α΄ Γεωγραφική θέση.
Τα Λουκάδικα είναι καστρόχτιστο χωριό του Δήμου Ανατολικής Μάνης, βρίσκονται σε θέση περίοπτη και αρθρώνονται πάνω σε τρίδυμους λοφίσκους σε υψόμετρο 325 μέτρων από τη θάλασσα.
Η απόσταση από το λιμάνι του Κότρωνα και την αρχαία Τευθρώνη υπολογίζεται στα τρία χιλιόμετρα.
Στην κορυφή του κάστρου, όταν βρεθεί κανείς, νιώθει ευχάριστα, γιατί κάτωθεν του βρίσκεται ο κόλπος της Κολοκυθιάς και θωρώντας ξέμακρα και αλαργινά την άπλα της θάλασσας διακρίνει στο βάθος του ορίζοντα τη νήσο των Κυθήρων.
Κάποιοι περιηγητές χαρακτηρίζουν τα Λουκάδικα ως κάστρο του αέρος. .
Πράγματι το μικρό καστρόχτιστο χωριό ίσταται ευθυτενές, υψηλόκορμο και αγέρωχο, ως γιγαντόσωμος ακοίμητος βιγλάτορας, επισκοπώντας με υπερηφάνεια τα χωριά της Τευθρώνης .
Στη βορειοανατολική πλευρά του το χωριό είναι απόκρημνο και δυσπρόσιτο, οι άλλες πλευρές του είναι ομοίως απροσπέλαστες με επακόλουθο οι κάτοικοι του τον παλιό καιρό να νιώθουν ασφαλείς και να αμύνονται επιτυχώς σε κάθε κακόβουλο επιδρομέα.
Τα Λουκάδικα είναι καστρόχτιστο χωριό του Δήμου Ανατολικής Μάνης, βρίσκονται σε θέση περίοπτη και αρθρώνονται πάνω σε τρίδυμους λοφίσκους σε υψόμετρο 325 μέτρων από τη θάλασσα.
Η απόσταση από το λιμάνι του Κότρωνα και την αρχαία Τευθρώνη υπολογίζεται στα τρία χιλιόμετρα.
Στην κορυφή του κάστρου, όταν βρεθεί κανείς, νιώθει ευχάριστα, γιατί κάτωθεν του βρίσκεται ο κόλπος της Κολοκυθιάς και θωρώντας ξέμακρα και αλαργινά την άπλα της θάλασσας διακρίνει στο βάθος του ορίζοντα τη νήσο των Κυθήρων.
Κάποιοι περιηγητές χαρακτηρίζουν τα Λουκάδικα ως κάστρο του αέρος. .
Πράγματι το μικρό καστρόχτιστο χωριό ίσταται ευθυτενές, υψηλόκορμο και αγέρωχο, ως γιγαντόσωμος ακοίμητος βιγλάτορας, επισκοπώντας με υπερηφάνεια τα χωριά της Τευθρώνης .
Στη βορειοανατολική πλευρά του το χωριό είναι απόκρημνο και δυσπρόσιτο, οι άλλες πλευρές του είναι ομοίως απροσπέλαστες με επακόλουθο οι κάτοικοι του τον παλιό καιρό να νιώθουν ασφαλείς και να αμύνονται επιτυχώς σε κάθε κακόβουλο επιδρομέα.
β΄ Η κατοίκηση των Λουκαδίκων και η Ιστορική τους διαδρομή.
Το Κάστρο των Λουκαδίκων είναι δομημένο στον νότιο από τους τρείς λοφίσκους, εδώ υπάρχουν ίχνη κτισμάτων και εμφανή απομεινάρια της οχύρωσης του από την αρχαία εποχή, τη Βυζαντινή, τη Μεταβυζαντινή περίοδο και τη Φραγκοκρατία.
Τα Λουκάδικα ήταν η πρώτη ακρόπολη της αρχαίας Τευθρώνης και λόγω της μορφολογίας του εδάφους και της οχυρής τους θέσης ήταν τόπος, που κατοικήθηκε σ΄ όλες τις εποχές.
