες διεσώθησαν στην νοτιοανατολική Ιταλία, στην περιοχή της μετέπειτα μικρής πόλεως Λευκά: «Είναι και αυτή (τα Λευκά) πολίχνη, όπου δείχνεται πηγή δυσώδους ύδατος.Μυθολογούν δε ότι τους Γίγαντες που επέζησαν στην Φλέγρα της Καμπανίας, οι οποίοι ονομάζονταν Λευτέρνιοι, τους εξεδίωξε ο Ηρακλής, και κατέφυγαν εκεί, όπου καλύφθηκαν από την γη. Εκ των χώρων τους δε έχει τέτοιο ρεύμα η εν λόγω πηγή.Και δια τούτο ονομάζουν αυτή την παραλία Λευτερνία…».
(Στράβων, Γεωγραφικά, ΣΤ.3.5).

Επίσης, ο Στράβων αναφέρει-κατά την κρατούσα, Χαλκιδική εκδοχή της Γιγαντομαχίας-ότι κάποιοι Γίγαντες διέφυγαν στην Μύκονο, αλλά εξοντώθηκαν και αυτοί από τον Ηρακλή: «Η Μύκονος δε είναι αυτή υπό την οποία μυθολογούν ότι κείνται οι ύστατοι των Γιγάντων, οι οποίοι εξοντώθηκαν από τον Ηρακλή…».
(Γεωγραφικά, Ι.5.9).

Επίσης, ο Στράβων αναφέρει για τον Πολυβώτη τα ίδια με τον Απολλόδωρο: «Λέγουν δε ότι η Νίσυρος είναι αποσπασθέν μέρος της Κώ, προσθέτοντας και τον μύθο ότι ο Ποσειδών, καταδιώκοντας έναν εκ των Γιγάντων, τον Πολυβώτη, απέσπασε δια της τρίαινάς του ένα τεμάχιο της Κω και το έριξε επάνω αυτόν.Και το βληθέν έγινε η Νίσυρος, η οποία έχει κείμενο κάτωθέν της αυτόν τον γίγαντα. Κάποιοι όμως λέγουν ότι αυτός κείται κάτωθεν της Κω».
(Γεωγραφικά, Ι.5.16).

Ο Ρωμαίος ποιητής του 1ου αιώνος μ.Χ. Στάτιος αναφέρει ότι «όταν ο Εγκέλαδος προσπαθεί να αλλάξει πλευρό, άνωθεν του το φλογερό όρος (η Αίτνα) βροντά από τα έγκατά του και οι κορυφές του πλημμυρίζουν (από λάβα)».
(Θηβαϊς, 3.594).

Δηλαδή, θεωρεί ότι ο Εγκέλαδος είναι καταπλακωμένος από την Αίτνα, αλλά δεν έχει πεθάνει και προκαλεί δια των κινήσεών του τις ηφαιστειακές εκρήξεις της.Το ίδιο δε αναφέρει και ο Έλλην ποιητής του 4ου αιώνος μ.Χ. Κόϊντος Σμυρναίος, αποκαλώντας μάλιστα τον Εγκέλαδο «αθάνατο».
(Τα μεθ’Όμηρον, ΙΔ.581).

Ο Έλλην μυθογράφος των 1ου-2ου αιώνων μ.Χ. Πτολεμαίος Ηφαιστίων αναφέρει ότι ο Γίγας που φονεύθηκε από τον Ηρακλή όταν επιτέθηκε στην Ήρα, δηλαδή ο Πορφυρίων, ήταν «πυρίπνοος (=είχε πύρινη αναπνοή)».
(Φώτιος,.Επιτομή της Καινής Ιστορίας του Πτολεμαίου Ηφαιστίωνος, 12).

Επίσης, ο Πτολεμαίος Ηφαιστίων αναφέρει έναν Γίγαντα ονόματι Λέοντα: «Ο Ηρακλής φορούσε την δορά όχι του λέοντος του Νεμέας, αλλά του Λέοντος, ενός εκ των Γιγάντων, ο οποίος φονεύθηκε από τον Ηρακλή αφού τον προκάλεσε εις μονομαχία».
(Φώτιος,.Επιτομή της Καινής Ιστορίας του Πτολεμαίου Ηφαιστίωνος, 37).

Αυτός ο Γίγας ταυτίζεται με έναν λεοντοκέφαλο, και κατά τα λοιπά ανδρόμορφο, Γίγαντα που απεικονίζεται στα ανάγλυφα του βωμού της Περγάμου. Προφανώς λοιπόν, ήταν ημιλεοντόμορφος, ενώ ο Ηρακλής που φορούσε την δορά του ήταν βεβαίως όχι ο Αμφιτρυωνιάδης, αλλά ο πρεσβύτερος Ηρακλής.
Από τον ναό του Διός της ελληνικής Περγάμου η Γιγαντομαχία ένας Λέων και η Κητώ – 175 π.Χ.
Επίσης, ο Πτολεμαίος Ηφαιστίων αναφέρει έναν Γίγαντα ονόματι Δάμυσο: «Εκείνος (ο κένταυρος Χείρων) ξέθαψε το σώμα του Γίγαντος Δαμύσου, το οποίο έκειτο στην Παλλήνη (ο Δάμυσος ήταν ο ταχύτερος εξ όλων των Γιγάντων), και αφαίρεσε τον αστράγαλό του, τον οποίον προσάρμοσε και ενσωμάτωσε δια φαρμάκων στο (αριστερό) πόδι του Αχιλλέως…».
(Φώτιος,. Επiτομή της Καινής Ιστορίας του Πτολεμαίου Ηφαιστίωνος, 45).

Ο Ρωμαίος μυθογράφος του 2ου αιώνος μ.Χ. Υγίνος αναφέρει ότι η Γαία γέννησε τους Γίγαντες όχι από τον Ουρανό, αλλά με τον Τάρταρο: «Από την Γαία και τον Τάρταρο γεννήθηκαν οι Γίγαντες: Ο Εγκέλαδος, ο Κοίος, ο Ελέντης, ο Μόρφιος, ο Αστραίος, ο Πέλωρος, ο Πάλλας, ο Έμφυτος, ο Ροίκος, ο Ιένιος, ο Άγριος, ο Αλέμων, ο Εφιάλτης, ο Εύρυτος, ο Εφφρακόρδων, ο Θεομίσης, ο Θεοδάμας, ο Ώτος, ο Τυφών, ο Πολυβώτης, ο Μεεφριάρος, ο Άβησος, ο Κολοφώνος και ο Ιαπετός».
(Μύθοι, Προοίμιο)

Αυτή η εκδοχή όμως είναι αδιαμφισβητήτως εσφαλμένη, αφού ο Ησίοδος-στον οποίον και βασίζεται ο Απολλόδωρος ως προς την καταγωγή των Γιγάντων-και είναι πολύ αρχαιότερος του Υγίνου, ήτοι εγγύτερος προς τα μυθολογικά γεγονότα, και-όπως ο ίδιος δηλώνει-διδάχθηκε την Θεογονία από τις θεές Μούσες
(Θεογονία, 22-34).

Ο Υγίνος σφάλλει ως προς πέντε από τα 24 ονόματα Γιγάντων που αναφέρει: Ο Κοίος και ο Ιαπετός είναι Τιτάνες και ο Αστραίος υιός του Τιτάνος Κριού και της Ευρυβίας, θυγατρός του Πόντου, ο Ώτος ήταν μεν γίγας, αλλά υιός του Ποσειδώνος και της Ιφιμέδειας, και ο Τυφών είναι μεν γίγας και υιός του Ταρτάρου και της Γαίας, αλλά δεν ανήκει στους Φλεγραίους (ή Παλληνίους) Γίγαντες.
Επίσης, ο Υγίνος αναφέρει ότι κατά κάποιους η Γιγαντομαχία συνδέεται με τον αστερισμό του Δράκοντος: «Κάποιοι δε λέγουν ότι αυτός ο δράκων (ο αστερισμός του Δράκοντος) ρίφθηκε από τους Γίγαντες κατά της Αθηνάς, όταν αυτή μαχόταν εναντίον τους.Αλλά η Αθηνά άρπαξε τον περιελισσόμενο δράκοντα, τον εκσφενδόνισε στα άστρα και τον τοποθέτησε ακριβώς στον πόλο του ουρανό.Ούτως, μέχρι και σήμερα αυτός φαίνεται με το σώμα του περιελιγμένο, σαν να έχει μόλις μεταφερθεί στα άστρα».
(Αστρονομικά, 2.3).

Ο Έλλην σοφιστής των 2ου-3ου αιώνος μ.Χ Φιλόστρατος παραθέτει την άποψη που είχε περί των Γιγάντων ο θείος Έλλην φιλοσόφος του 1ου αιώνος μ.Χ. Απολλώνιος ο Τυανεύς: «Διότι εκείνοι (οι ποιητές) λέγουν ότι έχει δεθεί υπό του όρους (της Αίτνας) κάποιος Τυφών ή Εγκέλαδος και ότι αργοπεθαίνοντας αποπνέει ασθμαίνοντας τούτο το πύρ (της Αίτνας).Εγώ δε παραδέχομαι ότι έχουν υπάρξει γίγαντες και ότι αποκαλύπτονται τέτοια σώματα εις πολλά σημεία της γής, όταν διαρρηγνύονται τάφοι, όχι όμως ότι αυτοί συγκρούσθηκαν με τους θεούς, αλλά ότι πιθανώς προσέβαλαν τους ναούς και τα τεμένη τους.Το ότι δε οι Γίγαντες πήδησαν πάνω στον ουρανό και προσπάθησαν να εκδιώξουν από εκεί τους θεούς είναι παρανοϊκό τόσο να το λέγει κανείς, όσο και να το πιστεύει…».
(Τα ες τον Τυανέα Απολλώνιον, Ε.16).

Επίσης, ο Φιλόστρατος αναφέρει ότι μερικό καιρό πρό της εποχής του ανακαλύφηκε στην Κώ o σκελετός ενός Φλεγραίου Γίγαντος: «Και μάλιστα, προ τεσσάρων ετών ο Ύμναιος ο Πεπαρήθιος, ο οποίος είναι φίλος μου, έστειλε έναν εκ των υιών του για να ερωτήσει δια εμού τον Πρωτεσίλαο περί ομοίου θαύματος.Διότι όταν έτυχε να σκάβει αμπέλια στην νήσο Κώ-η οποία είναι ολόκληρη ιδιοκτησία του-η γη αντήχησε στους σκάβοντες σαν κενή. Όταν λοιπόν διάνοιξαν εκείνο το σημείο, ευρήκαν κείμενο έναν δωδεκάπηχο νεκρό (ύψους 5,5 μέτρων), στο κρανίο του οποίου κατοικούσε ένας (οφιοειδής) δράκων. Ο εν λόγω νεαρός λοιπόν ήλθε να μας ερωτήσει τι έπρεπε να πράξουν με αυτόν, και ο Πρωτεσίλαος απάντησε “Ας καλύψουμε εντελώς τον ξένο”, προτρέποντας προφανώς να ξαναθάψουν τον νεκρό και να μην τον αφήσουν εκουσίως ακάλυπτο. Είπε επίσης ότι αυτός ήταν ένας εκ των ριγμένων (από τους Ολυμπίους θεούς) Γιγάντων…».
(Ηρωϊκός, 670).

Επίσης, ο Φιλόστρατος αναφέρει ότι πολλοί εκ των Γιγάντων ρίφθηκαν από τους Ολυμπίους θεούς κάτωθεν του ηφαιστειακού όρους Βεζουβίου (το οποίο ευρίσκεται στο νότιο άκρο της Καμπανικής Φλέγρας): «Οι Νεαπολίτες δε που κατοικούν στην Ιταλία (στην Νεάπολη της Καμπανίας) θεωρούν θαυμαστά τα οστά του Αλκυονέως. Λέγουν μάλιστα ότι έχουν ριφθεί εκεί (από τους Ολυμπίους θεούς) πολλοί εκ των Γιγάντων και ότι το όρος Βέσβιο (ο Βεζούβιος) καπνίζει επ’αυτών…».
(Ηρωϊκός, 671).

Επίσης, αναφέρει ότι ένας εκ των καταπλακωμένων από τον Βεζούβιο Γιγάντων είναι και ο Εγκέλαδος, ο οποίος δεν έχει πεθάνει, αλλά αργοπεθαίνει διαρκώς, αποπνέοντας το πυρ του Βεζουβίου.
(Εικόνες, 2.17).

Επίσης, ο Φιλόστρατος αναφέρει ότι στην Παλλήνη διατηρούνταν μέχρι την εποχή του πολλοί σκελετοί Γιγάντων: «Και μάλιστα, στην Παλλήνη, την οποία οι ποιητές ονομάζουν Φλέγρα, η γή περιέχει πολλά τέτοια σώματα Γιγάντων, οι οποίοι είχαν στρατοπεδεύσει εκεί, και οι βροχές και οι σεισμοί αποκαλύπτουν πολλά εξ αυτών.Δεν εμπιστεύεται δε εκείνη την περιοχή ούτε ποιμήν κατά το μεσημέρι, λόγω του πατάγου που κάνουν τα φαντάσματα (των Γιγάντων) που μαίνονται εντός της γής…».
(Ηρωϊκός, 671).

