Ελαφόνησος το σμιγοπέλαγο νησί.

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΉ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΗΣ ΕΛΑΦΟΝΉΣΟΥ ΣΤΙΣ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΥΛΟΠΕΤΡΙ (ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟ ΘΑΥΜΑ ΤΗΣ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΠΛΑΣΜΑ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ)

ΕΛΑΦΟΝΗΣΟΣ ΤΟ ΣΜΙΓΟΠΕΛΑΓΟ ΝΗΣΙ
«Ένα πολύχρωμο ζαφείρι που γλυκολαμπυρίζει τις χιλιοπλούμιστες ομορφιές του μέσα στην κρυσταλλένια θάλασσα του Μοριά και στα γαλαζένια νερά του Σμιγοπέλαγου.
Ένα γαλαζόβλεφο προπύλι στον ορίζοντα του Μινωικού, του Αιγαιοπελαγίτικου και Ιονιοπελαγίτικου πολιτισμού, ένα πελαγοδρόμι στις ανταύγειες του γλαυκού ονείρου, ένα γλυκολάλημα της χαράς στο φιλί της Γαλάζιας Άνοιξης, ένα πελαγίσιο υφάδι στου λιβοζέφυρου το χάδι»
(Δρ Μέντης Κ. 1993: 6).

ΠΑΥΛΟΠΕΤΡΙ ΕΛΑΦΟΝΗΣΟΥ: η Αρχαιότερη Βυθισμένη Πόλη στον Κόσμο
«Η ΥΔΡΟΛΥΤΗ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΠΟΛΗ - ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ - ΤΗΣ ΕΛΑΦΟΝΗΣΟΥ
Η προϊστορική πόλη της Ελαφονήσου βρίσκεται βυθισμένη σε τιρκουάζ θαλάσσια χρώματα – μεταξύ νησίδων – και το νεκροταφείο της φωλιάζει σε τροπικούς αμμόλοφους και σπάνιους κέδρους, μεταξύ μιας σμαραγδένιας θάλασσας, ενός καναλιού και μιας γραφικής και προστατευόμενης λίμνης (Νatura 2000 και Rasmar), στην τροπική παραλία της Πούντας, ανατολικά του καναλιού για το πέρασμα στη Σμιγοπέλαγη Ελαφόνησο και αποτελεί σπάνιο Παγκόσμιο Μνημείο Σύνθεσης Φυσικού και Πολιτιστικού Περιβάλλοντος.
Προϊστορικό κέντρο του Σμιγοπέλαγου Πολιτισμού
Το Παυλοπέτρι συνδυάζει όλες τις πρώτες φάσεις και αποχρώσεις του Ελληνικού Πολιτισμού (Εποχή Χαλκού, Μεσοελλαδικό πολιτισμό, Μινωικό Πολιτισμό, Μυκηναϊκό Πολιτισμό, επιρροές Κυκλαδίτικου Πολιτισμού κ.α.). Σύμφωνα με τον Άγγλο αρχαιολόγο N.C. Flemming το Παυλοπέτρι χάθηκε μαζί με το περίφημο κράτος της Ατλαντίδας.
Ο λαμπρός αυτός πολιτισμός της εποχής του Χαλκού, έθεσε τις βάσεις της κοινωνικής, οικονομικής και οικιστικής οργάνωσης και μεταλαμπαδεύτηκε σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου. Ο σπάνιος πολιτισμός του Παυλοπετρίου διήνυσε δυο χιλιετίες και το τέλος του σημαδεύτηκε από βιβλικές καταστροφές.
Η ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΣΠΑΝΙΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΛΑΦΟΝΗΣΟΥ
Το νεκροταφείο στο Παυλοπέτρι επισκέφθηκε το 1806 ο Leake, το 1904 ο πρώτος πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών Φωκίων Νέγρης ανέφερε την ύπαρξη της Βυθισμένης πόλης και μετά την ίδρυση του νέου Συνοικισμού της Ελαφονήσου από τους Μανιάτες, ο Πασχάλης Γερακαράκης ενημέρωσε επίσημα την κυβέρνηση το 1840 για την ύπαρξη των προϊστορικών καταλοίπων.
Η σπάνια προϊστορική πόλη με οικιστικό σχέδιο (κτίσματα, δρόμους, πλατείες), τοπογραφήθηκε από το Ινστιτούτο της Ωκεανογραφίας του Κέιμπριτζ το 1968.
Στην Ελλάδα προβλήθηκε για πρώτη φορά βιβλιογραφικά τη δεκαετία του 1990 μέσα από τα βιβλία τουΔρ. Κων/νου Μέντη. Παράλληλα ο συγγραφέας ξεκίνησε μακροχρόνιο αγώνα για «τη διάσωση, προβολή και ανάδειξη του Παυλοπετρίου» και τα επιστημονικά του άρθρα, καθώς και τα υπομνήματά του, απασχόλησαν επί μακρόν τα ΜΜΕ στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό, τα Επιστημονικά Συνέδρια, τα αρμόδια Υπουργεία και την Ελληνική Βουλή.
Το έτος 2009, ξεκίνησαν υποβρύχιες έρευνες με τα πλέον σύγχρονα μέσα από το Πανεπιστήμιο τουΝότιγχαμ με υπεύθυνο τον Dr Jon Henderson και με τη συμμετοχή Ελλήνων αρχαιολόγων όπως της κας Γάλλου Χρ., του κου Σπονδύλη Ηλία κ.α. (το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από το Ινστιτούτο Αιγαιακής Προϊστορίας, το Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ και τη Βρετανική Αρχαιολογική Σχολή Αθηνών).
Η ΥΠΟΒΥΧΙΑ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ ΤΗΣ ΒΥΘΙΣΜΕΝΗΣ ΠΟΛΗΣ
Επτακόσια μέτρα Β.Α. του Αγίου Σπυρίδωνος της Ελαφονήσου βρίσκεται το νησάκι Παυλοπέτρι από το οποίο έλαβε την ονομασία ολόκληρη η περιοχή. Το νησάκι αυτό απέχει μόλις 200 μέτρα από την ακτή της Πούντας και στο θαλάσσιο χώρο που περικλείεται μεταξύ του Παυλοπετρίου της απέναντι ακτής και του πολύ μικρού νησιού που βρίσκεται Β.Α. από το Παυλοπέτρι (απέναντι από το κανάλι και το νεκροταφείο) βρίσκεται βυθισμένη η προϊστορική πόλη της Ελαφονήσου. Ο κύριος όγκος της πόλης βρίσκεται 200 μέτρα Ν.Δ. της νησίδας που είναι απέναντι από το κανάλι και 70-100 μέτρα απέναντι από τις ακτές της Πούντας σε βάθος 2-3 μέτρων.
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟ ΘΑΥΜΑ ΤΗΣ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΠΛΑΣΜΑ ΤΟΥ ΑΣΤΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΤΟ ΟΙΚΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗΣ ΠΟΛΗΣ ΤΟΥ ΠΑΥΛΟΠΕΤΡΙΟΥ
Ένα σπάνιο σχεδιάγραμμα, σχεδόν μοναδικό στην Ηπειρωτική Ελλάδα, μας προσφέρει η προϊστορική τοποθεσία της Ελαφονήσου στο Παυλοπέτρι, όπως παρουσιάστηκε από την επιστημονική Αγγλική ομάδα το 1968. Προσδιορίστηκαν και ερευνήθηκαν 15 χωριστά κτίσματα, με 5 δρόμους και 39 προϊστορικούς τάφους, ενώ σχετικό δημοσίευμα ακολούθησε στο περιοδικό ΒSΑ του 1969 από τους Άγγλους αρχαιολόγους ANTHONY F. HARDING, GERALD CADOGAN και ROGER HOWELL.