Στην αρχαία εποχή το χωριό ταυτίστηκε με την πόλη της Τευθρώνης, που ήταν από τις σημαντικότερες του Κοινού των Ελευθερολακώνων
Το έτος 1245 μ. Χ. μετα τη Φράγκικη κατάκτηση της Πελοποννήσου και τη διανομή των καταληφθέντων κάστρων, οικισμών και περιοχών δίνεται και το κάστρο της Κολοκυθιάς (Castro di Cholochitia), με τα «τέσσαρα φίε », ως φέουδο στον κόμη Λούκα, που αργότερα ως φαίνεται εκ του ονόματος του το Κάστρο με τον οικισμό του ονομάστηκαν Λουκάδες ή Λουκάδικα.
Στο στίχο 1945 του Χρονικού του Μορέως καταγράφεται ότι:
« Του μισίρ Λούκα εδόθησαν τέσσερα φίε και μόνον,
των Λάκκων την περιοχήν να έχη των Γριτσένων
του μισίρ Ντζα γάρ ντε Νουηλή ο Πασαβάς του εδόθη
και τέσσερα φίε να κρατη, φλάμπουρον να βασταίνη
να ένι πρωτοστράτορας, να έχη ιγονικόν του.»
Το ανθρωπωνύμιο-τοπωνύμιο Γρίτσενα και το επώνυμο Γρίτσης έχει ευρεία διάδοση στη Μάνη από τους χρόνους της Φραγκοκρατίας και αναφέρεται στον κατάλογο του έτους 1618 μ.Χ. με την ακόλουθη σειρά Gutifariagni, Griciagni, Zivignani.
Ο οικισμός Griciagni, μαρτυρείται ότι βρισκόταν κοντά στο χωριό Κουτήφαρη, όπου υπήρχε παλαιότερα και οικογένεια Γρίτση.
Το κάστρο των Λουκαδίκων το συναντάμε σε καταλόγους κάστρων του έτους 1463 μ.Χ., ως Cocchochia sive Colochita και αργότερα σε ναυτικούς χάρτες, σε πορτολάνους.
Ο Π. Ζερλέντης στο βιβλίο του « Τάξις Ιεραρχική» γράφει ότι τα Λουκάδικα αναφέρονται, το έτος 1467 μ.Χ, ως Castro di Cholochitia-κάστρο της Κολοκυνθίας, που ανήκε στους Βενετούς.
Η Ταινάρια χερσόνησος υπήρξε ικανοποιητικά κατοικημένη από τους Βυζαντινούς ήδη χρόνους και τη Φραγκική περίοδο.
Τα σημαντικότερα κέντρα της Bassa Maina ήσαν το κάστρο της Μαϊνης στη νοτιοδυτική ακτή και στη βορειανατολική το κάστρο της Κολοκυθιάς.
Το περιηγητικό κείμενο, του Τούρκου Evliya Gelebi, του έτους 1670 μ. Χ. αναφέρει ολόκληρη την περιοχή της Τευθρώνης ως Colocitolar
Η σημαντικότητα και η στρατηγική θέση του κάστρου των Λουκαδίκων ή του κάστρου της Κολοκυθιάς-Castro di Cholochitia ήταν ιδιαίτερης σημασίας. Το κάστρο επιφαινόταν και δέσποζε όλων των οικισμών της Τευθρώνης, γι’ αυτό η λέξη Cholochitia ακολουθούσε, την ονομασία τους.
Τούτο καταγράφεται σε Ενετικά έγγραφα και άλλα κείμενα, που αναφέρουν τα χωριά ως Driali di Cholochitia, Giorgiciopulo di Cholochitia, Gognia di Cholochitia, Vatas di Cholochitia, Afugia di Cholochitia, Scurca di Cholochitia, Haitofoglia di Cholochitia, Voucholia di Cholochitia, Gnifi di Cholochitia, viglistico di Cholochitia
Στο υπόμνημα που έστειλε ο Δούκας του Νέβερ στο βασιλιά της Ισπανίας Φίλιππο την 24 Σεπτεμβρίου 1615 μ.Χ αναφέρονται οι συμφωνίες, που συνήψε με τους Μανιάτες.