Ο Νόννος αποκαλεί τους Γίγαντες «δρακοντοκόμους»
(Διονυσιακά, Α.18-ΚΕ.87)
ή «εχιδνοκόμους»
(Διονυσιακά, ΜΗ.49)
-ότι, δηλαδή, αντί μαλλιών είχαν σπείρες οφιοειδών δρακόντων-«Γηγενείς (=γεννημένους από την γή)»
(Διονυσιακά, ΚΕ.92-ΜΗ.32),
«ελισσόμενο λαό της γης»
(Διονυσιακά, ΚΕ.93)
και «οφιώδεις υιούς της γής»
(Διονυσιακά, ΚΕ.206).
Επίσης, αναφέρει ότι οι Γίγαντες είχαν συνολικά «διακόσια χέρια»-ήσαν, δηλαδή, συνολικά εκατό-και «πίεζαν δια των πολυλαίμων κεφαλών τους τον αστερόεντα κύκλο (τον ουράνιο θόλο)» (Διονυσιακά, ΚΕ.93-94),
και ότι εκατέρωθεν των ώμων τους «εξορμούσαν ύδρες, πολύ μεγαλύτερες της Ιναχίας ύδρας (της Λερναίας Ύδρας)», οι οποίες «σύριζαν ακατάπαυστα στον αιθέρα, στην γειτονιά των άστρων».(Διονυσιακά, ΚΕ.207-210).
Κατανομάζει δε άλλον έναν Γίγαντα, τον Χθόνιο
(Διονυσιακά, ΜΗ.21),
ενώ αναφέρει τον Πέλωρο ως Πελωρέα
(Διονυσιακά, ΜΗ.39).
Στα μωσαϊκά μίας Σικελικής έπαυλης του 4ου αιώνος μ.Χ. οι Γίγαντες απεικονίζονται ελαφρώς διαφορετικά: Είναι ανδρόμορφοι μέχρι και τα γόνατα και κάτωθεν αυτών έχουν δύο σπείρες όφεων
Στο Βυζαντινό Λεξικό του Σουίδα (το οποίο γράφτηκε κατά τον 10ο αιώνα και βασίζεται κυρίως εις αρχαίες Ελληνικές πηγές) αναφέρεται άλλος ένας Γίγας, ο Αρισταίος: «Αρισταίος:
Ένας εκ των Γιγάντων, ο οποίος διεσώθη (από την Γιγαντομαχία)…
Λέγουν ότι διεσώθη (από την Γιγαντομαχία) μόνο ο Γίγας Αρισταίος, στο όρος της Σικελίας που ονομάζεται Αίτνα.Και ούτε ουράνιο πυρ ήλθε εναντίον του, ούτε τον πιέζει η Αίτνα»…«Αιτναίος κάνθαρος (είδος σκαθαριού):
O μέγας.Διότι και το όρος (Αίτνα) είναι μέγα.Λέγουν ότι διεσώθη (από την Γιγαντομαχία) μόνο ο Γίγας Αρισταίος, και ούτε ουράνιο πυρ ήλθε εναντίον του, ούτε τον πιέζει η Αίτνα».Εξ αυτών των λημμάτων υποδηλώνεται ότι ο Αρισταίος διεσώθη μεταμορφωθείς από την Γαία εις Αίτναίο κάνθαρο.
Από την προαναφερθείσα Αθηναϊκή αγγειογραφία μαθαίνουμε άλλον έναν Γίγαντα, τον Φοίτιο, ενώ από άλλες τρεις Αθηναϊκές αγγειογραφίες της Κλασσικής εποχής μαθαίνουμε άλλους επτά Γίγαντες: Τον Παγκράτη, τον Ουρανίωνα, τον Εύφορβο, τον Εύβοιο, τον Υπέρβιο, τον Αγασθένη και τον Ευρύαλο.
Πάντως, εις αυτά τα αγγεία οι Γίγαντες απεικονίζονται όχι ως ημιερπετοειδείς, αλλά ως ανθρωπόμορφοι οπλίτες.
Το ίδιο δε συμβαίνει και εις όλες τις άλλες ευρεθείσες αγγειογραφίες Φλεγραίων Γιγάντων.
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΦΛΕΓΡΑΙΩΝ ΓΙΓΑΝΤΩΝ
H ονομασία Γίγας (-αντος) προέρχεται από την λέξη γή και η πρωταρχική σημασία της είναι γηγενής (=γεννημένος από την γή), δηλώνοντας ακριβώς την εκ της Γαίας προέλευση των Γιγάντων, ενώ λόγω αυτών κατέληξε να σημαίνει και γίγας, γιγάντιος, ισχυρός.
Αλλά και τα περισσότερα εκ των ονομάτων των γνωστών Φλεγραίων Γιγάντων δεν είναι καθόλου τυχαία, καθώς δηλώνουν, ή υποδηλώνουν, ιδιότητες αυτών:
AΓΑΣΘΕΝΗΣ: Eίναι σύνθετο, εκ των άγαν (=πολύ, πάρα πολύ, πέραν του δέοντος) και σθένος (=σθένος, ρώμη, δύναμις, ισχύς, ορμή αφθονία), και σημαίνει «πολύ δυνατός, πολύ ισχυρός», δηλώνοντας την μεγάλη ισχύ του Αγασθένη.
ΑΓΡΙΟΣ: Σημαίνει άγριος, δηλώνοντας την άγρια φύση του Αγρίου.
ΑΛΚΥΟΝΕΥΣ: Είναι σύνθετο, εκ των αλκή (=ρώμη, δύναμις, ισχύς, ανδρεία, τόλμη, προπύργιο, μάχη) και όνειος (=ωφέλιμος, χρήσιμος), και σημαίνει «ο ισχυρά ωφελών, βοηθών», δηλώνοντας την μεγάλη ισχύ του Αλκυονέως.
ΑΡΙΣΤΑΙΟΣ: Προέρχεται από την λέξη άριστος (=άριστος, κάλλιστος, ευγενής, εξέχων, πρώτιστος, ανδρείος), και σημαίνει άριστος, εξέχων, ανδρείος, δηλώνοντας ότι ο Αρισταίος ήταν ένας εκ των επιφανεστέρων Γιγάντων.
ΓΡΑΤΙΩΝ: Προέρχεται από την λέξη γράσος (=δυσωδία) και σημαίνει δυσώδης, υποδηλώνοντας την μιαρή, βδελυρή φύση του Γρατίωνος.
ΔΑΜΥΣΟΣ: Είναι σύνθετο, εκ των δά (=γή-στα Δωρικά) και μύσος (=μίασμα, βδέλυγμα, ακαθαρσία) και σημαίνει «μίασμα, βδέλυγμα της γής», δηλώνοντας την εκ της γής προέλευση και την μιαρή, βδελυρή φύση του Δαμύσου.
ΕΓΚΕΛΑΔΟΣ: Είναι σύνθετο, εκ των εν (το οποίο εν συνθέσει σημαίνει εντός, έχων, περιέχων, κάπως, ενώπιον, εις βάρος) και κέλαδος (=θόρυβος καταπίπτοντος ύδατος ή ανέμου, θόρυβος, πάταγος, βοή, αλαλαγμός, κραυγή, φωνή μαντείου), και σημαίνει «εσωτερικός θόρυβος, πάταγος, βοή», δηλώνοντας το αναφερόμενο από τους μύθους ότι ο Εγκέλαδος προκαλεί τις εσωτερικές βροντές της Αίτνας (η του Βεζουβίου).
ΕΜΦΥΤΟΣ: Είναι σύνθετο, εκ των εν και φυτός (=βλαστήσας, φυτρώσας, γεννηθείς, ο εκ φύσεως φυτρώσας, γεννηθείς), και σημαίνει «ο εντός φυτρώσας, γεννηθείς, εμφυτευθείς, έμφυτος», δηλώνοντας την έσωθεν, από την γή γέννηση του Εμφύτου.
ΕΥΒΟΙΟΣ: Είναι σύνθετο, εκ των ευ (το οποίο εν συνθέσει σημαίνει καλώς, ευτυχώς, επιτυχώς, ορθώς, συνοποδηλώνοντας αφθονία ή ευκολία) και βούς (=βόδι), και σημαίνει «ο έχων καλές και άφθονες, βοσκές, ευτραφής», υποδηλώνοντας το μέγα μέγεθος του Ευβοίου.
ΕΥΡΥΑΛΟΣ: Είναι σύνθετο, εκ των ευρύς (=πλατύς, ευρύχωρος, εκτεταμένος) και άλως (=περιφέρεια, δίσκος του ηλίου ή της σελήνης, περιφέρεια, αλώνι, φωλιά πτηνού), και σημαίνει «ο έχων ευρεία περιφέρεια», υποδηλώνοντας το μέγα μέγεθος του Ευρυάλου.
ΕΥΡΥΤΟΣ: Είναι σύνθετο, εκ των ευ και ρυτός (=ρέων, ρευστός, υγρός), και σημαίνει «ο καλώς και αφθόνως ρέων», υποδηλώνοντας ότι ο Εύρυτος είχε καλή και άφθονη ροή ενέργειας, ητοι ισχυρό ενεργειακό πεδίο και μεγάλη ισχύ.
ΕΥΦΟΡΒΟΣ: Είναι σύνθετο, εκ των ευ και φορβή (=τροφή, βοσκή, χόρτο), και σημαίνει ευτραφής, υποδηλώνοντας το μέγα μέγεθος του Ευφόρβου.
ΕΦΙΑΛΤΗΣ: Σημαίνει εφιάλτης, δηλώνοντας την εφιαλτική, τρομακτική φύση του Εφιάλτη.
ΘΕΟΔΑΜΑΣ: Είναι σύνθετο, εκ των θεός και δαμάω (=δαμάζω, καταβάλλω, κατατροπώνω, εξημερώνω, θέτω υπό ζυγό, νικώ, υποτάσσω, κατακτώ), και σημαίνει «ο δαμασθείς, καταβληθείς, κατατροπωθείς από τους θεούς», δηλώνοντας την κατατρόπωση του Θεοδάμαντος από τους Ολυμπίους θεούς.
ΘΕΟΜΙΣΗΣ: Είναι σύνθετο, εκ των θεός και μίσος, και σημαίνει θεομίσητος, δηλώνοντας το μίσος και την εχθρότητα μεταξύ του Θεομίση και των Ολυμπίων θεών.
ΘΟΩΝ: Προέρχεται από την λέξη θοός (=ταχύς) και σημαίνει το ίδιο με αυτή, δηλώνοντας ότι ο Θόων ήταν ταχύς.
ΙΠΠΟΛΥΤΟΣ: Είναι σύνθετο, εκ των ίππος και λύω (=λύνω, αποδεσμεύω, χαλαρώνω, αποζευγνύω, απελευθερώνω, απαλλάσσω, λυτρώνω, διαλύω, παραλύω, τελειώνω, καταργώ, δίνω λύση, αναλύω, εκπληρώνω, εκτελώ, εξιλεώνω, επανορθώνω), και σημαίνει «ο λύων, αφήνων ελευθέρους τους ίππους». Δεδομένου δε ότι στους Ελληνικούς μύθους ο ίππος υποδηλώνει συχνά τον συνδυασμό μεγάλης ταχύτητος, δυνάμεως και ορμής (π.χ. ο Πήγασος, οι ίπποι του Αχιλλέως, Ξάνθος και Βαλίος, οι ίπποι του άρματος του Ηλίου κ.λ.π.), το όνομα του Ιππολύτου υποδηλώνει ότι αυτός ήλεγχε και εξαπέλυε κάποιου είδους ισχυρές και ορμητικές ενεργειακές δυνάμεις.
ΚΛΥΤΙΟΣ: Προέρχεται από την λέξη κλυτός (=ακουστός, μεγαλόφωνος, ξακουστός, περίφημος, διάσημος, ένδοξος, μεγαλοπρεπής, σπουδαίος, θαυμαστός) και σημαίνει ξακουστός, περίφημος, ένδοξος, μεγαλοπρεπής, δηλώνοντας ότι ο Κλυτίος ήταν ένας εκ των επιφανεστέρων Γιγάντων.
ΚΟΛΟΦΩΝΟΣ: Προέρχεται από την λέξη κολοφών (=κορυφή, ύψιστο σημείο, αποκορύφωμα, τέλος) και σημαίνει κορυφαίος, δηλώνοντας ότι ο Κολοφώνος ήταν ένας εκ των κορυφαίων Γιγάντων.
ΛΕΩΝ: Σημαίνει λέων, δηλώνοντας την ημιλεόντεια μορφή του Λέοντος.
ΜΙΜΑΣ (ή ΜΙΜΩΝ): Προέρχεται από την λέξη μίμος (=μιμούμενος, υποκρινόμενος, υποδυόμενος, μιμητική κωμωδία) και σημαίνει «ο μιμούμενος», υποδηλώνοντας ότι ο Μίμας είχε την ικανότητα να μιμείται μορφές, ήτοι να μεταμορφώνεται.
ΜΟΡΦΙΟΣ: Προέρχεται από την λέξη μορφή και σημαίνει «ο των μορφών», υποδηλώνοντας ότι ο Μόρφιος είχε την ικανότητα να μεταμορφώνεται.
ΟΥΡΑΝΙΩΝ: Σημαίνει ουράνιος, δηλώνοντας την εκ του Ουρανού προέλευση του Ουρανίωνος.
ΠΑΓΚΡΑΤΗΣ: Είναι σύνθετο, εκ των πάς (=όλος, ολόκληρος) και κράτος (=δύναμις, ισχύς, εξουσία, βία, κυριότης, υπεροχή), και σημαίνει παντοδύναμος, πανίσχυρος, δηλώνοντας την τεράστια ισχύ του Παγκράτη.
ΠΑΛΛΑΣ: Προέρχεται από την λέξη πάλλω (=πάλλω, σείω, κραδαίνω, τινάζω, περιστρέφω, σείομαι, τρέμω, σκιρτώ, πηδώ, σπαρταρώ, ανακατεύω κλήρους, λαμβάνω δια κλήρου, αγωνιώ) και σημαίνει «ο πάλλων, κραδαίνων, σείων», υποδηλώνοντας ότι ο Πάλλας είχε παλμικά όπλα, βασιζόμενα εις κάποιου είδους παλμική ενέργεια.
ΠΕΛΩΡΟΣ (ή ΠΕΛΩΡΕΥΣ): Σημαίνει πελώριος, τερατώδης, δηλώνοντας το τεράστιο μέγεθος και την τερατώδη φύση του Πελώρου.
ΠΟΛΥΒΩΤΗΣ: Είναι σύνθετο, εκ των πολύς και βοτόν (=βόσκημα, κτηνοτροφικό ζώο), και σημαίνει πολύτροφος, υποδηλώνοντας την ευτροφία, ήτοι το μέγα μέγεθος του Πολυβώτη.
ΠΟΡΦΥΡΙΩΝ: Προέρχεται από την λέξη πορφυρούς (=σκουρόχρωμος, σκοτεινός, μαύρος, βαθυέρυθρος, πορφυρός, ταραχώδης) και σημαίνει ζοφερός, ταραχώδης, δηλώνοντας την ζοφερή και ταραχώδη φύση του Πορφυρίωνος.
ΡΟΙΚΟΣ: Σημαίνει κυρτός, λοξός, ελικοειδής, καμπύλος, δηλώνοντας την ελισσομένη ημιερπετική φύση του Ροίκου.
ΥΠΕΡΒΙΟΣ: Είναι σύνθετο, εκ των υπέρ (το οποίο εν συνθέσει σημαίνει υπεράνω, πέραν, υπερβολικά, υπερμέτρως, για, εξαιτίας) και βία (=ρώμη, δύναμις, βία, βιαιότης), και σημαίνει «υπερβολικά ισχυρός, υπερβολικά βίαιος», δηλώνοντας την τεράστια ισχύ και την βιαιοτάτη φύση του Υπερβίου.
ΦΟΙΤΙΟΣ: Προέρχεται από την λέξη φοιτάω (=περιφέρομαι, περιφέρομαι μανιωδώς, αγρίως, συχνάζω, φοιτώ, μεταφέρομαι, εισάγομαι, εισπράττομαι, επανέρχομαι περιοδικώς, επέρχομαι, διαδίδομαι, θρυλούμαι) και σημαίνει «ο μανιωδώς, αγρίως περιφερόμενος, μανιώδης», δηλώνοντας την άγρια και μανιώδη φύση του Φοιτίου.
ΧΘΟΝΙΟΣ: Σημαίνει χθόνιος, γήινος, προερχόμενος από την γή, δηλώνοντας την χθόνια προέλευση του Χθονίου.
Όσον αφορά δε τα ονόματα Άβησος, Αλέμων, Ελέντης, Εφφρακόρδων, Ιένιος και Μεεφριάριος, η σημασία τους είναι άγνωστη, αλλά πιθανώς αποτελούν παραφθορά των πραγματικών ονομάτων αυτών των Γιγάντων.


ΛΕΝΤΖΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ 2012
ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΑ ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΜΩΝ
Συντάκτης nave
ellinondiktyo.hellinon.net

15 Μαρτίου 2015

Ο μύθος της αρπαγής της Ευρώπης


Στην ελληνική μυθολογία με το όνομα Ευρώπη είναι γνωστή κυρίως η κόρη του Φοίνικα και της Τηλέφασσας. Από μερικούς θεωρείται κόρη του Αγήνορα (ο Φοίνιξ ήταν γιος του Αγήνορα).
Ο Δίας απήγαγε την Ευρώπη και μαζί απέκτησαν τρία τουλάχιστον παιδιά: τον βασιλιά Μίνωα, τον Ραδάμανθυ και τον Σαρπηδόνα.
«Ευρ-ώπη» σημαίνει αυτή που έχει πλατύ, στρογγυλό πρόσωπο, η η χώρα με τα πολλά νερά, κατά μια άλλη εκδοχή.
Η Αρπαγή της Ευρώπης
Σύμφωνα με τον μύθο, η Ευρώπη ήταν αδελφή του Κάδμου, ιδρυτή της Θήβας και κόρη του Αγήνορα και της Τηλεφάσσας, ηγεμόνων της Φοινίκης.
Όταν μεγάλωσε, μια μέρα πήγε στα λιβάδια της παραλία, για να παίξει με τις φίλες της και να μαζέψει λουλούδια.
Εκεί συνάντησε τον θεό Δία. Εκείνον αμέσως τον χτύπησε ο Έρωτας και για να την πλησιάσει μεταμορφώθηκε σε ήρεμο, εύσωμο και δυνατό ταύρο και πήγε δίπλα της κάνοντας δήθεν ότι βόσκει, σκεπτόμενος με τι τρόπο θα την κατακτούσε.
Εκείνη τότε πλησίασε τον ταύρο – Δία και άρχισε να τον χαϊδεύει γοητευμένη από την ωραία κορμοστασιά του και τη μυϊκή του δύναμη. Σε λίγο δε δίστασε και να τον ιππεύσει.
Τότε αυτός άρχισε να τρέχει με αστραπιαία ταχύτητα.
Η Ευρώπη έκλαιγε, μα δεν μπορούσε να πηδήσει, γιατί φοβόταν μη σκοτωθεί.
Ο μεταμορφωμένος σε ταύρο θεός διέσχισε τη θάλασσα συνοδευόμενος από Τρίτωνες και Νηρηίδες και έφτασε στην Κρήτη.
Όταν αποβιβάστηκε στο νησί, ο ταύρος δεν φαινόταν πια, αλλά ο Δίας πήρε από το χέρι την Ευρώπη και την οδήγησε στο Δικταίον Άντρο.
Καρπός των ερωτικών ενώσεων του Δία και της Ευρώπης στην Κρήτη ήταν ο Μίνωας, ο Ραδάμανθυς και ο Σαρπηδόνας.
Αργότερα, όταν ο Δίας εγκατέλειψε την Ευρώπη και πήγε στον Όλυμπο, η Ευρώπη πήρε για δεύτερο σύζυγό της το βασιλιά της Κρήτης Αστερίωνα, που υιοθέτησε και τα παιδιά που είχε αποκτήσει αυτή από το Δία.
Μετά το θάνατο του βασιλιά Αστέριου, το θρόνο της Κρήτης πήρε ο μεγαλύτερος από τους θετούς γιους του, ο Μίνωας, ο οποίος έγινε ο πρώτος Έλληνας θαλασσοκράτορας και νομοθέτης.
Υπάρχουν όμως και άλλες παραλλαγές του μύθου της Ευρώπης: Μία αναφέρει ότι ήταν κόρη του Ωκεανού και της Τηθύος ή της Παρθενόπης, αδελφή της Θράκης και ετεροθαλής αδελφή της Ασίας και της Λιβύης.
Δηλαδή η Ευρώπη υπήρξε επώνυμη της ηπειρωτικής Ελλάδας και μετά τους Περσικούς Πολέμους του τρίτου τμήματος του τότε γνωστού κόσμου, της Ευρώπης.
Στην Ήπειρο έλεγαν ότι ο Δώδων, από τον οποίο πήρε το όνομά της η Δωδώνη, ήταν επίσης γιος του Δία και της Ευρώπης, όπως και ο Αιακός, γενάρχης των Αιακιδών.
Παιδί της Ευρώπης λέγεται ότι ήταν και ο Κάρνος, αγαπημένος του θεού Απόλλωνα.
Η λατρεία της Ευρώπης διαδόθηκε σε όλη την Ελλάδα.
Στο Πήλιο υπήρχε το «Λουτρόν της Ευρώπης». Η θεσσαλική πόλη Γυρτώνη ή Γυρτών είναι παραλλαγή της Γόρτυνος, του κέντρου της λατρείας της Ευρώπης στην Κρήτη.
Από τον Όλυμπο πήγαζε ομώνυμό της ποτάμι, ο Εύρωπος.
Ο Θάσος ήταν αδελφός της Ευρώπης, όπως και οι Κάδμος, Ρινέας, Σύρος και άλλοι.
Γενικώς, οι ελληνικές πόλεις ήθελαν να έχουν κάποια σχέση με την Ευρώπη, της οποίας ο μύθος ήταν διαδεδομένος παντού, με παραλλαγές από πόλη σε πόλη.
Εκτός Ελλάδας, ο Λουκιανός (2ος αι. μ.Χ.) πληροφορήθηκε ότι ο ναός της Αστάρτης στη Σιδώνα ήταν αφιερωμένος στην πραγματικότητα στην Ευρώπη: «Υπάρχει παρομοίως στη Φοινίκη μέγας ναός των Σιδωνίων.
Τον αποκαλούν ναό της Αστάρτης. Πιστεύω ότι αυτή η Αστάρτη είναι η σεληνιακή θεότητα.
Αλλά σύμφωνα με ένα εκ των ιερέων, αυτός ο ναός είναι αφιερωμένος στην πραγματικότητα στην Ευρώπη, την αδελφή του Κάδμου. …, όταν έφυγε από τη Γη οι Φοίνικες την τίμησαν με ναό και διηγούνταν ένα ιερό θρύλο γι” αυτή, πώς ο Δίας την ερωτεύθηκε για την ομορφιά της και μεταμορφωμένος σε ταύρο την μετέφερε στην Κρήτη.
Αυτό τον μύθο τον άκουσα και από άλλους Φοίνικες.
Και το νόμισμα των Σιδωνίων φέρει επάνω του την Ευρώπη καθήμενη επί ταύρου…»
Επίσης σύμφωνα με τον ίδιο τον Λουκιανό, η πρώτη ερωτική ένωση του Δία και της Ευρώπης έγινε στο Δικταίο Άντρο, το σπήλαιο δηλαδή όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε ο Δίας. («επεί δε επέβη τη νήσω (Κρήτη) ο μεν ταύρος ουκέτι εφαίνετο, επιλαβόμενος δε της χειρός o Ζεύς απήγε την Ευρώπην εις το Δικταίον άντρον ερυθριώσαν και κάτω ορώσαν…», Λουκιανός Σαμωσατέας, Ενάλιοι Διάλογοι, 15, 4)
Αντίθετα σύμφωνα με την παράδοση των Γορτυνίων, η ερωτική ένωση του Δία και της Ευρώπης έγινε στην περιοχή της Γόρτυνας, στη σκιά ενός πλατάνου που από τότε παρέμεινε αειθαλής, κάτι που αποτυπώνεται σε πάρα πολλά νομίσματά της πόλης αυτής.
Παιδιά του Δία και της Ευρώπης, σύμφωνα με τον Όμηρο, ήταν μόνο ο Μίνωας και ο Ραδάμανθυς (και οι δυο φέρονται ως κριτές στον Άδη των Ελλήνων): «μηδέ του κοσμολόητου Φοίνικα την κόρη ως αγαπούσα, που το Ραδάμανθυ μου γέννησε και τον ισόθεο Μίνω» (Ιλιάδα Ξ 310 – 322).
Αντίθετα, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο (Α 2 και Α 170 – 173), ο Μίνωας ήταν γιος ενός Έλληνα, μάλλον Κρητικού, που δεν αναφέρει το όνομά του (υπονοεί τον βασιλιά Αστέριο) και της Ευρώπης, πριγκίπισσας της Φοινίκης και αδελφός όχι του Ραδάμανθυ, αλλά του Σαρπηδόνα, ο οποίος συνεπλάκη με το Μίνωα για το ποιος θα πάρει τη βασιλεία και ηττηθείς πήρε τους στασιαστές του και πήγαν στη Μίλητο της Μ. Ασίας.
Σύμφωνα όμως πάλι με τον Όμηρο, ο Σαρπηδόνας ήταν γιος του Δία και της Λαοδάμειας, κόρης του Βελλεροφόντη, του ήρωα και ηγεμόνα της Λυκίας: «Τρία παιδιά απ” αυτήν ανάστησε μετά ο Βελλεροφόντης, τον Ίσαντρο και τον Ιππόλοχο, στερνά τη Λαοδάμεια.
Μαζί της πλάγιασε ο βαθύγνωμος ο Δίας, κι η Λαοδάμεια το χαλκαρματωμένο γέννησε ισόθεο Σαρπηδόνα»
(Ιλιάδα Ζ 199 – 200).
defencenet.gr

9 Μαρτίου 2015

Το χρυσόμαλλο δέρας δεν ήταν μύθος!