Η οικιστική Αρχιτεκτονική της Βυθισμένης Πόλης στην Εποχή του Χαλκού.
Το χωρομετρικό σχεδιάγραμμα της βυθισμένης πόλης της Ελαφονήσου, περιλαμβάνει δέκα (10) συνοικίες, κτίσματα των 9-10 δωματίων, προαύλιους χώρους, κλιμακοστάσια, λιθόστρωτους κεντρικούς δρόμους με πλάγιους σταυροειδείς τοίχους κ.α.
Το ως άνω οικιστικό σχέδιο της προϊστορικής πόλης θα ζήλευαν σήμερα αρκετά σύγχρονα και προβεβλημένα τουριστικά θέρετρα.
Στο Παυλοπέτρι κείται το Αρχαιότερο Βυθισμένο Παλάτι Ηγεμόνων στον κόσμο
Αρκετοί Ηγήτορες του Παυλοπετρίου, που προηγήθηκαν κατά χιλιετίες του Μενέλαου και του Αγαμέμνονα, διοργάνωναν οικονομικές δραστηριότητες με τα Κύθηρα, την Κρήτη, τις Κυκλάδες, την Εύβοια και τις άλλες σημαντικές περιοχές του τότε γνωστού κόσμου.
Το Παυλοπέτρι μαζί με τα Κύθηρα έλεγχαν ένα από τα σπουδαιότερα Προϊστορικά περάσματα του τότε Γνωστού Κόσμου.
ΤΟ ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ ΣΤΗΝ ΑΚΤΗ ΤΗΣ ΠΟΥΝΤΑΣ
Μια σπάνια σύνθεση προϊστορικής τοποθεσίας μας προσφέρει η πανέμορφη τοποθεσία στο Παυλοπέτρι, με τη βυθισμένη πόλη των πέντε χιλιετηρίδων μπροστά και το νεκροταφείο της σκαρφαλωμένο Β.Α. στις υφαλοράχες των ακτών της Πελοποννήσου.
Το νεκροταφείο της ακτής αποτελείται από 60 τάφους εκ των οποίων μερικοί είναι τώρα κάτω από το νερό της θάλασσας, ενώ όταν ο Leake επισκέφθηκε την περιοχή το 1806, πιθανόν να είδε όλους τους τάφους.
Οι τάφοι ήταν συγκεντρωμένοι σε ομάδες και οι περισσότεροι είχαν είσοδο από τα ανατολικά.
Οι τάφοι είναι θαλαμωτοί σε στρογγυλό σχήμα και μερικές φορές σε σχήμα νεφρού, διαθέτουν δρόμους και έχουν μέση διάμετρο 1,40 μ. και ύψος περίπου 1 μ.
Οι δρόμοι των τάφων είναι ορθογώνιοι ή σφηνοειδείς, συχνά με στρογγυλεμένη άκρη, έχουν μήκος πάνω από 1μ. και πλάτος 0,50 μ. Στο νεκροταφείο υπάρχει, ο μεγάλος τάφος, ο οποίος διατηρείται ακόμη και σήμερα σε καλή σχεδόν κατάσταση, διαθέτει ένα μακρύ δρόμο μήκους 2,12 μ. και πλάτους 0,94 -1,00 μ., με δυο κανονικές λαξευμένες βαθμίδες στην αρχή του, ο θάλαμός του είναι σχήματος νεφρού και έχει διαστάσεις μεγαλύτερες από 5,22 μ. Χ 2,95 μ., ενώ επικοινωνεί εσωτερικά με διπλανό τάφο.
Πιο κοντά στη θάλασσα υπάρχουν 4 πιο μικροί τάφοι οι οποίοι πρέπει να χρησιμοποιήθηκαν για ενταφιασμό νεογνών ή παιδιών.
ΤΟ ΚΑΝΑΛΙ ΚΑΙ Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ
Το κανάλι βρίσκεται στο Β.Α. άκρο της υφαλοράχης, έχει περίπου 23 μ. μήκος, το πλάτος του είναι 0,80 μ. έως 1,36 μ. και διακόπτεται σε τρία σημεία από τάφους του νεκροταφείου, ενώ στην είσοδο του διαθέτει φράκτη για τον έλεγχο του θαλάσσιου ύδατος που θα διοχέτευε στη λιμνοθάλασσα.
Η γέφυρα πάνω από το κανάλι έχει προφανώς σχήμα κεντρικού θολόλιθου με μια αψίδα, αρκετά στρογγυλή. Δυστυχώς η σημαντική αυτή Ρωμαϊκή γέφυρα, που επέζησε για χιλιάδες χρόνια και ερευνήθηκε από τους Άγγλους το 1968, καταστράφηκε επί των ήμερων μας και το Ιστορικό κανάλι της περιοχής δέχθηκε σημαντικές αλλοιώσεις και καταστροφές.
Η οικονομική ζωή των προϊστορικών κατοίκων της Ελαφονήσου
Το Παυλοπέτρι παρουσιάζει μια ενιαία οικιστική μονάδα, μεγάλου μεγέθους για τα δεδομένα της εποχής, και αρκετά εύπορης, με υψηλό οικονομικό επίπεδο ζωής. Αποτελούσε σημαντικό κέντρο της περιοχής. Ανέπτυξε την καλλιέργεια της γης, την κτηνοτροφία και την υφαντική και τα όστρακα πορφύρας αποδεικνύουν την ενασχόληση με τη θάλασσα και την πιθανή χρήση της πορφύρας για βαφή.
Η επικοινωνία με τα νησιά δείχνει το διευρυμένο εμπορικό και πολιτιστικό επίπεδο της περιοχής. Η προϊστορική Ελαφόνησος φαίνεται να έχει περισσότερους δεσμούς και σχέσεις με τα νησιά του Αιγαίου, τα Κύθηρα την Κρήτη και την ανατολική Μεσόγειο, παρά με την υπόλοιπη Πελοπόννησο και ειδικότερα με το εσωτερικό της.
Η κεραμεική της προϊστορικής πόλης
Μπορούμε να διακρίνουμε 2 διαφορετικά επίπεδα: την πρώιμη εποχή του χαλκού που περιέχει ερυθρά καστανά θραύσματα από αμμώδη μάλλον και πολύ μαρμαρυγιακό πηλό και χαλαζία και στα υψηλότερα επίπεδα όπου παρουσιάζονται θραύσματα με κιτρινωπό - πράσινο με μαύρη σχιστολιθική περιεκτικότητα ενώ μερικά έχουν στρώμα από στιλπνό μαύρο χρώμα.
Η πρώτη ψηφιακά αναπαριστώμενη υδρόλυτη προϊστορική πόλη στον κόσμο
Το 2011 το Παυλοπέτρι έγινε η πρώτη ψηφιακά αναπαριστώμενη υδρόλυτη προϊστορική πόλη και η
τρισδιάστατη απεικόνιση του προβλήθηκε για πρώτη φορά διεθνώς στις 9 Οκτωβρίου 2011, ημέρα Κυριακή και ώρα 20.00, ( https://www.youtube.com/watch?v=XA7bAUp-hiI ) από το BBC.
{Αυτό το βίντεο διαθέτει περιεχόμενο από το χρήστη BBC Worldwide, ο οποίος το έχει αποκλείσει για λόγους πνευματικών δικαιωμάτων.
Λυπούμαστε γι'αυτό, (Αλίμονο η πολιτιστική μας κληρονομιά αποκλεισμένη)}
ΤΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗ ΠΟΛΗΣ.. ΚΑΙ Η ΕΛΛΕΙΨΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΑΦΟΝΗΣΟ ΚΑΙ ΑΝΟΙΚΤΟΥ ΚΑΙ ΥΠΟΒΡΥΧΙΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΣΤΟ ΠΑΥΛΟΠΕΤΡΙ.. ΚΑΝΟΥΝ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΦΤΩΧΟΤΕΡΟ

Στη βυθισμένη Λακωνική πόλη της εποχής του χαλκού εντοπίστηκαν αρκετά προϊστορικά ευρήματα μεταξύ των οποίων περισυλλέγησαν τα εξής: Ειδώλιο ζώου από τέλειο πορτοκαλόχρουν ερυθρό - πηλό, βαρίδι αργαλειού σκούρου ερυθρού πηλού, βαρίδι με κωνικές οπές από γκρίζο ασβεστόλιθο, 20 λάμες οψιανού και ένας μικρός κύλινδρος (στο νησί Παυλοπέτρι), μικρή λάμα από πυρίτη (νησί Παυλοπέτρι), χάλκινο αντικείμενο και χάλκινο γυναικείο ειδώλιο με μαλλιά δεμένα στο κεφάλι (κότσο), αποθηκευτικοί πίθοι κ.α.
Τα αρχαιολογικά αυτά ευρήματα εμπλουτίστηκαν σημαντικά και με τις πρόσφατες έρευνες.
Στο Παυλοπέτρι, τα κύματα της θάλασσας ξεχύνονται μέσα από κύμβες, υδρίες, κύλικες, κύαθους και αμφορείς!!» (ΣΕΕ, Επιστ. Επιμ. 2015: Μέντης Κ. ).
ΤΑ ΧΙΛΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΞΕΝΟΚΡΑΤΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΑΦΟΝΗΣΟΥ ΚΑΙ Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ
ΣΤΙΣ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ ΤΟΥ 1850
«Τα χίλια τελευταία χρόνια ξενοκρατίας η Ελαφόνησος, μετά την καταστροφή της από τους Σαρακηνούς στα μέσα του 9ου αι. περιήλθε το 1207 στην κατοχή του Μ. Βενιέρη, το 1316 στο Λέοντα Κασιμάτη, το 1364 στους Ενετούς, το 1385 στον οίκο Βενιέρη, το 16ο αι. στους Ενετούς, το 1715 στους Τούρκους και το 1797 στους Γάλλους με την συνθήκη του Καμποφόρμιο. Το 1800 με τη συνθήκη της Κωνσταντινουπόλεως αναγνωριζόταν η Επτάνησος Πολιτεία, που συμπεριλάμβανε και την Ελαφόνησο στα Επτάνησα, όπως ρητά ανέφερε και το ψήφισμα της νομοθετικής Συνέλευσης, στις 22 Ιανουαρίου του1804.
Το 1807 η Ελαφόνησος περιήλθε πάλι στην κατοχή των Γάλλων και το 1809 στην κατοχή των Άγγλων.
Η απελευθέρωση του Πρώτου κατοικημένου Επτανησιακού νησιού - της Ελαφονήσου - στις 6 Ιουλίου του 1850 και η συμβολή της Μάνης στο ιστορικό αυτό γεγονός
Το 1828 ο Καποδίστριας προέβη στην de facto προσάρτηση της Ελαφονήσου στην Ελλάδα.
Ακολούθησε Αγγλοελληνική διένεξη που κορυφώθηκε (μαζί και με μία σειρά άλλων γεγονότων) το 1849-1850. Οι Άγγλοι απέκλεισαν Ελληνικά λιμάνια (γεγονότα γνωστά ως Παρκερικά) και το θέμα απασχόλησε τη Γαλλική Εθνοσυνέλευση και τη Ρωσία που μέσω του Περσιάνι διαμήνυσε ότι προστατεύει (μαζί με τη Γαλλία) τας νήσους Ελαφόνησον και Σαπιέντζαν. Τέλος στις 6 Ιουλίου του 1850, ο υπουργός των εξωτερικών Ανδρέας Λόντος, υπέγραψε σύμβαση με την Αγγλία με την οποίαν η Ελαφόνησος και η Σαπιέντζα ενώνονταν οριστικά με την Ελλάδα (Δρ Μέντης Κ. 1993: 44-97, 1991-2016).
Ήταν μάλιστα το πρώτο κατοικημένο νησί των Επτανήσων που απελευθερωνόταν από τους Άγγλους.. αλλά και το πρώτο Κυθηραϊκό νησί που αποκτούσε της ανεξαρτησία του.
Σημαντική ήταν και η συμβολή της Μάνης στην απελευθέρωση της Ελαφονήσου, διότι ο Τζανετάκης (από τη ξακουστή οικογένεια των Γρηγοράκηδων) ίδρυσε το 1837 το συνοικισμό της Ελαφονήσου. Σημειωτέον ότι το νησί την ίδια περίοδο ανήκε στους Άγγλους και μ΄ αυτόν τον ισχυρισμό κυρίως οι Ελληνικές κυβερνήσεις διεκδίκησαν το Λαφονήσι.
Σημείωση: Την Ιστορική αυτή επέτειο της ένωσης της Ελαφονήσου με την Ελλάδα γιόρτασε για πρώτη φορά η Ελαφόνησος και ο Σμιγοπέλαγος Πολιτισμός του Νότου στις 6 Ιουλίου του 2003, μετά από 153 ολόκληρα χρόνια, με το Προεδρικό Διάταγμα 54/2003 (ΦΕΚ 59/Α/7.3.2003).
Η θέσπιση της Ιστορικής Επετείου της Ελαφονήσου στηρίχθηκε κυρίως στα Ιστορικά Ντοκουμέντα τουΣυγγραφέα - Πανεπιστημιακού Δρ. Κων/νου Σπ. Μέντη και στον επίπονο και μακρόχρονο αγώνα του (που οδήγησε) και στις ομόφωνες αποφάσεις υπ’ αριθ.: 29/12.3.2001 του Νομαρχιακού Συμβουλίουτης Λακωνίας και 85/2000 της Κοινότητας της Ελαφονήσου, όπως επίσης στην πρόταση τουΥφυπουργού των Εσωτερικών και στη Δ 486/23.8.2002 γνωμοδότηση του Συμβουλίου Επικρατείας.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ – ΠΗΓΕΣ