Στο υπόμνημα αυτό γίνεται μνεία του λιμανιού της Κολοκυνθίας, επί τούτοις παραθέτουμε κατωτέρω σχετικό απόσπασμα.
«.................................................................Υπόσχονται οι κάτοικοι του Βραχίονος της Μάνης, Οιτύλου, Γυθείου και Καλαμάτας εν πλήρει ενώσει……………………………………………………………………..Άμα τη ειδοποιήσει της Χριστιανικής στρατιάς …………………………………………………………………και μέρος του τρίτου στρατεύματος θα κατευθυνθή εις τον λιμένα της Κολοκυνθίας δια να καταλάβη το φρούριο Rapan, το οποίον είναι εύκολον, ως ο εν λόγω επιβεβαιοί………………»
Ο ριμαδόρος της Μάνης Νικήτας Νιφάκος στα στιχουργήματα του, που γράφηκαν μεταξύ των ετών 1782-1798, επί μπέη της Μάνης Τζανετάκη Γρηγοράκη-Κομνηνού, αναφέρει:
«….Λουκάδικα και Κάβαλος, Χιμάρα και Σκουτάρι,
ετούτα λάμπουν στα λοιπά χωρία σαν το φεγγάρι ….» O κώδικας αριθμ. 214 της εθνικής βιβλιοθήκης, που έχει γραφτεί από τον παχτονάρη γιατρό Παπαδάκη, αποκαλεί το Κάστρο των Λουκαδίκων και τον πέριξ του κάστρου οικισμό ως χωριό Λουκάδες.
Το Κάστρο των Λουκαδίκων είναι δομημένο στον νότιο από τους τρείς λοφίσκους, εδώ υπάρχουν ίχνη κτισμάτων και εμφανή απομεινάρια της οχύρωσης του από την αρχαία εποχή, τη Βυζαντινή, τη Μεταβυζαντινή περίοδο και τη Φραγκοκρατία.
Τα Λουκάδικα ήταν η πρώτη ακρόπολη της αρχαίας Τευθρώνης και λόγω της μορφολογίας του εδάφους και της οχυρής τους θέσης ήταν τόπος, που κατοικήθηκε σ΄ όλες τις εποχές.
Στην αρχαία εποχή το χωριό ταυτίστηκε με την πόλη της Τευθρώνης, που ήταν από τις σημαντικότερες του Κοινού των Ελευθερολακώνων
Το έτος 1245 μ. Χ. μετα τη Φράγκικη κατάκτηση της Πελοποννήσου και τη διανομή των καταληφθέντων κάστρων, οικισμών και περιοχών δίνεται και το κάστρο της Κολοκυθιάς (Castro di Cholochitia), με τα «τέσσαρα φίε », ως φέουδο στον κόμη Λούκα, που αργότερα ως φαίνεται εκ του ονόματος του το Κάστρο με τον οικισμό του ονομάστηκαν Λουκάδες ή Λουκάδικα.
Στο στίχο 1945 του Χρονικού του Μορέως καταγράφεται ότι:
« Του μισίρ Λούκα εδόθησαν τέσσερα φίε και μόνον,
των Λάκκων την περιοχήν να έχη των Γριτσένων
του μισίρ Ντζα γάρ ντε Νουηλή ο Πασαβάς του εδόθη
και τέσσερα φίε να κρατη, φλάμπουρον να βασταίνη
να ένι πρωτοστράτορας, να έχη ιγονικόν του.»
Το ανθρωπωνύμιο-τοπωνύμιο Γρίτσενα και το επώνυμο Γρίτσης έχει ευρεία διάδοση στη Μάνη από τους χρόνους της Φραγκοκρατίας και αναφέρεται στον κατάλογο του έτους 1618 μ.Χ. με την ακόλουθη σειρά Gutifariagni, Griciagni, Zivignani.