Το χρυσόμαλλο δέρας δεν ήταν καθαρά αποκύημα της φαντασίας των αρχαίων Ελλήνων, αλλά βασιζόταν σε ιστορικά δεδομένα του τρόπου απόληψης χρυσού.
Η απόληψη του πολύτιμου μετάλλου γινόταν με προβιές, κυρίως προβάτων, τις οποίες βουτούσαν οι μεταλλευτές μέσα στο ποτάμι, όπου και εγκλωβίζονταν τα ψήγματα του χρυσού.
Στη συνέχεια οι προβιές στέγνωναν και τινάζονταν για να συλλεχθεί ο χρυσός ή καίγονταν για να αποληφθούν οι σβόλοι του χρυσού.
«Με την πάροδο του χρόνου και την εξέλιξη των τεχνικών, οι προβιές τοποθετούνταν σε σταθερά ξύλινα ρείθρα μέσα στην κοίτη του ποταμού» εξήγησε ο Μάρκος Βαξεβανόπουλος, υποψήφιος διδάκτορας γεωλογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, σε διάλεξη που έδωσε στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Βόλου, με θέμα: «Αρχαία μεταλλεία: Από το Πήλιο του Ιάσονα, στο Λαύριο του Πεισίστρατου».
Όπως υπογραμμίζει στην ομιλία του, το αξιόλογο στα φιλολογικά έργα για την Αργοναυτική εκστρατεία, αλλά και τον Τρωικό πόλεμο είναι ότι τα οικονομικά κέντρα της εποχής και τα γεωστρατηγικά σημεία τοποθετούνται προς την περιοχή του Εύξεινου Πόντου. «Και όχι άδικα», εξηγεί, «καθώς τα γεγονότα που περιγράφονται τοποθετούνται χρονικά περίπου στο πέρασμα από την Εποχή του Χαλκού στην Εποχή του Σιδήρου».
Πρόσφατα, στην περιοχή της Γεωργίας, μελετήθηκαν χώροι με την αρχαιότερη εξόρυξη και μεταλλουργία σιδήρου- περίπου το 1400 π.Χ. Αυτό δείχνει ότι στην ευρύτερη περιοχή του Εύξεινου Πόντου έχουμε το πέρασμα από τη μεταλλουργία του χαλκού, στη μεταλλουργία του σιδήρου.
«Άρα, όχι άδικα», συμπεραίνει, «ο Ηρόδοτος τοποθέτησε τη φυλή των Χαλύβων, που επεξεργάζονταν το σίδηρο, σε εκείνη την περιοχή».
Οι αιώνες γνώσης σε θέματα μεταλλευτικής και μεταλλουργίας οδηγούν σταθερά στην ανακάλυψη της απόληψης και της χύτευσης του σιδήρου.
Πιθανότατα, οι ταξιδευτές της εποχής μεταφέρουν στον ελλαδικό χώρο τις γνώσεις για το νέο μέταλλο.
Η νέα εποχή θα σημαδευτεί από τα πιο ισχυρά, πιο γερά στην κρούση, σιδερένια όπλα.
Όπως πιθανολογεί, άλλωστε, ο κ.Βαξεβανόπουλος, η λεγόμενη «Κάθοδος των Δωριέων» έχει σχέση με την κάθοδο της γνώσης σε θέματα μεταλλευτικής και μεταλλουργίας.
«Ας μην ξεχνάμε ότι ο βασικός μοχλός της οικονομίας και των επιμέρους λειτουργιών της ήταν η κατοχή των μετάλλων και των μεταλλοφόρων περιοχών» διευκρινίζει.
Αρχαία μεταλλεία στο Πήλιο
Ο Ιάσονας, όμως, δεν ξεκίνησε από μία περιοχή, χωρίς γνώσεις μεταλλευτικής και μεταλλουργίας. Οι κάτοικοι της αρχαίας Ιωλκού γνωρίζουν το χρυσό και το χαλκό, ως μέταλλα.
Το Πήλιο μέχρι πρότινος δεν ήταν γνωστό για την παρουσία χρήσιμων μετάλλων.
«Κι όμως», αναφέρει ο υποψήφιος διδάκτορας, «από την περιοχή της Ζαγοράς μέχρι το χωριό Καλαμάκι Πηλίου έχουν βρεθεί πάνω από 30 μεταλλοφόρες περιοχές με έντονη την παρουσία ορυκτών του σιδήρου, του μολύβδου και του χαλκού».
Μάλιστα, στο χωριό Ξουρίχτι, ανακαλύφθηκε αρχαίο υπόγειο μεταλλείο με συνολικό μήκος διαδρόμων πάνω από 100 μέτρα, ενώ στη γύρω περιοχή, έντονη είναι η παρουσία επιφανειακών εκμεταλλεύσεων.
«Μπορούμε λοιπόν να υποθέσουμε ότι η εξάντληση των τοπικών μεταλλοφοριών, υπήρξε η κύρια αφορμή για την οργάνωση εκστρατειών σε υπερπόντιες περιοχές. Η αναζήτηση νέων και πλούσιων μεταλλοφοριών χαλκού και χρυσού, πιθανώς, ήταν η κύρια αιτία των αποστολών, ίσως και των επιμέρους πολεμικών συγκρούσεων» εκτιμά.
Αρχαίο Λαύριο
Σημείο σταθμός στην ιστορία του Λαυρίου είναι για τον κ. Βαξεβανόπουλο, το 546 π.Χ., οπότε και επιστρέφει ο Πεισίστρατος από την εξορία του. Από το Παγγαίο και τη Θράκη, όπου είχε εξοριστεί, φέρνει μαζί του έμπειρους μεταλλευτές των μεταλλείων του Παγγαίου και της Σκαπτής Ύλης και πλέον το Λαύριο αρχίζει να γνωρίζει ιδιαίτερη ακμή.
Ξεκινά η διάνοιξη δαιδαλωδών στοών, που συνδέονται με την επιφάνεια με κατακόρυφα φρεάτια. Το 483 π.Χ. θα ανακαλυφθεί μία ιδιαίτερα πλούσια μεταλλοφορία που θα οδηγήσει στην οικονομική άνθηση της Αθήνας. Από τις προσόδους αυτής της ανακάλυψης, ο Θεμιστοκλής θα πείσει του Αθηναίους να ναυπηγήσουν 200 τριήρεις, με τις οποίες νίκησαν τον Περσικό στόλο στη ναυμαχία της Σαλαμίνας.
«Άρα, αντιλαμβανόμαστε ότι ακόμη και η πορεία της ιστορίας εξαρτάται από την εξέλιξη της μεταλλευτικής δραστηριότητας, αφού αυτή ορίζει τους πυλώνες της οικονομίας και κατ’ επέκταση της πολιτικής» προσθέτει, χαρακτηρίζοντας το Λαύριο ως «την πρώτη βιομηχανική επανάσταση προ Χριστού».
Γενικότερα πάντως, μεγάλα μεταλλευτικά κέντρα της αρχαιότητας θεωρούνται η Θάσος, η απέναντι της Θάσου περιοχή της Σκαπτής Ύλης, το όρος Παγγαίο, το όρος Άγκιστρο, η Βορειοανατολική Χαλκιδική, η Σίφνος και η Μήλος.
Σε όλες αυτές τις περιοχές υπάρχουν δεκάδες αρχαίες υπόγειες στοές εξόρυξης μεταλλεύματος, οι οποίες, όμως, δεν έχουν μελετηθεί ενδελεχώς, με αποτέλεσμα την έλλειψη βασικών στοιχείων και την καταστροφή πολλών στοών, καταλήγει ο κ.Βαξεβανόπουλος.

tanea.gr

25 Οκτωβρίου 2012

Ορσηίς - Η μητέρα των Ελλήνων

Ναιάδα Νύμφη, 480 π.Χ. Μουσείο Τεχνών Νέας Υόρκης
Στην ελληνική μυθολογία η Ορσηίδα (Ορσηίς) ήταν η νύμφη που έμελλε να γίνει η μητέρα όλων των Ελλήνων. Η νύμφη Ορσηίδα παντρεύτηκε το γιο του Δευκαλίωνα και της Πύρρας, Έλλην...

Στο Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης, βρίσκεται ο "Ναός των Ελλήνων"... ο οποίος είναι κατασκευασμένος (προ δεκαετίας) από τον μαραθωνοδρόμο Αριστοτέλη Κακογεωργίου.
Στο προαύλιο αυτού του "Ναού των Ελλήνων", υπάρχει το μοναδικό πανελλαδικά μαρμάρινο σύμπλεγμα (ανδριάντας) της ολότελα άγνωστης μητέρας των Ελλήνων, που στην ιερή αγκαλιά της, κρατά τρυφερά τα παιδιά της Δώρο, Ξούθο, Αίολο, απ’ τους οποίους προήλθαν οι βασικές φυλές των Ελλήνων!
Σύμφωνα με τον μύθο (σ.σ. Διαβάστε το άρθρο μας για τον "Κατακλυσμό του Δευκαλίωνα"), μετά τον κατακλυσμό, ο Δευκαλίωνας και η Πύρρα πήγαν στους Δελφούς και στο ιερό της Θέμιδας για να εκφράσουν και σ αυτή την ίδια επιθυμία. Η θεά τους άκουσε και τους απάντησε με τον παρακάτω χρησμό: Αν ήθελαν να φέρουν στη ζωή νέους ανθρώπους θα έπρεπε να καλύψουν τα πρόσωπά τους και να ρίχνουν πίσω από την πλάτη τους τα οστά της μητέρας τους.Εκείνοι κατάλαβαν την ερμηνεία του χρησμού και αφού έκαναν ότι τους έλεγε ο χρησμός άρχισαν να πετάνε πέτρες πίσω από την πλάτη τους, αφού αυτές προέρχονταν από τα σπλάχνα της μάνας Γης.
Οι πέτρες που πετούσε ο Δευκαλίωνας μεταμορφώνονταν σε άνδρες και αυτές που πετούσε η Πύρρα μεταμορφώνονταν σε γυναίκες. Από την πρώτη δε πέτρα που πέταξε ο Δευκαλίωνας προήλθε οΈλληνας, γενάρχης των Ελλήνων.
Ο γενάρχης των Ελλήνων ο Έλλην γέννησε με την Ορσηίδα τρεις γιους, τον Δώρο τον Ξούθο και τον Αίολο τους πρώτους αρχηγούς των Ελλήνων.
Ο Ξούθος βασίλεψε στη Πελοπόννησο και έκανε δύο γιους, τον Αχαιό και τον Ίωνα από τους οποίους οι Αχαιοί και οι Ίωνες πήραν τα ονόματά τους. Ο Αίολος βασίλεψε στη Θεσσαλία και οι κάτοικοι ονομάσθηκαν Αιολείς απ' αυτόν. Ο Δώρος και οι άνθρωποι του που ονομάστηκαν Δωριείς εγκαταστάθηκαν στις περιοχές ανατολικά του Παρνασσού.
Ο Απολλόδωρος μας λέγει:
[Α 7,2] [...] Ζεὺς δὲ πέμψας Ἑρμῆν πρὸς αὐτὸν ἐπέτρεψεν αἱρεῖσθαι ὅ τι βούλεται· ὁ δὲ αἱρεῖται ἀνθρώπους αὐτῷ γενέσθαι. καὶ Διὸς εἰπόντος ὑπὲρ κεφαλῆς ἔβαλλεν αἴρων λίθους, καὶ οὓς μὲν ἔβαλε Δευκαλίων, ἄνδρες ἐγένοντο, οὓς δὲ Πύρρα, γυναῖκες. ὅθεν καὶ λαοὶ μεταφορικῶς ὠνομάσθησαν ἀπὸ τοῦ λᾶας ὁ λίθος. γίνονται δὲ ἐκ Πύρρας Δευκαλίωνι παῖδες Ἕλλην μὲν πρῶτος, ὃν ἐκ Διὸς γεγεννῆσθαι <ἔνιοι> λέγουσι, <δεύτερος δὲ> Ἀμφικτύων ὁ μετὰ Κραναὸν βασιλεύσας τῆς Ἀττικῆς, θυγάτηρ δὲ Πρωτογένεια, ἐξ ἧς καὶ Διὸς Ἀέθλιος. [Α 7,3] Ἕλληνος δὲ καὶ νύμφης Ὀρσηίδος Δῶρος Ξοῦθος Αἴολος. αὐτὸς μὲν οὖν ἀφ᾽ αὑτοῦ τοὺς καλουμένους Γραικοὺς προσηγόρευσεν Ἕλληνας, τοῖς δὲ παισὶν ἐμέρισε τὴν χώραν· καὶ Ξοῦθος μὲν λαβὼν τὴν Πελοπόννησον ἐκ Κρεούσης τῆς Ἐρεχθέως Ἀχαιὸν ἐγέννησε καὶ Ἴωνα, ἀφ᾽ ὧν Ἀχαιοὶ καὶ Ἴωνες καλοῦνται, Δῶρος δὲ τὴν πέραν χώραν Πελοποννήσου λαβὼν τοὺς κατοίκους ἀφ᾽ ἑαυτοῦ Δωριεῖς ἐκάλεσεν, Αἴολος δὲ βασιλεύων τῶν περὶ τὴν Θεσσαλίαν τόπων τοὺς ἐνοικοῦντας Αἰολεῖς προσηγόρευσε, καὶ γήμας Ἐναρέτην τὴν Δηιμάχου παῖδας μὲν ἐγέννησεν ἑπτά, Κρηθέα Σίσυφον Ἀθάμαντα Σαλμωνέα Δηιόνα Μάγνητα Περιήρην, θυγατέρας δὲ πέντε, Κανάκην Ἀλκυόνην Πεισιδίκην Καλύκην Περιμήδην.[...]
Απολλόδωρος, Βιβλιοθήκη Α', 7,2-3.
Μετάφραση:
"[...]Ο Ζεύς, στέλνοντας του τον Ερμή, τον προέτρεψε να διαλέξει ότι θέλει. Κι αυτός διάλεξε να του γεννήσει ανθρώπους. Όπως του είπε λοιπόν ο Ζευς, έπαιρνε λίθους και τους πετούσε πάνω από το κεφάλι του. Όσοι πέταξε ο Δευκαλίωνας έγιναν άνδρες, όσοι έταξε η Πύρρα γυναίκες. Για αυτό και ονομάστηκαν λαοί μεταφορικά, από το λάας που είναι ο λίθος. Ο Δευκαλίωνας απέκτησε από την Πύρρα δυο υιούς, πρώτο τονΈλληνα, που όπως λένε κάποιοι, γεννήθηκε από τον Δία και δεύτερο τον Αμφικτύονα, που έγινε βασιλιάς στην Αττική μετά τον Κραναό, και μία θυγατέρα, την Πρωτογένεια, που από τον Δία γέννησε τον Αέθλιο. Από τον Έλληνα και τη νύμφη Ορσηίδαγεννήθηκαν ο Δώρος, ο Ξούθος και ο Αίολος. Αυτός ονόμασε Έλληνες τους λεγόμενους Γραικούς και μοίρασε τη χώρα τα παιδιά του. Ο Ξούθος, που πήρε την Πελοπόννησο, απέκτησε από την Κρέουσα, κόρη του Ερεχθέα, τον Αχαιό και τον Ίωνα, από τους οποίους ονομάστηκαν οι Αχαιοί και οι Ίωνες. Ο Δώρος έλαβε την περιοχή πέρα από την Πελοπόννησο και ονόμασε τους κατοίκους της με το όνομά του Δωριείς. Ο Αίολος, ως βασιλέας στην περιοχή της Θεσσαλίας, ονόμασε του κατοίκους της Αιολείς, παντρεύτηκε την Εναρέτη, κόρη του Δηίμαχου, και απέκτησε επτά γιούς, τον Κρηθέα, τον Σίσυφο, τον Αθάμαντα, τον Σαλμωνέα, τον Δηιόνα, τον Μάγνητα και τον Περιήρη, και πέντε κόρες, τις Κανάκη, Αλκυόνη, Πεισιδίκη, Καλύκη και Περιμήδη. [...]"