Α. ΒΙΒΛΙΑ
1. Δρ Μέντης Κωνσταντίνος, 2004: Η Ωραιόσπηλη και Πυργοστόλιστη Μάνη, β΄ έκδοση, Εκδόσεις Πολιτισμικής Λογοτεχνίας, Πειραιάς
2. Dr Mentis konstantinos, 2000: ΜΟΝΕΜVΑSΙΑ “Rosemary of the East”, Ζ. Μendis Editions Cultural Literature, Piraeus
3. Dr Mentis Konstantinos, 1994: S. PELOPONNESUS -. KITHIRA – ELAFONISOS Μendis Editions, Piraeus (στα Αγγλικά)·
- Dr Mentis Konstantinos, 1994: S. PELOPONNESUS ele sue isole «smigopelaga», Μendis Editions, Piraeus (Ιταλικά)4. Δρ Μέντης Κωνσταντίνος, 1993: Ελαφονήσι το Σμιγοπέλαγο Νησί, Εκδόσεις Λαφονησιώτικης Βιβλιοθήκης, Πειραιάς
Β. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ ΚΑΙ ΕΝΤΥΠΑ - ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ
1. Annual of the British school at Athens (1956, 1960, 1961, 1969).
2. Ανωμήτρης Τζώρτζης, 1984-1996: Λαογραφικά και Ιστορικά Δημοσιεύματα στην εφημερίδα “Η Ελαφόνησος”, Πειραιάς, Εκδόσεις από τον Φιλόπατρι
3. BCH 1958
4. Σύλλογος Επιστημόνων Ελαφονήσου (ΣΕΕ), Επιστημ. Επιμέλεια 2015: Μέντης Κωνσταντίνος, Παυλοπέτρι Ελαφονήσου: Η αρχαιότερη βυθισμένη πόλη στον κόσμο, Πειραιάς, Εκδ. ΣΕΔΔΕ
Γ. ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ KΑΙ ΣΥΛΛΟΓΕΣ
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ 1991-2016: ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΤΟΥ ΣΜΙΓΟΠΕΛΑΓΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΝΟΤΟΥ
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ ΕΛΑΦΟΝΗΣΟΥ

Ένα θέαμα γεμάτο μυστήριο

Ηεπιβλητική πυραμίδα που είναι ορατή από την Κρήτη

Θαύμα της φύσης, έργο ανθρώπων ή έργο κάποιας ανώτερης διάνοιας;
Τι είναι το περίφημο «φαινόμενο της πυραμίδας»;
Σιωπηλή, αινιγματική, αρμονική, η Πυραμίδα του Ταΰγετου, κρατάει μέχρι σήμερα ζηλότυπα τα μυστικά της.
Η ύπαρξή της και μόνο, έχει εγείρει πλήθος συζητήσεων σε κόλπους γεωλόγων, αρχαιολόγων, ακόμα και φιλοσόφων και μυστικιστών.
Καταρχάς, υπάρχει διχογνωμία ως προς το αν είναι πρόκειται για ένα φυσικό μνημείο ή για τεχνητό έργο.
Mεγάλη μερίδα ερευνητών υποστηρίζει πως η κορυφή του Προφήτη Ηλία (2407μ. ύψος), λαξεύτηκε, είτε εξ’ ολοκλήρου είτε εν μέρει, προκειμένου να αποκτήσει σχήμα πυραμίδας και να λειτουργήσει τελετουργικά και λατρευτικά.
Αυτό, όπως λένε, «αποδεικνύεται από την απόλυτη κανονικότητα της πυραμίδας» (οπτικά, είναι ένα τέλειο ισοσκελές τρίγωνο) και κυρίως, «από την τεχνητή οριζοντίωση της βάσεώς της», όπου το έδαφος είναι σχετικά πιο λείο και ομαλό.

Αυτή η μερίδα κάνει λόγο για ένα μεγαλιθικό μνημείο, σαν αυτά που συναντώνται σε όλη την Ευρώπη, την περίοδο 3.500 – 2.000 π.Χ.
Σε κάθε περίπτωση, τόσο η ηλικία της πυραμίδας όσο και οι αρχικές της διαστάσεις είναι αδύνατο να υπολογιστούν.
Ιστορικά, τώρα, και θρησκειολογικά, οι περισσότερες κορυφές των βουνών, θεωρούνταν ιερές: Δεδομένου πως ήταν τα πλησιέστερα σημεία προς τον Ήλιο, οι άνθρωποι πίστευαν πως από κει, οι προσευχές τους εισακούονταν ευκολότερα.
Την ψηλότερη κορφή του Ταύγετου οι αρχαίοι την αποκαλούσαν «Ταλετόν» ή «Ταλητόν» και την θεωρούσαν ιερή τοποθεσία του Ήλιου.
Εκεί, τελούσαν λατρευτικά τελετουργικά – μεταξύ άλλων, όπως μας πληροφορεί ο Παυσανίας, θυσίαζαν και άλογα: («άκρα δε του Ταϋγέτου, Ταλετόν υπέρ Βρυσεών ανέχει. Ταύτην Ηλίου καλούσιν ιεράν και άλλα τε αυτόθι Ηλίω θύουσι και ίππους» (Παυσανίας Γ 20, 4). Η λατρευτική παράδοση συνεχίστηκε και στο χριστιανισμό, καθώς οι Χριστιανοί είχαν τη συνήθεια να κατασκευάζουν εκκλησάκια στη θέση των αρχαιοελληνικών ναών για να «σκεπαστεί» η λατρεία του δωδεκάθεου.

Θεωρίες συνομωσίας
Οι περισσότερες από τις «θεωρίες συνομωσίας» που συνδέονται με την πυραμίδα του Ταΰγετου, κάνουν αναφορές π.χ. στο επίπεδο σχήμα της βάσης της που, όπως λένε, ήταν ο χώρος της εισόδου στο κτίσμα.
Στην κορυφή άλλωστε, υπάρχει ένα σπήλαιο-βάραθρο, καταγεγραμμένο από τον Ελληνικό Ορειβατικό Σύλλογο, βάθους 8 μέτρων, με άνοιγμα 2 μέτρα.
βάραθρο αυτό πιθανολογείται πως ήταν κάποιο είδος «πύλης εισόδου» στην πυραμίδα – άγνωστο γιατί και προς που – ή ο προθάλαμος μιας σήραγγας που οδηγούσε στα ενδότερά της. Απ’ ότι λέγεται, η κορυφή της πυραμίδας βρίσκεται σε απόλυτη νοητή ευθεία με τον Όλυμπο, και αποτελεί σημείο αναφοράς συντεταγμένων για αρκετές περιοχές.
Άλλοι λένε πως η πυραμίδα ήταν ένα είδος «φρυκτωρίας» (παρατηρητηρίου) ή ένας γιγάντιος πομπός που έστρεφε την αρνητική γεωπαθητική ενέργεια της περιοχής προς άλλη κατεύθυνση. Μέχρι σήμερα πάντως, η σοβαρή αρχαιολογική σκαπάνη, δεν έχει επιβεβαιώσει κανέναν απ’ αυτούς τους μύθους.
Με τη σειρά τους, οι Πυθαγόρειοι κάνουν λόγο για έναν ενεργειακό τόπο, για μια «Πύλη», σε ένα σημείο όπου η φύση έχει επιλέξει να «εμβολιάσει» τον κόσμο με το φως, το πνεύμα, τον ελληνικό πολιτισμό. (Δεν είναι τυχαίο – υποστηρίζουν – το ότι στην ώριμη αρχαιότητα, ο Ταΰγετος είχε θεωρηθεί ιδανικό παρατηρητήριο για τις κινήσεις των άστρων ή το ότι, όπως γράφει ο Κικέρων, ο Αναξίμανδρος είχε στήσει «αστεροσκοπείο» στην κορυφή).
Μυστικιστές και Ορφικοί ομονοούν πως η «γεωπυραμίδα» του Ταύγετου είναι μια από τις «Πύλες», μέσα από τις οποίες η Θεϊκή Αρμονία προσφέρει το «αείζωον φως» της στην Ανθρωπότητα, ένας πανάρχαιος κοσμικός δίαυλος, για μυημένους και Κοινωνούς.
Το μόνο σίγουρο είναι πως ο κόσμος σίγουρα δείχνει αλλιώτικος ή πιο φωτεινός, από τα 2.407 μέτρα…