Ο οικισμός Griciagni, μαρτυρείται ότι βρισκόταν κοντά στο χωριό Κουτήφαρη, όπου υπήρχε παλαιότερα και οικογένεια Γρίτση.
Το κάστρο των Λουκαδίκων το συναντάμε σε καταλόγους κάστρων του έτους 1463 μ.Χ., ως Cocchochia sive Colochita και αργότερα σε ναυτικούς χάρτες, σε πορτολάνους.
Ο Π. Ζερλέντης στο βιβλίο του « Τάξις Ιεραρχική» γράφει ότι τα Λουκάδικα αναφέρονται, το έτος 1467 μ.Χ, ως Castro di Cholochitia-κάστρο της Κολοκυνθίας, που ανήκε στους Βενετούς.
Η Ταινάρια χερσόνησος υπήρξε ικανοποιητικά κατοικημένη από τους Βυζαντινούς ήδη χρόνους και τη Φραγκική περίοδο.
Τα σημαντικότερα κέντρα της Bassa Maina ήσαν το κάστρο της Μαϊνης στη νοτιοδυτική ακτή και στη βορειανατολική το κάστρο της Κολοκυθιάς.
Το περιηγητικό κείμενο, του Τούρκου Evliya Gelebi, του έτους 1670 μ. Χ. αναφέρει ολόκληρη την περιοχή της Τευθρώνης ως Colocitolar
Η σημαντικότητα και η στρατηγική θέση του κάστρου των Λουκαδίκων ή του κάστρου της Κολοκυθιάς-Castro di Cholochitia ήταν ιδιαίτερης σημασίας. Το κάστρο επιφαινόταν και δέσποζε όλων των οικισμών της Τευθρώνης, γι’ αυτό η λέξη Cholochitia ακολουθούσε, την ονομασία τους.
Τούτο καταγράφεται σε Ενετικά έγγραφα και άλλα κείμενα, που αναφέρουν τα χωριά ως Driali di Cholochitia, Giorgiciopulo di Cholochitia, Gognia di Cholochitia, Vatas di Cholochitia, Afugia di Cholochitia, Scurca di Cholochitia, Haitofoglia di Cholochitia, Voucholia di Cholochitia, Gnifi di Cholochitia, viglistico di Cholochitia
Στο υπόμνημα που έστειλε ο Δούκας του Νέβερ στο βασιλιά της Ισπανίας Φίλιππο την 24 Σεπτεμβρίου 1615 μ.Χ αναφέρονται οι συμφωνίες, που συνήψε με τους Μανιάτες.
Στο υπόμνημα αυτό γίνεται μνεία του λιμανιού της Κολοκυνθίας, επί τούτοις παραθέτουμε κατωτέρω σχετικό απόσπασμα.
«.................................................................Υπόσχονται οι κάτοικοι του Βραχίονος της Μάνης, Οιτύλου, Γυθείου και Καλαμάτας εν πλήρει ενώσει……………………………………………………………………..Άμα τη ειδοποιήσει της Χριστιανικής στρατιάς …………………………………………………………………και μέρος του τρίτου στρατεύματος θα κατευθυνθή εις τον λιμένα της Κολοκυνθίας δια να καταλάβη το φρούριο Rapan, το οποίον είναι εύκολον, ως ο εν λόγω επιβεβαιοί………………»
Ο ριμαδόρος της Μάνης Νικήτας Νιφάκος στα στιχουργήματα του, που γράφηκαν μεταξύ των ετών 1782-1798, επί μπέη της Μάνης Τζανετάκη Γρηγοράκη-Κομνηνού, αναφέρει:
«….Λουκάδικα και Κάβαλος, Χιμάρα και Σκουτάρι,
ετούτα λάμπουν στα λοιπά χωρία σαν το φεγγάρι ….» O κώδικας αριθμ. 214 της εθνικής βιβλιοθήκης, που έχει γραφτεί από τον παχτονάρη γιατρό Παπαδάκη, αποκαλεί το Κάστρο των Λουκαδίκων και τον πέριξ του κάστρου οικισμό ως χωριό Λουκάδες.