9 Αυγούστου 2012

Η Ζώνη της Ιππολύτης: Ο κύκλος ζωής και θανάτου

Η Ιππολύτη δεν είναι μία τυχαία Αμαζόνα
    
Γιώργος Χαραλαμπίδης
Γνωρίζουμε πλέον ότι πίσω από την κωδικοποιημένο σύμβολο της ΑΜΑΖΟΝΑΣ υποκρύπτεται η λειτουργία της ίδιας μας της ΨΥΧΗΣ.
Μέσω της εσωτερικής ανάλυσης της λέξης ΑΜΑΖΩΝ μπορέσαμε να κατανοήσουμε ότι η ΨΥΧΗ μας είναι ΑΘΑΝΑΤΗ.
Είναι άκρως εντυπωσιακό το γεγονός ότι μία και μόνη λέξη, η οποία αποτελείται μάλιστα από έξι και μόνο γράμματα, έχει την δυνατότητα να μας αποδώσει την ολοκληρωμένη πορεία της Ψυχής μας!
Η ΑΜΑ-ΖΩΝ περιγράφει επακριβώς την δυνατότητα της Ψυχής μας να μπορεί να ζει χωρίς κανένα πρόβλημα σε δύο διαφορετικούς Κόσμους.
Βεβαίως αυτοί οι δύο διαφορετικοί κόσμοι, είναι αυτό που εμείς ονομάζουμε ΖΩΗ και ΘΑΝΑΤΟΣ.
Όπως διαπιστώνουμε όμως αυτό που εμείς αντιλαμβανόμαστε σαν ΖΩΗ και ΘΑΝΑΤΟΣ αναφέρεται ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΜΟΝΟ στην περίπτωση του ΥΛΙΚΟΥ μας ΣΩΜΑΤΟΣ, διότι σε ό,τι αφορά την ΑΜΑΖΟΝΑ ΨΥΧΗ ΜΑΣ και στις δύο περιπτώσεις η ΑΜΑΖΟΝΑ-ΨΥΧΗ επιβιώνει και ΖΕΙ χωρίς να αντιμετωπίζει απολύτως κανένα πρόβλημα.
Δηλαδή το σύμβολο της Αμαζόνας αντιγράφει πλήρως τις ιδιότητες της Ψυχής μας, καταρχήν μέσω της αποκωδικοποίησης του αυτού του τόσο περίεργου ονόματος.
Σύμφωνα με την διπλή ανάλυση ΑΜΑ-ΖΩΝ και Α-ΜΑΖΩΝ του ονόματος της Αμαζόνας, μπορούμε να εξάγουμε τα εξής πολύτιμα και άκρως σημαντικά συμπεράσματα:
Η Αμαζών - Ψυχή μας, στην μία περίπτωση ΖΕΙ κάτω την επήρεια και την ΑΠΟΚΤΗΣΗ της ΜΑΖΑΣ που επιφέρει η ΓΕΝΝΗΣΗ του σάρκινου σώματός μας, ενώ
Στην άλλη περίπτωση ΖΕΙ κάτω από την επήρεια της ΑΠΩΛΕΙΑΣ της ΜΑΖΑΣ που επιφέρει ο ΘΑΝΑΤΟΣ του σάρκινου σώματός μας.
Αυτό σημαίνει ότι η ΨΥΧΗ μας είναι ΑΜΦΙΒΙΑ.
Αν όμως προσέξουμε καλύτερα αυτόν τον ΙΕΡΟ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟ που προσδίδει η Μυθολογία μας στην οντότητα της ΑΜΑΖΟΝΑΣ, θα διαπιστώσουμε ότι μ έσω του ίδιου ονόματος θα μπορούσε να περιγράφεται ακριβώς ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν οι Αμαζόνες!
Έτσι λοιπόν, όταν η ΑΜΑ-ΖΩΝ ΙΠΠΕΥΕΙ το Άλογό της, τότε ΑΠΟΚΤΑ ΜΑΖΑ.
Δηλαδή η Αιώνια Άφθαρτη και Αμαζόνα – Ψυχή μας ΕΝΣΑΡΚΩΝΕΤΑΙ και περνάει στον ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ ΠΟΣΕΙΔΩΝΑ, τον κόσμο την Ύλης, βασικό σύμβολο του οποίου είναι ο ΙΠΠΟΣ!
Για όσο χρονικό διάστημα βρισκόμαστε ενσαρκωμένοι, δηλαδή για όσο χρονικό διάστημα λέμε ότι «ζούμε» η Ψυχή μας βρίσκεται σε ρόλο ΙΠΠΕΑ, διότι ο σκοπός της Ενσάρκωσής της είναι ένας συνεχής αγώνας δρόμου, βάσει του οποίου θα πρέπει να καταφέρει τελικά μέχρι το τέλος αυτής της διαδρομής να ΧΑΛΗΝΑΓΩΓΗΣΕΙ ΤΑ ΠΑΘΗ ΤΗΣ.
Μπορούμε πλέον να κατανοήσουμε πολύ εύκολα ότι όταν έρθει η ώρα του «θανάτου» μας, η ΑΜΑΖΟΝΑ-ΨΥΧΗ μας, πολύ απλά ΚΑΤΕΒΑΙΝΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΑΛΟΓΟ ΤΗΣ, δηλαδή εγκαταλείπει στον πλανήτη Γη την ΜΑΖΑ της, το ΥΛΙΚΟ ΤΗΣ ΣΩΜΑ και αφού είναι ΑΜΦΙΒΙΑ, περνάει ανενόχλητη στον ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ ΑΔΗ ή ΠΛΟΥΤΩΝΑ στον οποίο και παραμένει σε ΑΣΑΡΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ.
Βεβαίως κατά την διάρκεια αυτής της παραμονής σε άσαρκη κατάσταση, η Ψυχή μας εξακολουθεί να ζει, κυρίως κρίνοντας τις πράξεις του τελευταίου βίου της και προσπαθώντας να σχεδιάσει τα δεδομένα της επόμενης ενσάρκωσής της, δηλαδή να διαλέξει ποιος θα είναι ο επόμενος ΊΠΠΟΣ της που θα είναι ο καταλληλότερος για να την βοηθήσει να βελτιώσει την ΙΠΠΙΚΗ της δεινότητα.
Όταν ολοκληρωθούν αυτές οι απαραίτητες διεργασίες και φτάσει και πάλι η κατάλληλη ώρα για την νέα ενσάρκωση της Ψυχής, επομένως και για την μεταφορά της από τον Κόσμο του Πλούτωνα στον Κόσμο του Ποσειδώνα, η Αμφίβια Αμαζόνα Ψυχή μας, απλώς ανεβαίνει και πάλι στον ΙΠΠΟ της!
Μόνο που πρόκειται για έναν καινούριο ΙΠΠΟ, δηλαδή σε ένα άλλο καινούριο σώμα με το οποίο θα κάνει και πάλι την εμφάνισή της κάτω από ένα άλλο πρόσωπο στον Πλανήτη γη!
Διαπιστώνουμε επομένως ότι υπάρχει μία συνεχής και αδιάκοπη σχέση, ένας ΚΥΚΛΟΣ της ΨΥΧΗΣ η οποία την αναγκάζει να λειτουργεί συνεχώς σαν μία ΑΜΑΖΟΝΑ που ανεβαίνει και κατεβαίνει από τον ΙΠΠΟ της!
Ακριβώς αυτός ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΩΝ ΕΠΑΝΕΝΣΑΡΚΩΣΕΩΝ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ υποκρύπτεται μέσα στην Ιερή Μυθολογία μας, πίσω από το σύμβολο της ΖΩΝΗΣ ΤΗΣ ΙΠΠΟΛΥΤΗΣ.
Η Ιππολύτη δεν είναι μία τυχαία Αμαζόνα.
Αντιθέτως είναι η βασίλισσα όλων των Αμαζόνων, επομένως στο πρόσωπό της εκπροσωπούνται όλες ανεξαιρέτως οι ΨΥΧΕΣ.
Διαπιστώνουμε λοιπόν ότι το βασικότερο εξάρτημα στην ένδυση των Αμαζόνων είναι η περίφημη ΖΩΝΗ, η οποία άλλωστε υποκρύπτεται και μέσα στο άκρως κωδικοποιημένο όνομα ΑΜΑΖΩΝ.
Όπως γνωρίζουμε αυτό το θέμα της χρήσης της ζώνης είναι τόσο σημαντικό που ο Ηρακλής κατά την περίοδο της επίτευξης των 12 Άθλων του πρέπει να καταφέρει να προσεγγίσει την ΙΠΠΟΛΥΤΗ την βασίλισσα των ΑΜΑ-ΖΩΝΩΝ και να της κλέψει την ΖΩΝΗ της!
Βεβαίως το γεγονός αυτό, αποτελεί σίγουρα ίσως το πλέον ΑΙΝΙΓΜΑΤΙΚΟ από όλα τα ανεξήγητα γεγονότα που συμβαίνουν στην Μυθολογία μας.
Όμως ο λόγος που τα γεγονότα αυτά μας φαίνονται ανεξήγητα είναι διότι δεν έχουμε καταφέρει, ακόμα και σήμερα μετά την πάροδο τόσων χιλιάδων ετών από τα γεγονότα που περιγράφονται στην Μυθολογία μας, να κατανοήσουμε την εσωτερική τους διάσταση.
Θα πρέπει λοιπόν, μετά από ολόκληρη αυτήν την ανάλυση που προηγήθηκε, να κατανοήσουμε ότι στην προκειμένη περίπτωση της ΖΩΝΗΣ της βασίλισσας ΙΠΠΟΛΥΤΗΣ, το μυστηριακό γεγονός το οποίο υποκρύπτεται δεν είναι παρά ο αστρολογικός ΒΟΡΕΙΟΣ και ο ΝΟΤΙΟΣ ΔΕΣΜΟΣ ή τα ΔΕΣΜΑ που κρατούν την Αμαζόνα Ψυχή μας δέσμια των επανενσαρκώσεών της, χωρίς μάλιστα να έχει την παραμικρή πιθανότητα να ξεφύγει από αυτήν την κατάσταση, αφού είναι ΑΜΦΙΒΙΑ και ΑΙΩΝΙΑ!
Θα πρέπει λοιπόν να κατανοήσουμε ότι ακριβώς αυτή η ΖΩΝΗ είναι που ΔΕΝΕΙ και διατηρεί ΔΕΜΕΝΟ σε κάθε ενσάρκωσή μας, τον ΙΠΠΟ δηλαδή το ΥΛΙΚΟ ΣΩΜΑ μας, με την ΑΜΑΖΟΝΑ- ΑΫΛΗ ΨΥΧΗ μας!
Το καθοριστικό στοιχείο όμως που μας επιτρέπει να διεισδύσουμε στην πλήρη αποκάλυψη όλης αυτής της εξαιρετικά δυναμικής εικονοπλασίας είναι το όνομα της βασίλισσας των ΑΜΑΖΟΝΩΝ που ονομάζεται ΙΠΠΟΛΥΤΗ.
Μας λέει λοιπόν ότι ο ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ για να καταφέρουμε κάποτε να απαλλαγούμε από αυτήν την κατάσταση και να ΛΥΣΟΥΜΕ ΤΑ ΔΕΣΜΑ ΤΟΥ ΙΠΠΟΥ ΜΑΣ, δηλαδή τα δεσμά των συνεχών επανενσαρκώσεών μας, είναι ΕΝΑΣ ΚΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ.
Πρέπει να ΣΠΑΣΟΥΜΕ ΑΥΤΗΝ ΖΩΝΗ!
Δηλαδή να ΣΠΑΣΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΥΚΛΟ ΤΩΝ ΕΠΑΝΕΝΣΑΡΚΩΣΕΩΝ της ΑΜΑΖΟΝΑΣ- ΨΥΧΗΣ μας.
Τώρα πλέον είμαστε σε θέση να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτός ακριβώς είναι ο σκοπός αυτού του ΑΘΛΟΥ ΤΟΥ ΗΡΑΚΛΗ.
Και επίσης μπορούμε να κατανοήσουμε τον λόγο που αν και η ΙΠΠΟΛΥΤΗ δίνει τελικά η ίδια με τα χέρια της την ΖΩΝΗ της στον Ηρακλή, παρόλο που η πρόθεση του Ηρακλή ήταν να την αποκτήσει πάση θυσία, ακόμα και κλέβοντάς της, ο Ηρακλής τελικά ΣΚΟΤΩΝΕΙ ΤΗΝ ΙΠΠΟΛΥΤΗ την οποία και ΑΓΑΠΑΕΙ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΑ.
Ο φόνος του Ηρακλή είναι ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟΣ ΝΑ ΣΥΜΒΕΙ, διότι αυτό που ΦΟΝΕΥΕΙ αυτό που ΚΑΤΑΡΓΕΙ είναι ακριβώς αυτή η ΖΩΝΗ ή ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΩΝ ΕΠΑΝΕΝΣΑΡΚΩΣΕΩΝ!
astrology

2 Μαΐου 2012

ΤΑΛΩΣ - ΔΑΙΔΑΛΟΣ - ΚΕΦΑΛΟΣ ΚΑΙ ΜΙΝΩΣ

Παρ’ όλο που ο Τάλως είναι πρόσωπο της κρητικής μυθολογίας είχε έναν συνονόματο Αθηναίο μυθικό ήρωα. Πρόκειται για μεταγενέστερο αττικό μύθο όπου ο αθηναίος γιος της πέρδικας ήταν ανιψιός του πολυτεχνίτη Δαίδαλου.
Τάλως και Δαίδαλος ο συσχετισμός των δύο αυτών προσώπων ξεκινά από μία πράξη πολύ άσχημη. Ο Τάλως φαίνεται πως ήταν ένας από τους καλύτερους αρχιτέκτονες της εποχής αφού σε αυτόν αποδίδεται το κτίσιμο των ναών της Αθηνάς και του Ποσειδώνα. Ο ναός της Αθηνάς κτίστηκε στον βράχο της Ακρόπολης και εκεί μάλλον μπήκε για πρώτη φορά τον ξύλινο άγαλμα της προστάτιδας θεάς. Φαίνεται πως θα πρέπει να ήταν πάρα πολύ όμορφος και πιθανολογείται πως αυτή η μεγάλη επιτυχία είναι που παρακίνησε την ζηλοφθονία του Δαίδαλου προς τον Τάλω και τον γκρέμισε «κατά λάθος» από την Ακρόπολη με αποτέλεσμα τον θάνατο του μεγάλου αρχιτέκτονα.
Η ιστορία (η η μυθολογία?)αναφέρει πως ο Άρειος Πάγος που ανέλαβε την υπόθεση της εκδίκασης του θανάτου του Τάλω καταδίκασε τον Δαίδαλο αφού και σαφώς δεν δέχτηκε την δικαιολογία της «κατά λάθους» ρίψης του αρχιτέκτονα από τον βράχο της Ακρόπολης.
Για να αποφύγει την τιμωρία ο Δαίδαλος έφυγε από την Αθήνα και ως φυγάς πλέον καταφθάνει στην Κρήτη. Εδώ αρχίζει και η σχέση του με τον Μίνωα. Την ίδια χρονική περίοδο είχε φύγει και από την Αθήνα η αδερφή του βασιλέα των Αθηνών Ερεχθέα, Πρόκρη, που κατηγορήθηκε από τον σύζυγό της Κέφαλο για μοιχεία. Φυσικά ο Μίνως δέχθηκε και τις δύο αυτές προσωπικότητες, γιατί ήταν όντως μεγάλες προσωπικότητες, με ευμένεια. Η ευμένεια αυτή μεταφράζεται (συνυφαίνεται?) φυσικά με το συμφέρον του Κρήτα βασιλιά ο οποίος δεν θα μπορούσε να έχει καλύτερη ευκαιρία από το να έχει ένα άριστο αρχιτέκτονα, στον οποίο ανέθεσε την κτίση των ανακτόρων της Κνωσσού (ενώ) και την βασιλική αδερφή την έκανε ερωμένη του.