Προσκύνημα στην πυραμίδα
Κάθε χρόνο στις 19 Ιουλίου, παραμονές της γιορτής του Προφήτη Ηλία ομάδες προσκυνητών παίρνουν το δρόμο για την κορυφή του Ταύγετου με το μικρό πλινθόκτιστο ξωκλήσι, χωρίς σκεπή, με τα πέτρινα καθίσματα.
Η καμπάνα κτυπάει στις 2 το πρωί και η Θεία Λειτουργία διαρκεί ως την ανατολή.
Τότε, όλοι, πιστοί και μη, μετακινούνται προς τα δυτικά για να απολαύσουν στα αχνά χρώματα της αυγής το περίφημο «φαινόμενο της πυραμίδας».
Ελάχιστα λεπτά πριν ανατείλει ο ήλιος και όταν η ατμόσφαιρα είναι καθαρή, σχηματίζεται μες στον μεσσηνιακό κόλπο, στον ορίζοντα της δυτικής Μεσσηνίας, η τέλεια ισόπλευρη τριγωνική σκιά της πυραμιδοειδούς κορυφής του Ταϋγέτου.
Αντίστοιχα, μαγευτικό είναι και το ηλιοβασίλεμα στην κορυφή όταν η σκιά, σε σχήμα πυραμίδας απλώνεται προς την πλευρά του λακωνικού κάμπου και το κοκκινωπό φως σχηματίζει μια τέλεια ευθεία γραμμή, που εφάπτεται στην κορυφή της πυραμίδας.
Η ορατότητα όταν ο καιρός το επιτρέπει, φθάνει μέχρι τη Κρήτη.
Είναι ένα από τα θαύματα και αινίγματα της Ελλάδας.
Στην Πελοπόννησο, στο πιο ψηλό σημείο του πανέμορφου βουνού που το όνομά του έδωσε η Ταϋγέτη, μια από τις επτά Ατλαντίδες ή Πλειάδες, η φυσική (;) πυραμίδα στα 2.407 μέτρα υψόμετρο ακόμα λατρεύει το θεϊκό.
Παλαιότερα στη μορφή του φωτοδότη Δία ή/και Απόλλωνα, σήμερα στο όνομα του Προφήτη Ηλία, του Ήλιου που κατά πανάρχαιη παράδοση έχει το ναό του πάντα στις ψηλότερες κορφές, σε φυσικές ή τεχνητές πυραμίδες που αναπαριστούν το τεράστιο σύμβολο της φωτιάς και των ηλιακών ακτίνων, το τέλειο σχήμα του πυρός.
Η μακρινή και λαμπερή όπως φαίνεται ιστορία της πυραμίδας του Ταϋγέτου συνεχίζει ως τις μέρες μας, κάθε χρόνο παραμονή του Προφήτη Ηλία, που πιστοί ορειβάτες ξεκινούν να ανεβούν στο πέτρινο εκκλησάκι του Αϊ Λιά ή του Αγιολιά του μακρυνού για να δουν μετά το γιορταστικό άνοιγμα της εκκλησίας, στην ανατολή του ήλιου, ένα από τα ομορφότερα θεάματα της ελληνικής φύσης: Τον καθαρό σχηματισμό μιας τέλειας πυραμίδας μέσα στον μεσσηνιακό κόλπο, την ακριβή ισόπλευρη τριγωνική σκιά της κορυφής του βουνού.

Δεν είναι όμως μόνο το υπερθέαμα της πελώριας σκιάς στην θάλασσα αλλά μια σειρά άλλα φαινόμενα που φτιάξανε και κρατάνε ακόμα το μύθο της αρχαιότερης, όπως πολλοί υποστηρίζουν, πυραμίδας, όχι μόνο της Ελλάδας αλλά του κόσμου.
Ο Ταϋγετος στο όριό του φτιάχνει όχι ένα, αλλά τρία εντυπωσιακά πυραμιδοειδή σχήματα στον γύρω τόπο. Η πρώτη πυραμίδα σχηματίζεται ψηλά στον ουρανό.
Ένα ισόπλευρο τρίγωνο δείχνει στη δύση όταν λίγο πριν ανατείλει ο ήλιος, οι ακτίνες του διαθλώμενες πίσω από τον Πάρνωνα στα 2407 μ. σχηματίζουν ψηλά το είδωλό της, σε ένα ουράνιο τρίγωνο που βλέπει προς τις Πλειάδες (να σημειώσουμε ξανά πως η Ταϋγέτη είναι μυθολογικά μία από τις Πλειάδες).
Στην αρχαιότητα ο Αναξίμανδρος, μας λέει ο Κικέρων, είχε στήσει αστεροσκοπείο στην κορυφή του βουνού και μελετούσε τις κινήσεις των άστρων.
Με αυτό το πρώτο «γκρίζο, ισόπλευρο τρίγωνο στον ουρανό» συνδέεται και ένα αμνημονεύτων χρόνων παραμύθι για τον σοφό νομοθέτη της Σπάρτης Λυκούργο που έβαλε έναν γρίφο στους Λακεδαιμόνιους νέους να του βρουν την ακριβή στιγμή της ανατολής του ήλιου και που είχε σαν αποτέλεσμα την κατάργηση του φοβερού εθίμου της ρίψης στον Καιάδα των αδύναμων βρεφών και των γέρων.
Το δεύτερο, εντυπωσιακό τρίγωνο είναι αυτό που βουτάει στα νερά του Μεσσηνιακού κόλπου, τις ώρες της ανατολής. Το τρίτο, το τρίγωνο του Ηλιοβασιλέματος πέφτει στην άλλη πλευρά, στον λακωνικό κάμπο όταν το κοκκινωπό φως σχηματίζει τέλεια ευθεία γραμμή που εδράζει στην κορυφή της πυραμίδας.
Το υπερθέαμα του Ταϋγέτου δε σταματά εδώ. Το πιο ανεξήγητο φαινόμενο είναι η ίδια η κατασκευή της πυραμίδας, αν είναι έργο φυσικό ή παρέμβαση του ανθρώπου, αφού υποψιάζουν, όχι μόνο το αφύσικα τέλειο σχήμα της αλλά και η εμφανής οριζοντίωση της βάσης της, που δείχνει να έχει περάσει από ανθρώπινα χέρια, αφού από κει και πάνω το πέτρωμα και το χώμα αλλάζουν, σμιλεύονται και ισιώνουν για να φτιάξουν το ισόπλευρο τρίγωνο.
Αν η πυραμίδα είναι τεχνητό κατασκεύασμα, η δόξα της εντείνεται και αφήνει να εννοηθούν αρχαίες τελετουργίες και πρόθεση ιερατική.
Από την πολύτιμη πηγή του Παυσανία γνωρίζουμε ότι σε πολύ παλιά χρόνια, οι Λακεδαίμονες θυσίαζαν λευκά άλογα (ηλιακό σύμβολο) στην απόληξή της.
Το όνομα της ψηλότερης κορφής του βουνού το αποκαλούσαν Ταλετόν ή Ταλητόν, λέξη ίδιας ρίζας με την Τελετή, την ιεροπραξία, τη θυσία.
Οι Ορφικοί, αυτοί οι μυστικιστές της αρμονίας, που γνώριζαν περισσότερα και από όσα συναρπαστικά κατέγραψαν, θεωρούσαν τη γεωπυραμίδα του Ταϋγέτου ιερή, Πύλη κοσμική, μέσα από την οποία η ουράνια Αρμονία και το αείζωον φως κατέρχονται στον κόσμο.
Και το επίσης, εύγλωττο όνομα της περιοχής, αφήνει να εννοηθεί πως η πυραμίδα στη κορυφή ήταν κέντρο ύπαρξης και ορισμός για τον γύρω κόσμο.
Λακωνία, με το πρώτο συνθετικό, (λας), να σημαίνει λίθο και το δεύτερο (-κωνία), να δείχνει το κωνικό, πυραμιδοειδές σχήμα στην κορφή.
Λακωνία, η χώρα του κωνικού λίθου, ιερή τοποθεσία του Ήλιου και πύλη κοσμική για το φως. Καθόλου παράξενο που σαν και σήμερα, κάθε χρόνο, η λατρεία αναζωπυρώνεται στο ίδιο σημείο.
www.creteplus.gr