Με την Πρόκρη ο Μίνως πήγαινε συχνά για κυνήγι παρέα με τον φημισμένο για την ταχύτητα των ποδιών του αλλά και την ομορφιά του πιστό σκύλο του, στα βουνά της Ίδης όπου κυνηγούσαν ελάφια και αίγαγρους. Από την άλλη ο Δαίδαλος συνέχιζε την κτίση των ανακτόρων της Κνωσσού τα οποία υψώνονταν πανέμορφα και μεγαλόπρεπα στον κρητικό τόπο. Η ιστορία όμως του ερωτικού δεσμού του Μίνωα δεν περιοριζόταν στα βουνά της Ίδης αλλά το ίδιο συνέβαινε και στο παλάτι του Μίνωα. Φυσικό ήταν όλο αυτό να αντιμετωπίζεται ανάλογα από την βασιλική σύζυγο την Πασιφάη η οποία όμως φαίνεται να βρίσκει παρηγοριά στην αγκαλιά του Ταύρου, στρατηγού του Μίνωα.
Η παράδοση λέει πως ο Ταύρος αυτός βγήκε από την θάλασσα την ημέρα του γάμου του Μίνωα με την πανέμορφη Πασιφάη, δώρο των Θεών. Ήταν κατάλευκος και εκπληκτικής ομορφιάς, μας λέει η παράδοση, τόσο που η Πασιφάη τον ερωτεύτηκε αμέσως. Αλλά εδώ κάνουμε τον αποσυμβολισμό κοιτώντας την ιστορία και όχι τα σύμβολα που πέρασαν μέσα από την παράδοση για να σημάνουν την σχέση θεών και ανθρώπων.
Ο περίφημος λοιπόν Μινώταυρος γεννήθηκε από εκείνη την σχέση της βασιλικής συζύγου του Μίνωα και του στρατηγού του Ταύρου. Επειδή η σχέση ήταν παράνομη, όπως ήταν λογικό, ο καρπός αυτού του έρωτα έπρεπε να μείνει κρυφός. Η δισυπόστατη μορφή του είναι αποτέλεσμα της διακωμώδησης της σχέσης από τον λαό. Αλλά και από το γεγονός ότι οι σχέσεις των βασιλικών οικογενειών που κάτω από συνθήκες συμφέροντος επιτελούνται γάμοι, έχουν τις ανάλογες επιπτώσεις στον συναισθηματικό τομέα των ατόμων που βρίσκονται να αναπτύσσουν αισθήματα με άτομα πέραν του δικού τους «κύκλου» και κοινωνικής επιφάνειας. Δισυπόστατη λοιπόν η μορφή του Μινώταυρου έχει το αίμα του Ταύρου αλλά και το βασιλικό Μινωικό αίμα.
Η Πρόκρη με τον σάλο που έχει ξεσπάσει για τον παράνομο ερωτικό της δεσμό με τον Κρήτα βασιλιά και θέλοντας να αποφύγει την οργή της Πασιφάης γυρίζει στην Αθήνα. Κατά την αποχώρησή της ο Μίνως της χαρίζει τον κυνηγετικό του σκύλο. Στην Αθήνα η Πρόκρη γίνεται δεκτή από τον άνδρα της Κέφαλο που ενώ φαίνεται να την έχει συγχωρήσει σε ένα κυνήγι στις πλαγιές του Υμηττού φονεύεται «κατά λάθος» και αυτή. Ο σκύλος του Μίνωα ήταν δείγμα πως καθόλου φιλική δεν ήταν η σχέση της Πρόκρης με τον βασιλιά της Κρήτης, και αυτό ο Κέφαλος δεν μπορούσε να το …δεχτεί. Έτσι το «σύμβολο» της απιστίας έγινε αιτία του ξεσπάσματος του Κέφαλου και του φόνου τελικά της Πρόκρης. Ο Άρειος Πάγος βέβαια δεν δεχόταν αυτά τα «κατά λάθος» φονικά και έτσι τιμωρεί τον Κέφαλο ο οποίος όμως καταφέρνει να διαφύγει και αυτός στο εξωτερικό.
Στην ελληνική μυθολογία ο Κέφαλος ήταν γενάρχης του αττικού γένους των Κεφαλιδών. Διάφορες παραδόσεις αναφέρουν ότι ο Κέφαλος ήταν γιος του βασιλιά της Φωκίδας Δηίωνος ή Δηιονέως. Βοηθούμενος από τον Αμφιτρύωνα, έδιωξε τους Τηλεβόες από την Κεφαλληνία, όπου εγκαταστάθηκε με τον λαό του και της έδωσε το όνομά του, που φέρει μέχρι σήμερα.
Ο Κέφαλος αναφέρεται επίσης ως γιος του Πανδίονα ή του Ερμή και της Έρσης, ή απόγονος του Ενδυμίονα. Πολύ γνωστός κατά την αρχαιότητα ήταν ο μύθος της αρπαγής του Κεφάλου: Η Ηώ ερωτεύθηκε τον Κέφαλο και τον κατεδίωξε ώσπου τον έφθασε στη Συρία, τον άρπαξε και τον έκανε δικό της. Από την ένωσή τους γεννήθηκε ο Τιθωνός, κατ' άλλους και ο Φαέθοντας. Σκηνή από τον μύθο σώζεται σε ελληνικό αγγείο της Γέλας του 460 π.Χ. περίπου.
«Κέφαλος και Ηώ», ζωγραφικός πίνακας του Νικολά Πουσέν (περ. 1630)
Ο Κέφαλος μετά τον θάνατο της γυναίκας του, για τον οποίο κατηγορήθηκε και εξορίστηκε από τους Αθηναίους και πήγε στην Θήβα. Αργότερα εξεστράτευσε μαζί με τον Αμφιτρύωνα [πατέρας του Ηρακλή, βρισκόμενος και αυτός σε εξορία στην Θήβα για την δολοφονία του Ηλεκτρύωνα, θείου του, βασιλιά της Μυκήνης και γιο του Πρωτέα], εναντίον των Ταφίων [ή Τηλεβόων], κοντά στην Κεφαλλονιά, και το νησί πήρε από αυτόν το όνομά του. Μαζί είχε και τον γιο του Αρκίσιο, που είχε αποκτήσει από την Πρόκριδα. Εκεί εγκαταστάθηκε και παντρεύτηκε την Κλυμένη, κόρη του Μινύα.
Μετά από οκτάχρονη απουσία, ο Κέφαλος επέστρεψε στην πατρίδα του, εμφανίσθηκε στη σύζυγό του Πρόκριδα ως ξένος και την έπεισε με πλούσια δώρα να τον παντρευτεί! Στη συνέχεια της απεκάλυψε την πραγματική του ταυτότητα και, ύστερα από μικροεπεισόδια οι δύο σύζυγοι συμφιλιώθηκαν. Ωστόσο, αυτή η δοκιμασία έγινε αφορμή άλλων δεινών. Η Πρόκρις, βλέποντας τον άνδρα της να φεύγει πολύ συχνά στο κυνήγι, τον υποψιάσθηκε και τον ακολούθησε κρυφά μια μέρα. Κάποιος δούλος της είχε πει πως στις κυνηγετικές του εξορμήσεις φωνάζει τη λέξη «Νεφέλη». Πραγματικά, ο Κέφαλος επικαλέσθηκε τη νεφέλη αλλά εννοούσε το σύννεφο ή τον δροσερό άνεμο που θα τον ανακούφιζε από τη ζέστη. Σε μια στιγμή, ο Κέφαλος αντιλήφθηκε κίνηση στο φύλλωμα ενός θάμνου. Νομίζοντας ότι πίσω του κρυβόταν θήραμα, έριξε το ακόντιό του, αλλά εκεί κρυβόταν η Πρόκρις, οπότε τη σκότωσε χωρίς να το θέλει, και μάλιστα όντας πιστός σύζυγος.
Σύμφωνα με το κυκλικό έπος «Επίγονοι», ύστερα από τον φόνο της γυναίκας του ο Κέφαλος εξαγνίσθηκε από τους Θηβαίους. Μετά την κάθαρσή του, για να τους ευχαριστήσει τους παραχώρησε τον σκύλο του για να καταδιώξει την αλεπού του Τευμησσού που κατέστρεφε τη χώρα τους.
Κατά μία εκδοχή, ο Κέφαλος δικάσθηκε από τον Άρειο Πάγο και καταδικάσθηκε σε εξορία από την Αττική. Τότε ακολούθησε τον Αμφιτρύωνα. Αφού επεκράτησε στην Κεφαλληνία, ο Κέφαλος ρώτησε τοΜαντείο των Δελφών πώς θα αποκτούσε γιους. Η απάντηση του μαντείου ήταν ότι θα έπρεπε να ενωθεί με το πρώτο θηλυκό πλάσμα που θα συναντούσε στον δρόμο του. Ο Κέφαλος συνάντησε μια θηλυκή αρκούδα και, αφού ενώθηκε μαζί της, το θηρίο μεταμορφώθηκε σε όμορφη γυναίκα, τη Λυσίππη, και ο Κέφαλος μπόρεσε να την νυμφευθεί. Από τον γάμο τους γεννήθηκε ο Αρκείσιος, πατέρας του Λαέρτη και παππούς του Οδυσσέα.
ΑΝΑΦΟΡΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΑΙΔΑΛΟ

Ο Δαίδαλος γιός του Ευπάλαμου ή Παλαμάονα, ενός επιδέξιου και πολύτεχνου άνδρα, εθεωρήται ως μυθικός ήρωας στον οποίο αποδίδονται αδιακρίτως όλα τα αρχέγονα έργα της αρχιτεκτονικής και της γλυπτικής. Μητέρα του ήταν η Αλκίππη ή Φρασιμήδη.Ανήκε στο γένος των Ερεχθειδών και ήταν δισέγγονος του Ερεχθέα.Ο Δαίδαλος παντρεύτηκε την Ναυκράτη ή Ναυσικράτη, δούλη του Μίνωα, με την οποία απέκτησε τον Ίκαρο. Ο μύθος του Δαίδαλου ανήκει και στην Κρήτη και στην Αττική (μάλιστα στην Αττική ήταν και ο επώνυμος ήρωας του Δήμου των Δαιδαλιδών) και είναι στενά συνδεδεμένος με τους μύθους του Μίνωα και του Ίκαρου.
Ο Δαίδαλος είχε εργαστήρι στην Αθήνα και ήταν ο πιο ξακουστός τεχνίτης της πόλης. Μάλιστα λέγαν πως ήταν τέτοια η τέχνη του που τα αγάλματά του έμοιαζαν με αληθινά και ήταν έτοιμα να κινηθούν. Εξ αυτού μυθολογείται το εξής περιστατικό : όταν ο Ηρακλής επισκέφθηκε την Αθήνα (άλλοι τοποθετούν το γεγονός στη Κόρινθο, τότε που συνάντησε τον Θησέα παιδί), πέρασε ένα βράδυ από το εργαστήρι του Δαίδαλου. Έξω από αυτό υπήρχε ένα άγαλμά του που παρίστανε τον Ηρακλή σε θέση μάχης. Ο ίδιος νόμιζε, λόγω σκότους, πως κάποιος το απειλούσε και έτσι με το περίφημο ρόπαλό του το κατέστρεψε. Όταν είδε την ζημιά που προκάλεσε στεναχωρήθηκε και ζήτησε τη συγνώμη του. Επιπλέον έλεγαν πως καταγόταν από τον Ήφαιστο, απ' όπου και όφειλε την τρομερή επιδεξιότητά του. Ο Δαίδαλος ήταν ο πρώτος που έδωσε ελεύθερη κίνηση στα μέλη του αγάλματος, απελευθερώνοντας έτσι τα χέρια από το σώμα και ξεχωρίζοντας τα πόδια μεταξύ τους.
Επιπλέον έδωσε περισσότερη εκφραστικότητα στο πρόσωπο προσθέτοντας τα χαρακτηριστικά του ματιού (βολβός, κόρη, ίριδα).
Η ΚΡΗΤΗ ΚΑΙ Ο ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΣ
Εκεί χρησιμοποίησε την ιδιοφυία του για την κατασκευή σύνθετων έργων όπως για παράδειγμα το περίφημο ανάγλυφο προς τιμή της Αριάδνης, το οποίο αναπαριστά τον χορό της Αριάδνης που περιγράφεται από τον Όμηρο. Κατασκεύασε ξύλινο ομοίωμα αγελάδας (την περίφημη "Δάμαλις"), με το οποίο η Πασιφάη, γυναίκα του Μίνωα, ενώθηκε με τον λευκό ταύρο, που δώρισε ο Ποσειδώνας στον βασιλιά της Κρήτης.Στη διάρκεια της παραμονής του στο νησί, ο Δαίδαλος και ενώ βρισκόταν στην ευμένεια του Μίνωα κατασκεύασε τον Λαβύρινθο μέσα στον οποίο κλείστηκε ο μυθικός Μινώταυρος που φύλαγε μάλλον το θησαυρό του Μίνωα. Στον Λαβύρινθο η κατασκευή ήταν τέτοια, που εύκολα έφτανες στο κέντρο του, δύσκολα όμως έβρισκες την είσοδο/έξοδο του.
Ο Μίνωας τόσο εκτίμησε τον Δαίδαλο που δεν του επέτρεπε να φύγει ούτε έξω από το παλάτι.
Στον Δαίδαλο κατέφυγε η ερωτοχτυπημένη Αριάδνη, για να της δώσει μια λύση ώστε να σωθεί ο αγαπημένος της Θησέας. Έτσι της έδωσε τον περίφημο "μίτο της Αριάδνης", με τον οποίο ο Θησέας "χαρτογράφησε" την πορεία του στον Λαβύρινθο και, αφού σκότωσε τον Μινώταυρο, ακολούθησε το ξετυλιγμένο σκοινί και βγήκε έξω. 'Οταν κατάλαβε ο βασιλιάς της Κρήτης την ανάμειξη που είχε ο Δαίδαλος στα γεγονότα με τον Θησέα, εξέφρασε την δυσμένειά του με το να του απαγορεύσει να φύγει και να τον κλείσει στο τελειότερο κατασκεύασμά του, στον Λαβύρινθο. Στην προσπάθειά του να δραπετεύσει από το νησί και χάρη στην ευφυία του επινόησε γι' αυτόν και τον γιό του, τον Ίκαρο, φτερά τα οποία τους βοήθησαν να πετάξουν και ξεφύγουν από τον Μίνωα.
Ο Δαίδαλος κατάφερε να φτάσει σώος και αβλαβής στην Καμικό ή την Κύμη της Σικελίας, όπου βασιλιάς ήταν ο Κόκαλος ή Κώκαλος, ενώ ο Ίκαρος παρακούοντας τις εντολές του πατέρα του, πλησίασε τον ήλιο και το κερί που συγκρατούσε τα φτερά του έλιωσε με αποτέλεσμα να πνιγεί στην θάλασσα που ονομάστηκε Ικάριο Πέλαγος και να ταφεί σε ένα νησί που ονομάστηκε Ικαρία.

ΛΙΑ ΒΛΑΧΟΥ, ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ
HELLENICA.DE

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ

7 Απριλίου 2012

ΑΔΩΝΙΑ - Θάνατος και Ανάσταση της Φύσης και του Ανθρώπου

John William Waterhouse: The Awakening of Adonis - 1900
Ο Άδωνις είναι ένας ηλιακός ήρωας που λατρεύτηκε σαν θεός στη αρχαία Ιωνία, στη Φοινίκη, στην Κύπρο και στην Ελλάδα. Κάθε χρόνο πέθαινε και την άνοιξη ανασταινόταν, μαζί με τη φύση που την ίδια εποχή αναγεννιόταν.
Αλλά απ' ότι φαίνεται δεν ήταν ο μοναδικός. Την ίδια τύχη είχαν οι Ινδοί θεοί Κρίσνα και Βούδας Σακία, οι εσταυρωμένοι: Ιησούς ο Ναζωραίος, Ταμμούζ της Συρίας, Βιτόμπα του Τελιγκονέζε, Ιάω του Νεπάλ, Χεσούς των Κελτών Δρυιδών, Κετσακοάλτ του Μεξικό, Κουιρίνους της Ρώμης, ο Θούλις της Αιγύπτου, ο Ίντρα του Θιβέτ, ο Άττις της Φρυγίας, ο Κρίτε της Χαλδαίας, ο Μπάλι της ασιατικής Ορίσσα, ο Μίθρα της Περσίας, ο Έλληνας εσταυρωμένος Προμηθέας και ας μην ξεχνάμε τον Ιδαίο Δία της Κρήτης που κάθε χρόνο γιορταζόταν ο θάνατος και η ανάστασή του στα Κρητικά μυστήρια και τέλος τον Διόνυσο που πεθαίνει σαν Διόνυσος Ζαγρέας για να αναστηθεί σαν Διόνυσος Ελευθερέας, σωτήρας και ελευθερωτής των ώριμων ψυχών.
Πρόκειται λοιπόν για τον ίδιο μύθο που διατρέχει την παγκόσμια ιστορία καλυμμένος με διαφορετικά ονόματα.
Σε ότι αφορά τον Άδωνι ο μύθος μας παραδίδει τα εξής:
Ο Κινύρας βασιλιάς της Κύπρου, όταν κάποτε η κόρη του έφτασε σε ηλικία γάμου την ρώτησε ποιόν άντρα επιθυμεί να νυμφευθεί. Όμως η Μύρρα, «τιμωρημένη» απ' τη θεά Αφροδίτη για κάποιο ατόπημά της, είχε ήδη νιώσει στην καρδιά της άνομο έρωτα για τον ίδιο της τον πατέρα. Με τη βοήθεια της παραμάνας της μέθυσε τον Κινύρα και τον παρέσυρε στην ερωτική της κλίνη για δώδεκα ολόκληρες μέρες και νύχτες. Όταν ο Κινύρας συνήλθε από τη μέθη και συνειδητοποίησε την ανίερη ένωση με την ίδια του την κόρη, κυνήγησε τη Μύρρα για να τη σκοτώσει. Η Μύρρα έτρεξε μακριά για να γλυτώσει απ' το σπαθί του πατέρα της και κατέφυγε στα όρη. Εκεί η Αφροδίτη της δίνει τη λύτρωση μεταμορφώνοντάς τη στο φυτό σμύρνα. Όμως μέσα στα σπλάχνα της σάλευε ο καρπός της άνομης ένωσης με τον πατέρα της. Όταν το σπαθί την άγγιξε, ο κορμός του δέντρου άνοιξε στα δυο και ξεπετάχτηκε από μέσα ο Άδωνις, ενώ τα δάκρυα της Μύρρας μεταμορφώθηκαν σε μύρο ευωδιαστό.
Η Αφροδίτη έσπευσε να σώσει το μωρό και το παρέδωσε στις Νύμφες για να το αναθρέψουν.
Στη συνέχεια το παρέδωσε μέσα σε Λάρνακα (εξ ου το όνομα της πόλης Λάρνακα της Κύπρου) στη Θεά Περσεφόνη για να ολοκληρώσει την ανατροφή του, με τη συμφωνία να της το παραδώσει όταν θα γινόταν δεκαοχτώ χρονών. Όταν η Περσεφόνη άνοιξε τη Λάρνακα θαμπώθηκε απ' το κάλλος και τη λάμψη του βρέφους και μυστικά αποφάσισε πως δεν θα τηρήσει τη συμφωνία.
Ο Άδωνις καθώς μεγάλωνε γινόταν όλο και πιο φωτεινός και πανέμορφος. Η Αφροδίτη ερωτεύτηκε το κάλλος του και ο λαμπερός Άδωνις λάτρεψε παράφορα την όμορφη θεά. Αλλά η Περσεφόνη αρνήθηκε να της τον δώσει πίσω και οι δύο θεές κατέληξαν στον πατέρα Δία για να λύσει τη διαφορά τους. Εκείνος έδωσε εντολή να μένει τέσσερις μήνες το χρόνο ο Άδωνις κοντά στην Περσεφόνη, τέσσερις μήνες κοντά στην Αφροδίτη και τους υπόλοιπους τέσσερις να διαθέτει το χρόνο του όπως επιθυμεί. Ο Άδωνις επέλεξε τους τέσσερις αυτούς μήνες να τους διαθέσει στην Αφροδίτη και στο θεϊκό ερωτά τους.
Οι δυο θεϊκοί εραστές ζούσαν τον περίλαμπρο έρωτά τους μέσα στα δάση μέχρι την αποφράδα εκείνη μέρα που ο αβροκόμης Άδωνις έπεσε νεκρός στη διάρκεια ενός κυνηγιού από το δάγκωμα κάποιου κάπρου. Από το αίμα που κύλησε απ' την πληγή του φύτρωσαν στη Μάνα Γη κόκκινα ρόδα και παπαρούνες.
Η Αφροδίτη έκλαψε και θρήνησε πικρά το νεαρό εραστή της. Απ' τα δάκρυά της ξεπήδησαν οι ανεμώνες. Με άφατο πόνο παρακάλεσε την Περσεφόνη να επιτρέψει στον Άδωνι να ανεβαίνει έξι μήνες στη γη. Η Περσεφόνη συμφώνησε κι από τότε ο Άδωνις έξι μήνες το χρόνο βρίσκεται στον Άδη και έξι μήνες κοντά στην αγαπημένη του, λυτρωμένος απ' το φάσμα του θανάτου.
Σε ανάμνηση του θανάτου και της ανάστασης του Άδωνι τελούνταν ετήσιες εορτές καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας. Οι γιορτές αυτές ήταν αλλού διήμερες, αλλού τριήμερες και σε κάποιες πόλεις εφταήμερες.
Οι πρώτες μέρες της γιορτής ήταν ημέρες πένθους και είχαν το όνομα «Αφανισμός».
Λυσίκομες και γυμνόποδες γυναίκες περιέφεραν ομοίωμα του θεού, τελούσαν νεκρική τελετή και προσέφεραν στον αγαπημένο νεκρό, γλυκά από μέλι και λάδι, έρωτες και αγγεία όπου μερικές μέρες πριν είχαν σπείρει φακή, σιτάρι, κριθάρι, κεχρί και μαρούλια, τους επονομαζόμενους «Κήπους Αδώνιδος». Οι «κήποι» μετά το πέρας των δρώμενων τοποθετούνταν στις στέγες των σπιτιών, όπου αναπτύσσονταν γοργά με τη βοήθεια του ηλιακού φωτός. Καθ' όλη τη διάρκεια της πομπής έψαλλαν πένθιμους ύμνους τα λεγόμενα «αδωνίδια» με συνοδεία γίγγρας (είδος αυλού).
Σπουδαίο δείγμα του τρόπου που θρηνούνταν ο Άδωνις, είναι ο «Επιτάφιος Αδώνιδος» του Βίωνος του Σμυρναίου, ένας θρήνος ηλικίας εικοσιενός αιώνων.
Στη συνέχεια οι γυναίκες πετούσαν το ομοίωμα του θεού σε λίμνες, πηγές ή ποτάμια. Μετά το πέρας των ημερών του θρήνου, γιόρταζαν την ανάσταση του θεού με ευωχία και οινοποσία, μέσα σε γενικό κλίμα χαράς. Οι αναστάσιμες ημέρες είχαν το όνομα «Εύρεσις».
Τα Αδώνια επιβιώνουν μέχρι τις μέρες μας στο θρήνο της Μ. Παρασκευής, στην Αναστάσιμη ακολουθία και σε όλα τα έθιμα που ο χριστιανισμός θέλησε να μας πείσει πως είναι δικά του: αναστάσιμα κεριά, κόκκινα αβγά (ορφικό σύμβολο), κουλούρια, σμύρνα που οι μάγοι πρόσφεραν στον Ιησού κλπ.
Ας ρίξουμε όμως μια ματιά στην Ορφική παράδοση και τον αποσυμβολισμό που επιχειρείται μέσα απ' αυτή στα μυστήρια του Αδώνιδος, στα μυστήρια του θανάτου και της Ανάστασης.
Σύμφωνα με την Ορφική θεολογία, η περίοδος του χειμερινού ηλιοστασίου είναι η εποχή της γέννησης του Διονύσου Ζαγρέως, του ελευθερωτή των ανθρωπίνων ψυχών από τον Άδη. Μετά την χειμερινή τροπή ετελείτο η δεύτερη μύηση των Ορφικών (η πρώτη μύηση όπου αποκαλύπτονταν στον μυούμενο τα μυστικά της μάνας Γης, ετελείτο μετά την Φθινοπωρινή Ισημερία).
Ο χρόνος από τη δεύτερη μύηση μέχρι την Εαρινή ισημερία ήταν, κατά τους Ορφικούς, η περίοδος που έπρεπε ο μυούμενος να εκδηλώσει το σπόρο της Ορφικής ιδεολογίας, που είχε ριφθεί στην διάνοιά του.
Η Εαρινή ισημερία του ήλιου, κατά την οποία κυρίως ετελούντο και τα Αδώνια, συμβολίζει το θάνατο των παθών της τιτανικής φύσης της ανθρώπινης ψυχής και την πνευματική της αναγέννηση. Τότε ετελείτο η Τρίτη μύηση στα ορφικά μυστήρια. Οι Ορφικοί συμβόλιζαν την εαρινή ισημερία με το θάνατο (μεταμόρφωση) του Διόνυσου Ζαγρέως και την εκ νέου γέννησή του απ' τη φύση του Διός, ως Διονύσου του Άνθιου. Αυτός στην πορεία μεταμορφώνεται στο Διόνυσο τον Ελευθερέα, το σωτήρα και ελευθερωτή των ανθρώπινων ψυχών από τον Άδη της υλικής τους φύσης.
Είναι αυτή η θαυμάσια θέαση του κόσμου απ' την ορφική θεολογία, η γεμάτη ελπίδα και προσδοκία για πνευματική αναγέννηση των ανθρωπίνων ψυχών που τρέφονται στα ιερά νάματα της ελληνικής μυστηριακής παράδοσης, που μας δονεί στα κατάβαθα του είναι, καθώς καλά γνωρίζουμε πως υπάρχει δρόμος σωτηρίας. Ο δρόμος της επιστροφής στον μυστηριακό ορίζοντα που κατείχαμε και απωλέσαμε μαζί με την αλήθεια.