Ένα μοναδικό αφιέρωμα στον Ταύγετο (φωτογραφίες)

ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: MESSINIA RADIO 
Ο Ταΰγετος ή Πενταδάκτυλος, είναι η υψηλότερη οροσειρά της Πελοποννήσου, εκτεινόμενη μεταξύ των λεκανών Μεγαλόπολης – Ευρώτα και Μεσσηνίας. Η κορυφή του έχει ύψος 2.407 μέτρα και ονομάζεται Προφήτης Ηλίας ενώ στα αρχαία χρόνια ονομαζόταν Ταλετός.
Η οροσειρά, από πολύ νωρίς συνδέθηκε με την αρχαία ελληνική μυθολογία και πήρε την ονομασία της από την Ταϋγέτη, μία από τις επτά Ατλαντίδες ή Πλειάδες, κόρες του Άτλαντα και της Πλειόνης. Σύμφωνα με άλλη παραλλαγή του μύθου, η Ταϋγέτη φέρεται ως σύζυγος του Λακεδαίμονα.
Επίσης λεγόταν και μητέρα του Ευρώτα.

Στα βυζαντινά χρόνια, η οροσειρά αναφέρεται με την ονομασία Πενταδάκτυλος, εξ αιτίας των πέντε κορυφών του. Κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας επικράτησε η ονομασία Ζυγός του Μελιγού.

Στα χρόνια της Επανάστασης του 1821, η οροσειρά λεγόταν «Αγιολιάς ο μακρυνός», από το μεγάλο μήκος της οροσειράς, μέχρι τελικά που ξαναπήρε το αρχαίο όνομα, Ταΰγετος.

Ο Ταΰγετος αποτελείται κυρίως από ασβεστόλιθους και μάρμαρο, ενώ είναι αρκετά πλούσιος σε νερά. Το κλίμα του είναι γενικά ηπειρωτικό, με μεγάλες χιονοπτώσεις κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Το μεγαλύτερο μέρος του καλύπτεται από έλατα και μαυρόπευκα, ενώ έχει μεγάλο αριθμό ρεμάτων και μικρών ποταμών.

Ταΰγετος
Η οροσειρά του Ταΰγετου έχει μήκος 115 χιλιόμετρα, μέγιστο πλάτος 30 χιλιόμετρα και έκταση 2.500 τετραγωνικά χιλιόμετρα, η οποία συγκροτείται από τέσσερα κύρια τμήματα: α)τον Βόρειο (προς την Μεγαλόπολη), β) τον Μέσο Ανατολικό (προς την Σπάρτη), γ) τον Δυτικό και δ) τον Νότιο Ταΰγετο που σχηματίζει τη χερσόνησο της Μάνης, η οποία και καταλήγει στο Ακρωτήριο Ταίναρο.

Η περίφημη πυραμίδα του Ταϋγέτου
Mεγάλη μερίδα ερευνητών υποστηρίζει πως η κορυφή προφήτη Ηλία (2407μ. ύψος), λαξεύτηκε, είτε εξ’ ολοκλήρου ή εν μέρει, προκειμένου να αποκτήσει πυραμιδοειδές σχήμα και να λειτουργήσει τελετουργικά και λατρευτικά.
Αυτό, όπως λένε, «αποδεικνύεται από την απόλυτη κανονικότητα της πυραμίδας» (οπτικά, είναι ένα τέλειο ισοσκελές τρίγωνο) και κυρίως, «από την τεχνητή οριζοντίωση της βάσεώς της», όπου το έδαφος είναι σχετικά πιο λείο και ομαλό.
Αυτή η μερίδα κάνει λόγο για ένα μεγαλιθικό μνημείο, σαν αυτά που συναντώνται σε όλη την Ευρώπη, την περίοδο 3.500 – 2.000 π.Χ.
Σε κάθε περίπτωση, τόσο η ηλικία της πυραμίδας όσο και οι αρχικές της διαστάσεις είναι αδύνατο να υπολογιστούν.

Πέντε όμορφα χωριά του Ταϋγέτου

Αλαγονία: μεσσηνιακή ησυχία
Στις δυτικές πλαγιές του Ταΰγετου, χτισμένη αμφιθεατρικά σε υψόμετρο 800 μέτρων, η Αλαγονία είναι ένα ήσυχο χωριουδάκι, γι’ αυτούς που θέλουν η απόδρασή τους να είναι πιο χαλαρωτική και απαλλαγμένη από αστικές συνήθειες.
Φανταστείτε ότι στο χωριό ζουν λιγότεροι από 200 κάτοικοι και μπορείτε να το γυρίσετε με γαϊδουράκι ή να πεζοπορήσετε μέσα στο δάσος, περνώντας από τη βρύση του Νίκα και να φτάσετε στη θέση Λουκά, όπου τα ψηλά πλατάνια και ο μικρός καταρράκτης θα… βάλουν φωτιά στη φωτογραφική σας μηχανή.
Στον ξενώνα του χωριού, μάλιστα, μπορεί να βρείτε ποδήλατα βουνού για ποδηλασία σε δασικά μονοπάτια που μοιάζουν βγαλμένα από παραμύθι.