Ρέα Καραγιάννη

Βιβλιογραφία
Βίωνος: Επιτάφιος Αδώνιδος
Πλούταρχου: Βίοι Παράλληλοι, Νικίας
Στυλιανού Τάκα: Πυθαγόρειος Εσωτερισμός
Γ. Γρηγορομιχελάκη: Δεκαπέντε Εσταυρωμένοι και Αναστημένοι Σωτήρες
Γ. Σιέττου: Αδώνια Μυστήρια

Πύλη Ιασωνος
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ

14 Σεπτεμβρίου 2011

Ηρακλείδες: Οι απόγονοι του Ημίθεου Ηρακλή



Στην ελληνική μυθολογία, και γενικότερα στην αρχαία Ελλάδα, με τον όρο Ηρακλείδες αναφέρονται οι γιοί του Ηρακλή και οι απόγονοί τους.
Πολλοί βασιλικοί οίκοι στην αρχαία Ελλάδα ανήγαν την καταγωγή τους μέχρι τον ένδοξότερο ήρωα της ελληνικής μυθολογίας, τον Ηρακλή. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των βασιλέων της Μακεδονίας, τους οποίους μιμήθηκαν και όλες σχεδόν τις δυναστείες των ελληνιστικών κρατών.
Με τη στενότερη σημασία του όρου, Ηρακλείδες είναι οι απόγονοι του Ηρακλή και της Δηιάνειρας, με την κάθοδο των οποίων στην Πελοπόννησο σχετίζεται η άφιξη των τελευταίων Δωριέων στην Ελλάδα.
Αμέσως μετά τον θάνατο του Ηρακλή και την άνοδό του στον Όλυμπο, τα παιδιά του έμειναν χωρίς προστάτη και καταδιώχθηκαν από τον Ευρυσθέα. Κατέφυγαν αρχικώς στον βασιλιά της Τραχίνας, τον Κύηκα, που θυμόταν τις ευεργεσίες του Ηρακλή. Αλλά ο Ευρυσθέας τον ανάγκασε να τα διώξει. Τότε οι Ηρακλείδες πήγαν στην Αθήνα, όπου βασίλευε οΘησέας (κατ' άλλους οι απόγονοί του), και του ζήτησαν άσυλο, καθίζοντας ως ικέτες στον «Ελέου βωμόν». Ο Ευρυσθέας ζήτησε την παράδοση των «ικετών», ωστόσο ούτε ο Θησέας, ούτε άλλος Αθηναίος δέχθηκε να τους παραδώσει, κι έτσι ο Ευρυσθέας κήρυξε τον πόλεμο στην Αθήνα. Στη μάχη που επακολούθησε στην Αττική, οι Αθηναίοι κατετρόπωσαν τον στρατό του Ευρυσθέως, ο οποίος έχασε τη ζωή του, ενώ σκοτώθηκαν και οι 5 γιοί του. Η νίκη αυτή είχε προφητευθεί από το Μαντείο των Δελφών, που είχε δώσει στους Αθηναίους την υπόσχεση ότι θα νικούσαν αν θυσιαζόταν με τη θέλησή της μία παρθένος από «γένος ευγενών». Η Μακαρία, κόρη του Ηρακλή και της Δηιάνειρας, θυσιάσθηκε τότε θεληματικά για να χαρίσει τη νίκη στα αδέλφια της και τους Αθηναίους.
Από τη στιγμή του θανάτου του Ευρυσθέα και της καταστροφής του στρατού του, οι Ηρακλείδες ήθελαν να επιστρέψουν στην Πελοπόννησο, από όπου καταγόταν ο Ηρακλής, ο οποίος μάταια προσπαθούσε να γυρίσει εκεί ως τον θάνατό του. Με οδηγό τον Ύλλο κατέλαβαν όλες σχεδόν τις πόλεις της. Αλλά μετά ένα χρόνο περίπου εμφανίσθηκε εκεί μία θανατηφόρα επιδημία και ο χρησμός που ζήτησαν ανέφερε πως αυτή ήταν εκδήλωση της «θείας οργής» επειδή οι Ηρακλείδες είχαν επιστρέψει πριν από τον καθορισμένο «από το πεπρωμένο» χρόνο. Υπακούοντας τότε στη «θέληση των θεών», οι Ηρακλείδες εγκατέλειψαν την Πελοπόννησο και ξαναγύρισαν στην Αττική, όπου εγκαταστάθηκαν στην περιοχή του Μαραθώνα.
Ο Ηρακλής με έναν εκ των Ηρακλειδών, τον Τήλεφο (Μουσείο του Λούβρου).
Μόλις απέδραμαν και τα τελευταία ίχνη της τρομερής επιδημίας, ο Ύλλος κατέφυγε στο Μαντείο των Δελφών και ζήτησε χρησμό για το πότε έπρεπε να ξαναγυρίσουν στην Πελοπόννησο. Του δόθηκε τότε ο χρησμός ότι ο κατάλληλος χρόνος θα ήταν «μετά τον τρίτο θερισμό» ή «μετά την τρίτη σοδειά». Ανάμεσα σε όλους τους αδελφούς του, ο Ύλλος ήταν ο πραγματικός κληρονόμος του Ηρακλή και αυτός που είχε ζήσει τον περισσότερο καιρό μαζί του και ανατράφηκε κοντά του.
Για τους λόγους αυτούς ο Ύλλος είχε αναγνωρισθεί από τους Ηρακλείδες αρχηγός τους και σε αυτόν είχαν αναθέσει να τους οδηγήσει στην εστία τους. Αμέσως μετά τον χρησμό αυτόν λοιπόν, ο Ύλλος επικεφαλής των αδελφών του επεχείρησε να περάσει τον Ισθμό της Κορίνθου.
Εκεί όμως συνάντησε παραταγμένο τον στρατό του Έχεμος, του βασιλιά της Τεγέας. Αντί για μάχη, προτιμήθηκε από τις δύο πλευρές μία μονομαχία ανάμεσα στους αρχηγούς τους. Σε αυτή σκοτώθηκε ο Ύλλος, κι έτσι οι Ηρακλείδες επέστρεψαν πίσω.
Μετά από πολλά χρόνια, ο εγγονός του Ύλλου Αριστόμαχος ξαναπήγε να ρωτήσει το Μαντείο.
Ο χρησμός που του δόθηκε, όπως τουλάχιστον τον κατάλαβε ο ίδιος, έλεγε ότι οι θεοί θα του χάριζαν τη νίκη αν ακολουθούσε την «ευθεία οδό». Πίστεψε ότι η φράση σήμαινε τον Ισθμό και προσπάθησε να τον περάσει, αλλά σκοτώθηκε εκεί. Οι Ηρακλείδες επέστρεψαν στη Στερεά Ελλάδα για μια ακόμα φορά.
Οι γιοί του Αριστομάχου, όταν ενηλικιώθηκαν, απέστειλαν τον πρεσβύτερό τους, τον Τήμενο, ξανά στους Δελφούς, όπου ζήτησε τον ίδιο χρησμό που ζητούσαν οι πρόγονοί του: «Πότε θα έρθει η μέρα του γυρισμού;»
Επειδή ωστόσο είχε παρατηρήσει ότι οι προγόνοι του ακολούθησαν τον χρησμό και αυτός είχε σταθεί η αιτία του χαμού τους, ο Τήμενος ρώτησε επιπλέον με πίκρα τον θεό: «Γιατί;»
Αυτός του αποκρίθηκε δια της Πυθίας ότι δεν ήταν δικό του το λάθος εάν οι πρόγονοί του δεν μπορούσαν να ερμηνεύσουν σωστά τους χρησμούς. Του εξήγησε όμως λίγο περισσότερο, ότι με τον «τρίτο θερισμό» υπονοούσε την τρίτη γενιά, και με την «ευθεία οδό» τον θαλάσσιο δρόμο ανάμεσα στις ακτές της Στερεάς και της Πελοποννήσου.
Ο Τήμενος έμεινε ευχαριστημένος από τις διευκρινήσεις του νέου χρησμού. Ο ίδιος και τα αδέλφια του αποτελούσαν πραγματικά την τρίτη γενιά. Αμέσως, οι Ηρακλείδες ξεκίνησαν να κατασκευάζουν σε μια ακτή της Λοκρίδας τα απαραίτητα για μια θαλάσσια εισβολή και απόβαση πλωτά μέσα. Στην τοποθεσία αυτή υπήρχε μια κωμόπολη που, μετά το στήσιμο των ναυπηγείων εκεί, ονομάσθηκε μέχρι σήμερα Ναύπακτος (από τη λέξη ναυς και το ρήμα πήγνυμι = κατασκευάζω). Ο μύθος μας λέει ότι το χρονικό διάστημα που οι Ηρακλείδες ανέμεναν την κατασκευή των πλοίων, ο νεότερος αδελφός του Τημένου, ο Αριστόδημος, παραφρόνησε και σκοτώθηκε. Ο θάνατός του έγινε η απαρχή μιας σειράς από κακοτυχίες για τους Ηρακλείδες. Ο Παυσανίας όμως στα Λακωνικά μας λέει ότι ο Αριστόδημος σκοτώθηκε στην Λακωνία αφού πρώτα την μοίρασε στους γιους του.
Λίγο αργότερα, μια μέρα έφθασε στο στρατόπεδο των Ηρακλειδών ένας μάντης που ονομαζόταν Κάρνος (απο ταΚάρνεια) και διατηρούσε φιλικές σχέσεις μαζί τους. Ωστόσο, η ψυχολογική κατάσταση στο στρατόπεδο ήταν τεταμένη και τώρα πίστεψαν ότι ερχόταν να τους «κάνει μάγια» σταλμένος από τους Πελοποννήσιους. Και ένας Ηρακλείδης, ο Ιππότης, γιος του Φύλα, τον τρύπησε με τη λόγχη του. Τότε ξέσπασε μια αιφνίδια θύελλα και κατέστρεψε τα πλοία που ήταν σχεδόν έτοιμα. Την επόμενη μέρα ένας λοιμός άρχισε να αποδεκατίζει το στράτευμα. Ο Τήμενος έτρεξε ακόμα μια φορά στο περιώνυμο Μαντείο των Δελφών και εξακρίβωσε από τον χρησμό ότι η θύελλα και ο λοιμός ήταν συνέπειες της θεϊκής οργής για τον φόνο του μάντη. Ο θεός προσέθεσε ότι ο φονιάς έπρεπε να εξορισθεί για 10 χρόνια και ότι οι Ηρακλείδες έπρεπε να χρησιμοποιήσουν ως οδηγό στην εκστρατεία τους «ένα πλάσμα με τρία μάτια». Ο Τήμενος υπάκουσε και εξόρισε τον Ιππότη. Τότε πέρασε από εκεί ο Όξυλος, επιστρέφοντας από την Ήλιδα στην πατρίδα του, την Αιτωλία, καβάλα στο άλογό του. Ο Όξυλος ήταν μονόφθαλμος και οι Ηρακλείδες θεώρησαν ότι το μάτι του μαζί με τα δύο του αλόγου του συνιστούσαν τα τρία μάτια του «πλάσματος» που έπρεπε να χρησιμοποιήσουν. Τον πήραν λοιπόν ως οδηγό για την επάνοδό τους στην Πελοπόννησο, αφού ο Όξυλος δέχθηκε με τον όρο ότι θα τον βοηθούσαν να καταλάβει τον θρόνο της Ήλιδας.
Μετά από όλα αυτά, οι Ηρακλείδες αποβιβάσθηκαν στην Πελοπόννησο και υπέταξαν τους κατοίκους της ύστερα από αρκετές μάχες. Ως επιστέγασμα της τελικής και οριστικής επικρατήσεώς τους, ίδρυσαν ένα βωμό του «Διός Πατρώου».
Στη συνέχεια, οι Ηρακλείδες μοιράσθηκαν μεταξύ τους τις διάφορες περιοχές-βασίλεια της Πελοποννήσου.
Υποστηρίζεται πάντως από τους μυθογράφους ότι μόνο τρεις μεγάλες περιοχές μοιράσθηκαν: Η Αργολίδα, η Μεσσηνία και η Λακωνία.
Η ορεινή Αρκαδία δεν κατακτήθηκε ποτέ από τους Ηρακλείδες, καθώς εξαιτίας υποτίθεται και πάλι ενός χρησμού αναγκάσθηκαν να κλείσουν ειρήνη με τους Αρκάδες (βλ. και Κρεσφόντης, Κύψελος). Την αιτία όμως αυτής της ειρήνης ο κάθε μυθογράφος τη θεωρεί διαφορετική και φαίνεται λογικό το ότι απλώς οι νέοι κατακτητές δεν θα είχαν κανένα όφελος από την καταπόνηση των στρατευμάτων τους για την κατάκτηση της πλέον ορεινής και άγονης περιοχής της Πελοποννήσου.

Κατάλογος των παιδιών του Ηρακλή

Α) Από τις κόρες του Θέσπιου:
  • Αλοκράτης
  • Αμέστριος
  • Αντιάδης
  • Αντιλέων
  • Αντίμαχος
  • Άντιφος
  • Αρχέδικος
  • Αρχέμαχος
  • Αστυάναξ
  • Άτρομος
  • Βουκόλος
  • Βουλεύς
  • Δυνάστης
  • Εντελίδης
  • Εράσιππος
  • Ευμένης
  • Ευρύθρας
  • Ευρυκάπης
  • Ευρυόπης
  • Ευρύπυλος
  • Θρεψίππας
  • Ιόβης
  • Ιππεύς
  • Ιππόδρομος
  • Ιππόζυγος
  • Κάπυλος
  • Κελευστάνωρ
  • Κλεόλαος
  • Κρέων
  • Λαομέδων
  • Λαομένης
  • Λεύκιππος
  • Λυκαίος
  • Λυκούργος
  • Μέντωρ
  • Νέφος
  • Νικόδρομος
  • Οιστρόβλης
  • Όλυμπος
  • Ομόλιππος
  • Ονήσιππος
  • Πάτροκλος
  • Πολύλαος
  • Τελευταγόρας
  • Τέλης
  • Φαλίας
Β) Από άλλες θνητές:
  • Δηικόων, Θηρίμαχος, Κρεοντιάδης (από τη Μεγάρα)
  • Τληπόλεμος (από την Αστυόχη ή τη Μελίτη)
  • Θεσσαλός (από τη Χαλκιόπη ή την Αστυόχη)
  • Ευήρης (από την Παρθενόπη)
  • Θέσταλος (από την Επικάστη)
  • Ύλλος, Γλήνος, Κτήσιππος, Μακαρία, Ονίτης (ή Οδίτης) (από τη Δηιάνειρα)
  • Αχέλης (ή Αγέλαος) ο Τυρρηνός (από την Ομφάλη)
  • Παλαίμων (από την Αυτονόη)
  • Αντίοχος (από τη Μήδα)
  • Τήλεφος, Τηλέφα (από την Αύγη)
Γ) Από θεές:
  • Αλεξιάρης, Ανίκητος (από την Ήβη)