Νέδουσα: στο χωριό του Νικηταρά
Βορειοδυτικά του Ταϋγέτου, στα 700 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας, βρίσκεται η Νέδουσα, η γενέτειρα του Νικηταρά -γι’ αυτό και στο χωριό θα βρείτε την προτομή και το σπίτι του ξακουστού οπλαρχηγού της Επανάστασης του 1821.
Το πράσινο, για άλλη μια φορά, χρωματίζει όλο το χωριό, στην είσοδο του οποίου ένα ψηλό γεφύρι και δύο πετρόχτιστοι νερόμυλοι του δίνουν παραμυθένια ατμόσφαιρα, ενώ τα πανέμορφα πέτρινα ξωκλήσια μέσα στη σπηλιά, τραβούν τα βλέμματα των επισκεπτών.
Μην παραλείψετε να επισκεφτείτε το γερο-πλάτανο στη θέση Καμίνια, που στο εσωτερικό του χωράει έως και δέκα άτομα.

Αρτεμισία: πράσινο, ναοί και μνημεία
Παραμένοντας βορειοδυτικά του Ταϋγέτου, η Αρτεμισία, σε υψόμετρο 700 μέτρων, είναι από τα μεγαλύτερα χωριά σε γεωγραφική έκταση, χτισμένη στη θέση της αρχαίας Δενθαλιάτιδας.
Διαθέτει αξιόλογα ιστορικά μνημεία και αξιοθέατα, μεταξύ των οποίων τα κτίσματα της ιστορικής Μονής του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στο Μελέ, όπου υπάρχουν ερείπια από τη Μεσαιωνική σχολή Μελέ και τα Δημάκεια Εκπαιδευτήρια, την Κάτω Χώρα –που πλέον δεν κατοικείται- με αξιόλογα μνημεία και ερείπια από παλιά κτίσματα, τον παραδοσιακό νερόμυλο του Μίμη Γιαννόπουλου, τα πέτρινα γεφύρια κ.ά.

Κάτω Καρβέλι
Το Κάτω Καρβέλι ή παλιότερα Χανάκια είναι ένα από τα χωριά του δυτικού Ταϋγέτου που μετά το Νόμο Καποδίστρια, ανήκει στο Δημοτικό διαμέρισμα του Καρβελίου στον Νομό Μεσσηνίας. Σήμερα ανήκει στο Δήμο Καλαμάτας.
Βρίσκεται βόρει- ανατολικά της Καλαμάτας κρυμμένο πίσω από λόφο, όπως και τα χωριά Ελαιοχώρι και Κουταλά και πάνω από τον λόφο, όπου πρόσφατα έχουν κάνει εκκλησία του Προφήτη Ηλία και χώρο πανηγυριού, βλέπει ολόκληρο τον Μεσσηνιακό κόλπο και την Μεσσηνιακή Πεδιάδα. Ανατολικά εφάπτεται με τις άκρες του Ελαιοχωρίου και Νοτιο-Δυτικά μέχρι τον δρόμο Καλαμάτας – Σπάρτης και τον ποταμό Νέδοντα.

Αλτομιρά: Το απόρθητο χωριό
Αμφιθεατρικά κτισμένος σε πλαγιά του Ταΰγετου, στο 12ο χλμ του δρόμου Κάμπου-Καλαμάτας, ο ορεινός, ανακηρυγμένος διατηρητέος, οικισμός των Αλτομιρών Μεσσηνίας, κατοικείται αποκλειστικά και μόνο το καλοκαίρι από λίγους κτηνοτρόφους και κάποιους παραθεριστές. Το χωριό, που αναφέρεται για πρώτη φορά το 1618 με πληθυσμό 20 οικογένειες, ανήκε επί Τουρκοκρατίας στην καπετανία και εξαρχία της Ζαρνάτας και αποτέλεσε καταφύγιο κλεφτών. Φαίνεται μάλιστα, ότι σε κάποιον ληστή ή φυγάδα, επονομαζόμενο Αλτόμορο, που είχε καταφύγει εκεί, οφείλει και το όνομά του.
Ο ναός του Αγίου Αθανασίου, κτισμένος περίπου το 1865, αποτελεί τον κεντρικό ναό του χωριού ενώ στα Αλτομιρά ανήκει και το μεταβυζαντινό μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου.
Σημαντικό πόλο έλξης αποτελεί το λιθόστρωτο μονοπάτι του Μπίλιοβου, του τέλους του 19ου αι. που συνέδεε τον οικισμό με τα πεδινά χωριά της περιοχής, στα οποία εγκαταστάθηκαν τελικά οι περισσότεροι κάτοικοι μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου.
Τα καλοκαίρια, οι ντόπιοι επιστρέφουν και αναβιώνουν τον τόπο τους με γλέντια και πανηγύρια.

Μονοπάτια του Ταΰγετου
Γραφικοί οικισμοί αγκαλιασμένοι από πλούσια βλάστηση, ένα βουκολικό τοπίο να σας συντροφεύει και η μαγευτική επαφή με τη φύση να διώχνει μακριά κάθε έγνοια της καθημερινότητας.
Ο επιβλητικός Ταΰγετος κρύβει αμέτρητα μυστικά και ένα εντυπωσιακό φυσικό τοπίο και σας προσκαλεί να τα ανακαλύψετε μέσα από τα μονοπάτια του.Πηγή Μαγγανιάρη – Καταφύγιο Ταΰγετου – Κορυφή Προφήτη Ηλία
Η πηγή του Μαγγανιάρη βρίσκεται σε υψόμετρο 980 μέτρων στο τέλος του ασφαλτωμένου δρόμου. Από εδώ ξεκινά το κυρίως μονοπάτι προς την κορυφή του Ταΰγετου που διασχίζει το ορεινό δάσος. Ύστερα από τρεις ώρες πεζοπορίας φτάνουμε στις πηγές της Βαρβάρας, όπου μπορούμε να προμηθευτούμε νερό, και στη συνέχεια προσεγγίζουμε στο ορειβατικό καταφύγιο του Ταΰγετου, που βρίσκεται σε υψόμετρο 1550 μέτρων. Κατά μήκος της διαδρομής το μονοπάτι διασταυρώνεται δύο φορές με το δασικό δρόμο που ενώνει την πηγή του Μαγγανιάρη με τους Πενταυλούς. Από το καταφύγιο διέρχεται το Ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4 που οδηγεί στα Λακκώματα κι από εκεί στην κορυφή του Προφήτη Ηλία στα 2400 μέτρα υψόμετρο. Η ανάβαση από την πηγή Μαγγανιάρη μέχρι το καταφύγιο έχει υψομετρική διαφορά 570 μέτρα και διαρκεί μιάμιση ώρα. Από το καταφύγιο ως την κορυφή του Προφήτη Ηλία, απαιτούνται περίπου δυόμισι ώρες. Το συνολικό μήκος της διαδρομής είναι 8,5 χμ. και διασχίζεται σε περίπου 4,5 ώρες.

Κουμουστά – Μονή Γόλας

Από την Κουμουστά, ένα Μεσαιωνικό χωριό κτισμένο σε υψόμετρο περίπου 750 μ. στις πλαγιές του Ταΰγετου, μέσα από μια πανέμορφη πεζοπορική διαδρομή μιάμισης περίπου ώρας, κατευθυνόμαστε προς τη Μονή Γόλας.

Η Μονή αποτελεί μία από τις εφτά στον ελλαδικό χώρο με απεικόνιση αρχαίων φιλοσόφων και τη μοναδική σε όλη τη νότια Ελλάδα. Το συνολικό μήκος της διαδρομής είναι 3,5 χιλιόμετρα και έχει υψομετρική διαφορά 140 μέτρα.
Κουμουστά – Πενταυλοί / Καταφύγιο Ταύγετου

Από το μεσαιωνικό οικισμό της Κουμουστάς, που βρίσκεται στα 750 μέτρα υψόμετρο στις πλαγιές του Ταΰγετου ξεκινά το οικολογικό, περιπατητικό μονοπάτι που οδηγεί στη δασική περιοχή των Πενταυλών, στα 1200 μέτρα υψόμετρο.
Πρόκειται για μια πανέμορφη διαδρομή εφτά χιλιομέτρων που διασχίζουμε σε 2 περίπου ώρες περνώντας μέσα από πηγές, καταρράκτες και λίμνες που προσφέρονται για κολύμπι. Κατά μήκος της διαδρομής το μονοπάτι διακλαδώνεται με άλλο που οδηγεί στο ορειβατικό καταφύγιο του Ταΰγετου.
Η διαδρομή αυτή διαρκεί τρεις ώρες και έχει μήκος εφτά χιλιόμετρα. Το ορειβατικό καταφύγιο μπορούμε να το προσεγγίσουμε και από τους Πενταυλούς απ’ όπου διέρχεται το Ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4.

Αναβρυτή – Άγιος Ιωάννης

Ο οικισμός της Αναβρυτής, παλιό βιοτεχνικό κέντρο της περιοχής, συνδέεται με πλήθος από πεζοπορικές διαδρομές καθώς και με το Ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4.
Μια από τις εντυπωσιακότερες και σύντομες περιπατητικές διαδρομές είναι αυτή που μέσω του λιθόχτιστου μονοπατιού μας οδηγεί σε μία μόλις ώρα στον Άγιο Ιωάννη στην ανατολική πλευρά του Ταΰγετου.
Η διαδρομή, μήκους 3,5 χμ., διέρχεται από φαράγγι και έχει υψομετρική διαφορά 350 μέτρα.

Πηγή: moriasnow.gr, newsbeast,
messiniaradio.gr/blog

Greek polychrome painting on The Sarcophagus of the Amazons

Quote from original post
The Sarcophagus of the Amazons, third quarter of the 4th century BC. Museo Archeologico Nazionale di Firenze.
The sarcophagus, found in Tarquinia in 1869, is one of the most significant and emblematic monuments for the study of Greek polychrome painting. The sarcophagus, that belonged to an etruscan noblewoman, was painted with various scenes of an Amazonomachia by an artist from Magna Graecia.
Two similar Etruscan inscriptions executed by different hands, one on the lid and one on the chest, which has damaged the paintings and must have been added later.

RAMTHA HUZCNAI THUI ATI : NACNVA : LARTHIAL APAIATRUS ZIL ETERAIAS (lid)
RAMTHA : HUZCNAI : THUI : CESU : ATI : NACNA : LARTHIAL : APIATRUS ZIL ETERAIS (chest)
Both of the inscriptions can be translated as:

“Here lies Ramtha Huzcnai, deceased grandmother of Larthial Apaiatrus, “zii eteraia” (magistrate title).
socialmedia.ontheroadwithandrew.com

Επιλέγω να πιστεύω πώς...

...επικρατούν τα "χώματα".

Επιλέγω να πιστεύω πώς το φως κυριαρχεί στο σκοτάδι…

Επιλέγω να πιστεύω πώς το πάρα πάνω δημοσίευμα είναι παρανόηση…

Επιλέγω να πιστεύω πώς οι αρμόδιοι φορείς εκτελούν το καθήκον τους…

Επιλέγω να πιστεύω πώς οι νόμοι, δεν φτιάχτηκαν για να παραβιάζονται…

Επιλέγω να πιστεύω πώς τα επίσημα τεκμήρια με υπογραφή θα υπερισχύσουν…

Επιλέγω να πιστεύω πώς οι υπεύθυνοι τιμούν την υπογραφή τους…

Επιλέγω να πιστεύω πώς οι αρχαιολόγοι, έχουν εικόνα των αξιών και όχι εγώ…

Επιλέγω να πιστεύω πώς οι κάτοικοι είναι ακόμη οι Λακεδαιμόνιοι…
Επιλέγω να πιστεύω πώς δεν γίνονται αυτά για Γερμανική επένδυση...

Επιλέγω να πιστεύω πώς το χρήμα δεν είναι δύναμη, εξάρτηση, εξουσία.

Μπορώ να αρνούμαι τα πιστεύω σας...
...προτεραιότητα σας τα"παλλόμενα πέη" τυχαίο;  
Μπορεί όμως η Φυλή, να επιχωματωθεί;

Υ.Γ.

Γίνεται ο Λύκος να φυλάει τα πρόβατα...

η "τύχη" των αρχαιοτήτων σε σχέση με το "δημόσιο" έργο.... 

μα είναι προδιαγεγραμμένη σε αυτή την χώρα...
Η πλειοψηφία των αρχαιοτήτων αναδείχτηκε, και εξακολουθεί να αναδεικνύεται από μη Ελληνικά πανεπιστήμια και φορείς, γιατί τα φερόμενα Ελληνικά είναι μικρόψυχα.

«Ἐς αὔριον τά σπουδαῖα»…
Αρχίας, ολιγαρχικός ηγέτης της θηβας 379 π.χ.

(Αυτή η παροιμιακή φράση είναι του Πλουτάρχου, από το βίο του Πλουτάρχου που αναφέρεται στον Πελοπίδα.
Ανήκει στον Θηβαίο στρατηγό Αρχία, φίλο των Σπαρτιατών, όταν σε ένα συμπόσιο κάποιος του πήγε ένα γράμμα, που περιείχε την πληροφορία ότι κινδύνευε από τους δημοκρατικούς και τον Πελοπίδα που είχε επιστρέψει στη Θήβα από την Αθήνα κρυφά. Βρισκόμαστε στο 379 π.Χ.
Ο Αρχίας, πάνω στο γλέντι και μέσα στη χαρά του, πάνω στη μέθη της δύναμής του και της εξουσίας, αμέλησε να το ανοίξει.
Αντί να ανοίξει την επιστολή και να τη διαβάσει, την έβαλε στην άκρη λέγοντας «εις αύριον τα σπουδαία», δηλαδή αύριο θα διαβάσω τα σημαντικά πράγματα που περιέχει αυτή η επιστολή.
Αυτό ήταν και το λάθος του.
Σε λίγο δολοφονήθηκε και αυτός και οι φίλοι του.)